Λονδίνο, 1872. Ο καθηγητής Τζέιμς Μάρεϊ αρχίζει να συγκεντρώνει ορισμούς με αφορμή την πρώτη έκδοση του Λεξικού της Οξφόρδης για την αγγλική γλώσσα. Τότε, λαμβάνει πάνω από 10.000 λήμματα από έναν δόκτορα Γουίλιαμ Μάινορ, ο οποίος είναι τρόφιμος σε άσυλο φρενοβλαβών εγκληματιών.
Σκηνοθεσία:
Farhad Safinia
Κύριοι Ρόλοι:
Mel Gibson … James Murray
Sean Penn … Δρ William Chester Minor
Natalie Dormer … Eliza Merrett
Eddie Marsan … Κος Muncie
Jennifer Ehle … Ada Murray
Stephen Dillane … Δρ Richard Brayne
Steve Coogan … Frederick James Furnivall
Ioan Gruffudd … Henry Bradley
Jeremy Irvine … Charles Hall
Laurence Fox … Philip Lyttelton Gell
David O’Hara … Church
Aidan McArdle … Κος Clarke
Anthony Andrews … Benjamin Jowett
Lars Brygmann … Max Mueller
Anthony Brophy … αστυνόμος Steggles
Ruaidhri Conroy … Declan Reilly
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Todd Komarnicki, Farhad Safinia
Παραγωγή: Nicolas Chartier, Gaston Pavlovich
Μουσική: Bear McCreary
Φωτογραφία: Kasper Tuxen
Μοντάζ: Dino Jonsater
Σκηνικά: Tom Conroy
Κοστούμια: Eimer Ni Mhaoldomhnaigh
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Αρνητική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: The Professor and the Madman
- Ελληνικός Τίτλος: Ο Καθηγητής και ο Τρελός
Σεναριακή Πηγή
- Βιβλίο: The Surgeon of Crowthorne του Simon Winchester.
Παραλειπόμενα
- Η διασκευή του συγκεκριμένου μπεστ-σέλερ βιβλίου του 1998 βρέθηκε στα σχέδια τόσο του Luc Besson όσο και του John Boorman. Ήταν ο Γάλλος που το παρέδωσε στον Mel Gibson, λέγοντας του ότι επειδή δεν ήταν στη δική του γλώσσα, ίσως εκείνος να το έκανε κάτι καλύτερο.
- Ο Mel Gibson εργάστηκε πάνω σε αυτή τη διασκευή επί 17 χρόνια, πριν αυτή δει το πράσινο φως το 2016. Αρχικά, είχε σκοπό να το σκηνοθετήσει.
- Σκηνοθετικό ντεμπούτο για τον Farhad Safinia, που γνώριζε τον Gibson ως συν-σεναριογράφος του Apocalypto.
- Τον Ιούλιο του 2017, ο Gibson και η εταιρία του, Icon Productions, μήνυσαν τη συμπαραγωγό Voltage Pictures, για την επιθυμία της τελευταίας να αναλάβει μόνη της συγκεκριμένα σημεία της παραγωγής, όπως τον έλεγχο του φινάλε του φιλμ. Η δίκη χάθηκε για τον Gibson, και μία από τις συνέπειες ήταν ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Farhad Safinia να υπογράφει στους τίτλους με το ψευδώνυμο P.B. Shemran.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ο Bear McCreary έγραψε μουσική για τους στίχους του ποιήματος When I am Dead, my Dearest της Christina Rosetti (1862), και το ερμηνεύει για την ταινία η σοπράνο Melanie Henley Heyn.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 29/3/2019
Μακροχρόνιο πρότζεκτ του Mel Gibson που επρόκειτο αρχικά να σκηνοθετήσει ο ίδιος, αλλά εντέλει τα ηνία παραδόθηκαν στον συνεργάτη του Farhad Safinia (σεναριογράφο στο «Apocalypto»), ο «Καθηγητής και ο Τρελός» αποτέλεσε μια τρικυμιώδη παραγωγή. Μια δικαστική διαμάχη μεταξύ Gibson και παραγωγού εταιρίας (Voltage Pictures) ανάγκασε τα γυρίσματα να διακοπούν πριν την ολοκλήρωσή τους και τον Safinia να υπογράψει το φιλμ με το ψευδώνυμο P. B. Shemran. Ίσως αυτές οι αναποδιές να μπορούσαν να δικαιολογήσουν κάποια από τα εμφανή προβλήματα που πλήττουν την ταινία, σαν τη βιαστική αφήγηση που προσπερνάει την ανάπτυξη βασικών στοιχείων της ιστορίας (όπως η… σχέση των δύο πρωταγωνιστών!), μα δεδομένου ότι το αρχικό κατ της ταινίας ήδη πλησίαζε τις τρεις ώρες (!), κάτι μας λέει ότι τα ατυχή συστατικά βρίσκονταν εκεί από την αρχή.
Δυστυχώς, το φιλμ στο σύνολό του δεν αποτελεί παρά μια κοινότοπη στην εκτέλεσή της κι εντελώς ακαδημαϊκή εξιστόρηση αληθινών γεγονότων. Ο Safinia προσπαθεί εμφανώς να αναδείξει το δραματικό ενδιαφέρον αυτών, μα εκεί είναι και το θέμα… προσπαθεί υπερβολικά. Το ύφος του είναι πομπώδες, η αφήγησή του άνευ οποιασδήποτε λεπτότητας ή περίτεχνης αφαίρεσης, οι ερμηνείες του φλερτάρουν με το γκροτέσκ. Το θέμα με αυτήν την υπερδραματοποίηση, πέραν του ότι δεν υποστηρίζεται από τα αδικαιολόγητα αφηγηματικά άλματα, είναι ότι υπονομεύει το όποιο εγκυκλοπαιδικό ενδιαφέρον. Τουλάχιστον υπό ένα τέτοιο πρίσμα, θα μπορούσε να έχει πολύ ενδιαφέρον η ιστορία του «Τρελού» (και λιγότερο αυτή του μάλλον αδιάφορου «Καθηγητή»). Ο συνεχής δακρύβρεχτος εκβιασμός, όμως, το συναισθηματικό GPS του χολιγουντιανού soundtrack και η προσέγγιση της ιστορίας ως ένα παρωχημένο οσκαρικό δόλωμα που ίσως να ήταν αποτελεσματικό κατά τα τέλη του ’90, δεν μας διευκολύνουν ούτε στο να εστιάσουμε, αλλά ούτε και στο να πιστέψουμε την ιστορική πλευρά της ταινίας.
Βαθμολογία: