Συντάκτης: Σταύρος Γανωτής

Ως έναρξη στο αφιέρωμα των «Top-10» Files Δημιουργών, δεν θα μπορούσα να μην σας έχω τον Stanley Kubrick. Με την πεποίθηση πως έχουμε να κάνουμε με τον μεγαλύτερο σκηνοθέτη που έζησε ποτέ, επιβάλλεται καταρχάς να επισημάνουμε ένα χαρακτηριστικό του: καταπιάστηκε σχεδόν με όλα τα είδη κινηματογράφου, παρά τη μικρή του φιλμογραφία. Από το παρελθόν (ταινία εποχής) στο μέλλον (επιστημονικής φαντασίας), με αδυναμία στην ιστορία κι ανησυχία για τα μελλούμενα. Είναι αλήθεια, πάλι, ότι στον νου του υπέβοσκε ένας δάσκαλος. Οι ταινίες του, σχεδόν όλες, κρύβουν ένα μικρό ή μεγάλο μάθημα. Πάντα ήθελε να πει κάτι, πέρα από την κινηματογραφική εμπειρία. Κι ως προς την τελευταία, το πάθος του για τις κάμερες, τα «στραβά» του πλάνα, η εμμονή στην κλασική μουσική, η τελειομανία στις ερμηνείες, όλα παρακαταθήκες σε ένα σινεμά που φοβάμαι πως δεν θα έχει άμεση συνέχεια, παρά θα αναλώνεται στις επιρροές.

Αμερικανός από τη Νέα Υόρκη, αλλά Εγγλέζος στο επάγγελμα και την κατοικία, ο οικογενειάρχης Kubrick έτρεφε φοβία για τα αεροπλάνα και δεν έβλεπε ποτέ τις ταινίες του όταν τελείωνε το μοντάζ. Ο ίδιος επέβαλε να κατέβει από τις βρετανικές αίθουσες το «Κουρδιστό Πορτοκάλι», όταν αντιλήφθηκε την ηθική ζημιά που προκαλούσε. Θεωρούσε τον Ηλία Καζάν σπουδαιότερο σκηνοθέτη όλων, αλλά η άμεση επιρροή του ήταν ο Max Ophuls. Το μόνο Όσκαρ που πήρε ήταν για τα ειδικά εφέ του «2001». Ποτέ δεν πήρε Χρυσή Σφαίρα, ποτέ δεν θριάμβευσε σε κάποιο από τα μεγάλα φεστιβάλ, ήταν υποψήφιος για Χρυσό Βατόμουρο με τη «Λάμψη». Γύρισε όμως 13, όλες κι όλες, ταινίες και ήταν άπασες μαγικές. Από έναν σκηνοθέτη δίχως αποτυχία, δύσκολο να κατατάξεις τις δέκα καλύτερες, αλλά… «Heeeeere’s Stanley!»…

10. Λολίτα (Lolita, 1962)

9. Μέταλ Τζάκετ (Full Metal Jacket, 1987)

8. Μάτια Ερμητικά Κλειστά (Eyes Wide Shut, 1999)

7. Σταυροί στο Μέτωπο (Paths of Glory, 1957)

6. Το Χρήμα της Οργής (The Killing, 1956)

5. Η Λάμψη (The Shining, 1980)

4. Το Κουρδιστό Πορτοκάλι (A Clockwork Orange, 1971)

3. S.O.S Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα (Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb, 1964)

2. Μπάρι Λίντον (Barry Lyndon, 1975)

1. 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος (2001: A Space Odyssey, 1968)