Η Ληστεία

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 29/5/2018

Ο Gela Babluani, ακόμη κι αν δεν έχει κατορθώσει με καμιά άλλη του μετέπειτα σκηνοθετική απόπειρα να φτάσει τα ποιοτικά ύψη του μεγάλου μήκους ντεμπούτου του, έχει αποδείξει ότι είναι ένας δημιουργός με συνέπεια ύφους. Ακόμη και στο αμερικάνικο ριμέικ του “13 Tzameti” αποφεύγει να «γυαλίσει» την αισθητική του και να νερώσει την ουσία που διαπερνούσε την πρωτότυπη ταινία κι έστω και με κάποιες σεναριακές αναληθοφάνειες το τελικό αποτέλεσμα απέχει πολύ από το να ανήκει στην ευρεία κατηγορία των ριμέικ που βλάπτουν την εικόνα του φιλμ στο οποίο βασίζονται.

Το “Money”, όπως όλες οι προηγούμενες δουλειές του, ανήκει στην κατηγορία του νεο-νουάρ και παραμένει προσηλωμένο στην ευρωπαϊκή νοοτροπία που χαρακτηρίζει τις προγενέστερες δημιουργίες του: ήρωες όχι απαραιτήτως αρεστοί, που υπό πίεση μπορεί να λάβουν και λανθασμένες αποφάσεις, μια πειστική και προσγειωμένη απεικόνιση του λούμπεν υποκόσμου που τους περιτριγυρίζει και μια χούφτα πικρά μηνύματα στο νοηματικό πυρήνα του σεναρίου. Όσοι έχουν εντρυφήσει στο είδος της ταινίας ληστείας σίγουρα θα νιώσουν κάτι σαν προμνησία σε αρκετά στιγμιότυπα, ενώ και το επιμύθιο, παρότι ορθό, δεν είναι κάτι συγκλονιστικά πρωτόγνωρο. Παρόλες τις αδυναμίες, ειδικά σε ψυχαγωγικό επίπεδο, το φιλμ λειτουργεί επαρκώς, έχει καλή αίσθηση του ρυθμού και σέβεται σε αξιοθαύμαστο βαθμό τη νοημοσύνη του κοινού του, αποφεύγοντας επιδέξια παγίδες που υπάρχουν στο είδος της ειδικά στη σχολή στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όπως η κατάχρηση από μηχανής θεών όταν περιπλέκονται τα πράγματα σεναριακά. Δεδομένου του ότι η σημειολογία δεν έχει ένα υπερβατικό βάρος (δεν μιλάμε άλλωστε και για το νέο “Heat”) η απόλαυση έγκειται στο πως διαπλέκονται μεταξύ τους οι διάφοροι ήρωες στους διαδρόμους του σεναρίου και οι συγκρούσεις των διαφορετικών κόσμων που εκπροσωπούν. Η σωρεία ανατροπών που επιφυλάσσεται για το θεατή διασκεδάζει, έστω και αν κάποιες φορές επιβάλλεται να κoιτάξει από την άλλη μεριά όσον αφορά την αναληθοφάνεια όχι τόσο πολύ στο στήσιμο, αλλά περισσότερο στο πως δρουν γρήγορα και πολυμήχανα υπό συγκεκριμένα χρονικά όρια και καταστάσεις κάποιοι χαρακτήρες, ειδικά αυτός του γενικού γραμματέα.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι πως η τριάδα των βασικών ηρώων, αν και δεν αποτελείται από παραδοσιακά «καλούς» χαρακτήρες, πρόκειται για φιγούρες φτιαγμένες για να αρέσουν στο μέσο θεατή, λιγάκι όμως επίπεδες και αδρά σκιαγραφημένες σε σχέση με το σκοτάδι και το βούρκο που περιβάλλουν τους ρόλους των Louis-Do de Lencquesaing και Benoit Magimel (διόλου τυχαία, είναι και αυτοί που κλέβουν την παράσταση σε ερμηνευτικό επίπεδο). Για αυτό και όταν η δράση επικεντρώνεται σε αυτούς, τότε το μάτι καρφώνεται περισσότερο στην οθόνη από ότι με το πρωταγωνιστικό τρίο. Η προβληματική περί διεφθαρμένης άρχουσας τάξης που κινεί τα νήματα και αναγκάζει τους υφιστάμενούς της να κινούνται σε ένα πιεστικό πλαίσιο επιβίωσης που υπάρχει σχεδόν σε όλη τη φιλμογραφία του γεωργιανού σκηνοθέτη δηλώνει κι εδώ το «παρών», πιο υποδόρια από ότι γινόταν στο “13 Tzameti” και στη διασκευή του αν και με λιγότερο καλή επεξεργασία, κάτι που πλήττει ελαφρώς τη δύναμη των μηνυμάτων, τα οποία ωστόσο και μόνο που υπάρχουν αρκούν για να εξυψώσουν το σύνολο ένα σκαλί πιο πάνω από το μέσο θρίλερ δράσης που έχει αποκλειστικά και μόνο ψυχαγωγικό στόχο.

Αν και πρόκειται για ένα καλοστεκούμενο αποτέλεσμα γενικά, είναι ταυτόχρονα «ευκολάκι» για τον Babluani που παλιότερα στο ίδιο «γήπεδο» είχε πετύχει ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Στα επιμέρους στοιχεία εδώ (χτίσιμο έντασης, παιχνιδιάρικη πλοκή) δείχνει μια ικανότητα που ξεπερνά την πλειοψηφία των συναδέλφων του, και δη των χολιγουντιανών, που καταπιάνονται με την απεικόνιση του υπόκοσμου, εκεί που την πατάει και δεν παραδίδει μια μεγάλη ταινία είναι στο βάθος, το οποίο δεν υπάρχει στο βαθμό που θα έπρεπε στους κεντρικούς χαρακτήρες αλλά και στην ανάπτυξη του προβληματισμού, όσο κι αν κινείται σε μια σωστή κατεύθυνση. Το αν θα βελτιωθεί στην πορεία ή αποδειχθεί ότι δημιουργικά έδωσε ό,τι ήταν να δώσει θα το δείξει ο χρόνος…

Βαθμολογία: