Αφιέρωμα: Χριστούγεννα στο Σινεμά
Συντάκτης: Γιώργος Ξανθάκης
Μια Υπέροχη Ζωή | It’s a Wonderful Life (1946) του Φρανκ Κάπρα
Ένας ονειροπόλος άντρας που νιώθει παγιδευμένος στα οικονομικά του χρέη επιχειρεί να αυτοκτονήσει την παραμονή των Χριστουγέννων. Ένα όραμα όμως του ανοίγει τα μάτια σε όσα πραγματικά αξίζουν στην υπέροχη ζωή του.
Σενάριο ντοστογιεφσκικών αναγνώσεων, καμουφλαρισμένο με την απλότητα και την αφέλεια της αμερικανικής κουλτούρας, ερμηνευμένο με τον ντελιριακό ενθουσιασμό του Τζέιμς Στιούαρτ και σκηνοθετημένο από τον μαέστρο Κάπρα. Κλασικό αριστούργημα, χριστουγεννιάτικη εμμονή και κινηματογραφικό βάλσαμο.
Πολυθρόνα για Δύο /Trading Places (1983) του Τζον Λάντις
Για τις ανάγκες ενός ανόητου στοιχήματος, ένας μαύρος ζητιάνος αντικαθιστά επάξια έναν χρηματιστή. Ο τελευταίος πέφτει στη χαμηλότερη βαθμίδα της κοινωνικής κλίμακας, αλλά με τη βοήθεια μιας πόρνης και ενός μπάτλερ ετοιμάζει την εκδίκησή του.
Η ωραιότερη ταινία του Τζον Λάντις διαθέτει ένα πανέξυπνο σενάριο, που εμπνέεται αόριστα από ένα μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν. Ο Έντι Μέρφι ποτέ δεν ήταν καλύτερος. Όσο για την Τζέιμι Λι Κέρτις, από τότε έδειξε την κλίση της στην κωμωδία.
Μόνος στο Σπίτι / Home Alone (1990) του Κρις Κολόμπους
Φεύγοντας βιαστικά για το αεροδρόμιο, η οικογένεια του εννιάχρονου Κέβιν τον ξεχνά στο σπίτι. Τον αρχικό του ενθουσιασμό διαδέχεται η νοσταλγία για την οικογένειά του, και καταλήγει να αντιμετωπίσει με ευρηματικό τρόπο δυο γκαφατζήδες διαρρήκτες που βρίσκουν ευκαιρία να εισβάλλουν στο σπίτι.
Θυμίζοντας τις παλιές σλάπστικ κωμωδίες των χρυσών δεκαετιών των ‘50, ‘60 και ‘70 του αμερικανικού κινηματογράφου, το «Μόνος στο Σπίτι» καταφέρνει να μεταλλάξει ένα υπό άλλες συνθήκες σκοτεινό θέμα, σε μια ξεκαρδιστική κωμωδία που σε πιάνει από το πρώτο λεπτό και δεν σε αφήνει να ανασάνεις!
Ο Ψαλιδοχέρης | Edward Scissorhands (1990) του Τιμ Μπάρτον
Ο Έντουαρντ, ένα απομονωμένο μισοτελειωμένο ανθρωποειδές με ψαλίδια αντί για χέρια, αφού μένει μόνος στον κόσμο μετά τον θάνατο του δημιουργού του, αρχίζει να ανακαλύπτει τον πραγματικό κόσμο με τη βοήθεια μιας οικογένειας. Το τέλος της ταινίας διαδραματίζεται τα Χριστούγεννα, ενώ ολόκληρη η ταινία διέπεται από μια μελαγχολία που ταιριάζει σε αυτή την περίοδο.
Ίσως η πιο συγκινητική ταινία του Τιμ Μπάρτον, o «Ψαλιδοχέρης» αποτελεί μια νέα εκδοχή του μύθου του Φρανκενστάιν, μεταφερόμενη σε μια κοινωνία που συνδυάζει τα παστέλ χρώματα των ‘50 και τη ζωή στα προάστια των ‘90. Ένας ύμνος στη διαφορετικότητα, με εξαιρετικές ερμηνείες από τους νεαρούς τότε Τζόνι Ντεπ και Γουαϊνόνα Ράιντερ.
Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης | The Nightmare Before Christmas (1993) του Χένρι Σέλικ
«Χριστούγεννα» και «εφιάλτης» σπάνια συνδυάζονται, ο Τιμ Μπάρτον πάντως όχι μόνο πάντρεψε τέλεια τους δύο όρους, αλλά μας δώρισε και μια κλασική χριστουγεννιάτικη ταινία, καταφέρνοντας να δέσει το πνεύμα της γιορτής με εθιστικότατα μουσικά νούμερα και ανατριχιαστικές Ηalloween φάτσες. Στα μαγευτικά σκηνικά, στον ευφάνταστο σχεδιασμό των χαρακτήρων και στην απλή αλλά τόσο ενδιαφέρουσα και φρέσκια ιστορία, ο Τζακ, ο ήρωάς μας, παλεύει να ανακαλύψει την πραγματική του θέση στη ζωή. Μια ταινία για το ταξίδι προς την πραγματική ευτυχία σε έναν σκληρό κόσμο, με μεταφορικό μέσο το μήνυμα ότι το μόνο που πρέπει να κάνει κανείς είναι να είναι ο πραγματικός του εαυτός.
