Ξένοιαστος Καβαλάρης
- Easy Rider
- 1969
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Ισπανικά, Αρχαία Ελληνικά
- Δραματική, Περιπέτεια, Ταινία Δρόμου
- 20 Σεπτεμβρίου 1969
Ο Γουάιατ και ο Μπίλι είναι δυο περιθωριακοί τύποι που αποφασίζουν να κάνουν ένα μακρινό ταξίδι με τις μοτοσυκλέτες τους, προς αναζήτηση καινούριων εμπειριών. Στην περιπλάνηση τους γνωρίζουν τον αλκοολικό δικηγόρο Τζορτζ Χάνσον, ο οποίος τους ακολουθεί και τους βοηθά να βρουν την προσωπική τους ελευθερία.
Σκηνοθεσία:
Dennis Hopper
Κύριοι Ρόλοι:
Peter Fonda … Wyatt
Dennis Hopper … Billy
Jack Nicholson … George Hanson
Luana Anders … Lisa
Karen Black … Karen
Robert Walker Jr. … Jack
Phil Spector … ο σύνδεσμος
Luke Askew … ο άγνωστος
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Peter Fonda, Dennis Hopper, Terry Southern
Παραγωγή: Peter Fonda, Bob Rafelson
Φωτογραφία: Laszlo Kovacs
Μοντάζ: Donn Cambern
Σκηνικά: Jeremy Kay
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Easy Rider
- Ελληνικός Τίτλος: Ξένοιαστος Καβαλάρης
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ δεύτερου αντρικού ρόλου (Jack Nicholson) και αυθεντικού σεναρίου.
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα δεύτερου αντρικού ρόλου (Jack Nicholson).
- Υποψήφιο για Bafta δεύτερου αντρικού ρόλου (Jack Nicholson).
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Κανών. Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη.
Παραλειπόμενα
- Ορόσημο της αντικουλτούρας, και μιας γενιάς που χαρακτηρίστηκε από τις κοινωνικοπολιτικές αναταραχές στις ΗΠΑ κατά τα 1960-70, αλλά και με την κουλτούρα των χίπις, τη μαζική χρήση ναρκωτικών και τη ζωή σε κοινόβια. Επίσης, έδωσε μεγάλη ώθηση σε αυτό που ονομάστηκε Νέο Χόλιγουντ, όπου πλέον ο δημιουργός και όχι ο παραγωγός είχαν τον πρώτο ρόλο σε μια ταινία.
- Τα ναρκωτικά που καταναλώνονται επί της ταινίας ήταν αληθινά.
- Η ιδέα για ένα νεο-γουέστερν με ήρωες μοτοσυκλετιστές ήρθε στον Peter Fonda καθώς κοιτούσε μια φωτογραφία από την ταινία του, Κολασμένοι Άγγελοι της Ασφάλτου (1966). Άμεσα τη μεταβίβασε στον Dennis Hopper, και αποφάσισαν να κάνουν την ταινία. Με τη λογική του γουέστερν, οι δύο χαρακτήρες τους προέρχονταν από τους Wyatt Earp και Billy the Kid. Κατά όνομα μόνο όμως, μια και μια εκδοχή θέλει τους δύο ήρωες να είναι βασισμένοι στους Roger McGuinn και David Crosby του συγκροτήματος The Byrds.
- Αρχικά ήταν να ονομαστεί The Loners. Αυτό άλλαξε μετά την εμπλοκή του Terry Southern στο σενάριο.
- Ο χαρακτήρας του Τζορτζ Χάνσον είχε γραφτεί για τον Rip Torn. Όταν όμως συναντήθηκε με τους Hopper και Fonda, πήγαν να πιαστούν στα χέρια, μετά από σχόλια του πρώτου για “βλάχους” του Νότου, κι ενώ ο Torn ήταν Τεξανός. Σε συνέντευξη του το 1994, ο Hopper ισχυρίστηκε ότι κατά τη διαφωνία ο Torn τράβηξε μαχαίρι, προκαλώντας την αντίδραση του τεξανού ηθοποιού, που έκανε μήνυση για συκοφαντία.