Ο Αϊ Βασίλης Είναι… Λέρα | Bad Santa (2003) του Τέρι Ζουίγκοφ
Πίνει, καπνίζει, βρίζει ακατάπαυστα, αρέσκεται να προκαλεί με την ανάρμοστη συμπεριφορά του, μισεί τα μικρά παιδιά, δεν φωνάζει «χο, χο, χο» και… ληστεύει τα εμπορικά κέντρα στα οποία συχνάζει μαζί με τον μεταμφιεσμένο σε τάρανδο συνέταιρό του! Μέχρι που ένα μικρό αγόρι, που πέφτει συχνά θύμα της πλάκας των συμμαθητών του, αποφασίζει να πιστέψει ότι ο Γουίλι, παρά τα μεθύσια, τις βρισιές και τις παράνομες πράξεις που κάνει, είναι ο αληθινός Άι Βασίλης που χρόνια περίμενε να συναντήσει!
Τίποτα ιερό ή όσιο δεν αφήνει όρθιο τούτη η ολότελα βλάσφημη μαύρη κωμωδία. Απόλυτα φυσικό, λοιπόν, μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον της ψεύτικης ευδαιμονίας, ο Γουίλι να ξεπροβάλλει ως πρότυπο, ως ενσάρκωση όλων όσων απωθούμε και συγκαλύπτουμε από φόβο μην προσβάλουμε τον καθ’ όλα τακτοποιημένο δυτικό πολιτισμό.
Αγάπη Είναι… | Love Actually (2003) του Ρίτσαρντ Κέρτις
Δέκα διαφορετικές ιστορίες αγάπης όλων των ειδών, μεταξύ ανθρώπων που σχετίζονται μεταξύ τους και που καταλήγουν στο εορταστικό Λονδίνο ανήμερα Χριστουγέννων. Ίσως η επιτομή της γλυκιάς ευχάριστης ταινίας, χιούμορ και δράμα αναμειγνύονται τέλεια και όλες οι εκφράσεις της αγάπης κάνουν την εμφάνισή τους!
Σπονδυλωτή ρομαντική κωμωδία που παρουσιάζει τον έρωτα από διάφορες (χιουμοριστικές και δραματικές) πλευρές του. Πολύ καλές ερμηνείες από ένα γνωστό καστ ηθοποιών: Χιου Γκραντ, Έμα Τόμσον, Άλαν Ρίκμαν, Κόλιν Φερθ, Λίαμ Νίσον, Λόρα Λίνεϊ, Μάρτιν ΜακΚάτσεον, Ρόουαν Άτκινσον.
Καλά Χριστούγεννα | Joyeux Noël (2005) του Κριστιάν Καριόν
Μια αληθινή ιστορία που οι ιστορικοί έχουν ξεχάσει να τονίσουν. Η πραγματική ιστορία της συνάντησης των γερμανικών, γαλλικών και βρετανικών στρατευμάτων κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου στα γαλλο-ελβετικά σύνορα. Με αφορμή τη μουσική που ακούγεται μέσα από κάποια χαρακώματα, οι τρεις αρχηγοί των στρατευμάτων αρχικά, και αργότερα το σύνολο των στρατιωτών, παραμονή Χριστουγέννων, έρχονται σε επαφή και αποφασίζουν να κάνουν ανακωχή και γιορτάζουν μαζί. Την επόμενη ημέρα οι στρατιώτες αρνούνται να συνεχίσουν τον πόλεμο. Μια εξαιρετική αντιπολεμική ταινία, η οποία αγαπήθηκε από κοινό και κριτικούς.
Μια Νύχτα Χριστουγέννων | Un Conte de Noël (2008) του Αρνό Ντεπλεσέν
Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα, η Ζινιόν μαθαίνει ότι έχει λευχαιμία και πρέπει να βρει έναν πιθανό δοτή μυελού ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς της, που ήρθαν για να περάσουν μαζί τις γιορτές. Το πρόβλημα είναι πως ο μόνος συμβατός δότης είναι ο Ανρί, το μεσαίο από τα τρία παιδιά της και «μαύρο πρόβατο «της οικογένειας.
Ο Ντεπλεσέν στήνει ένα υπέροχο γαϊτανάκι χαρακτήρων και εξερευνά τις εξαιρετικά εύθραυστες αλλά και ανθεκτικές οικογενειακές σχέσεις, μέσα από ένα φιλμ διάρκειας δυόμιση ωρών, το οποίο έχει την τύχη να διαθέτει ένα σπουδαίο σύνολο αξιόλογων ευρωπαίων ηθοποιών.
Χριστουγεννιάτικη Ιστορία | A Christmas Carol (2009) του Ρόμπερτ Ζεμέκις
O Εμπενίζερ Σκρουτζ ξεκινά τη χριστουγεννιάτικη παραμονή με τη συνηθισμένη του μιζέρια και μισανθρωπία, βάζοντας τις φωνές στον πιστό βοηθό του και τον χαρωπό ανιψιό του. Αλλά όταν τα πνεύματα των Χριστουγέννων, το Παρελθόν, το Παρόν και το Μέλλον, τον οδηγούν σ’ ένα αποκαλυπτικό ταξίδι και τον φέρνουν αντιμέτωπο με αλήθειες που διστάζει να παραδεχτεί, ο γερο-Σκρουτζ πρέπει ν’ ανοίξει όχι μόνο τα μάτια, αλλά και την καρδιά του και να εξιλεωθεί για τα χρόνια των κακών προθέσεων πριν είναι πολύ αργά.
Εντυπωσιακή διασκευή της κλασικής ιστορίας με την τεχνική «performance capture», που επιτρέπει την ερμηνεία των ηθοποιών μέσω ενός ψηφιακού περιβλήματος που στην κυριολεξία τους μεταμορφώνει. Ιδανική ανάθεση του πρωταγωνιστικού ρόλου στον Τζιμ Κάρεϊ, που είναι απολαυστικός στον ρόλο του γέρου Σκρουτζ.