- Η ταινία κόστισε μόλις 400 χιλιάδες δολάρια, με τον Peter Fonda να λέει ότι πλήρωσε από την τσέπη του όλα τα έξοδα ταξιδιού και διαμονής του συνεργείου. Ο φωτογράφος Laszlo Kovacs όμως είχε δηλώσει ότι περίπου ένα εκατομμύριο επιπλέον δολάρια πληρώθηκαν για να παρθούν τα πνευματικά δικαιώματα των τραγουδιών.
- Λέγεται ότι ήταν πολύ δύσκολο για το συνεργείο να συνυπάρχει με τον Hopper. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας των πρώτων γυρισμάτων στη Νέα Ορλεάνη, ήρθε στα χέρια με έναν κάμεραμαν.
- Χρησιμοποιήθηκε κυρίως φυσικός φωτισμός, με τον Hopper να δηλώνει ότι ο Θεός είναι ένας καταπληκτικός υπεύθυνος φωτισμού.
- Στη σκηνή του κοινοβίου, η Carrie Snodgress κάνει κινηματογραφικό ντεμπούτο, μαζί με τη μικρή Bridget Fonda που χρειάστηκε να περάσει μία δεκαετία για να ξεκινήσει καριέρα. Εκεί ανάμεσα είναι και ο Dan Haggerty, ο μελλοντικός Grizzly Adams, και η γεννημένη στη Μεγαλόπολη, Έλενα Καλλιανιώτη, που έκανε καριέρα κατά τη δεκαετία του 1970 στις ΗΠΑ.
- Οι μηχανές της ταινίες ήταν κατασκευές των Cliff Vaughs και Ben Hardy, που ακολουθούσαν προτάσεις του Peter Fonda.
- Παρότι το φιλμ ήταν έτοιμο πριν τα μέσα του 1968, η πρεμιέρα του στις ΗΠΑ έγινε τον Ιούλιο του 1969, λίγο μετά από αυτή στις Κάνες. Κι αυτό επειδή ο Hopper επέμενε αρχικά η διάρκεια της να είναι 220 λεπτά. Σε αυτή την εκδοχή υπήρχε εκτεταμένη χρήση του flash-forward (παραπομπές σε μελλοντικά γεγονότα), από τα οποία όμως επέζησε μόνο ένα (όλα τα υπόλοιπα της αρχικής μορφής θεωρούνται πλέον χαμένα). Ήταν, μετά από παράκληση των παραγωγών Bob Rafelson και Bert Schneider, ο ερχομός του μοντέρ Henry Jaglom που έφερε το φιλμ στην τελική του μορφή. Όταν την πρωτοείδε ο Hopper ένιωσε δισαρεστημένος, λέγοντας ότι η ταινία του μετατράπηκε σε τηλεοπτικό σόου. Στη συνέχεια όμως όχι μόνο ττην αποδέχτηκε, αλλά παραδέχτηκε κι ότι ο Jaglom έφτιαξε το φιλμ όπως ο ίδιος αρχικά σκόπευε. Παρόλο όμως τον μεγάλο ρόλο του στην παραγωγή, ο Jaglom αναγράφτηκε στους τίτλους απλά ως σύμβουλος μοντάζ.
- Παρότι εμφανίζεται από τα μισά της ταινίας, ο μεγάλος νικητής από τους ηθοποιούς ήταν ο Jack Nicholson, που εδώ βάσισε τη γνωστή του καριέρα.
- Ενώ κόστισε ελάχιστα, το έργο ήταν το τρίτο εμπορικότερο της χρονιάς, με έσοδα 60 εκατομμύρια δολάρια.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Εξίσου cult με την ταινία έμελλε να γίνει και το σάουντρακ (στο νούμερο 6 των ΗΠΑ, και χρυσό το 1970). Παρότι ως σινγκλ βγήκε μόνο το Ballad of Easy Rider με τον Roger McGuinn (το μόνο που γράφτηκε αποκλειστικά για το φιλμ), είναι το Born to Be Wild των Steppenwolf που στοιχειώνει τη μνήμη της ταινίας. Ο Roger McGuinn ερμηνεύει και το It’s Alright, Ma (I’m Only Bleeding) του Bob Dylan, οι Steppenwolf το κλασικό The Pusher, οι The Byrds το Wasn’t Born to Follow, οι The Jimi Hendrix Experience το If 6 Was 9, και οι Smith το The Weight.