Ζωντανή Μετάδοση
- The Truman Show
- 1998
- ΗΠΑ
- Αγγλικά
- Δραμεντί, Επιστημονικής Φαντασίας, Σάτιρα
- 08 Ιανουαρίου 1999
Ο Τρούμαν είναι ένας καθημερινός άνθρωπος, που απολαμβάνει μια γαλήνια ζωή σε μια ήρεμη επαρχιακή πόλη. Εργάζεται σε ασφαλιστική εταιρία, επιστρέφει σπίτι στην καλοσυνάτη σύζυγό του και οι σχέσεις του με τους γείτονές του είναι άψογες. Όμως, τώρα τελευταία, ο Τρούμαν δεν φαίνεται και τόσο ευτυχισμένος από τη ζωή του. Η επιθυμία του είναι να γνωρίσει τον κόσμο, δηλαδή να εγκαταλείψει τη φιλήσυχη «στέγη» του. Όταν ξαφνικά βάζει μπρος να το επιχειρήσει, τα πάντα θα ανατραπούν, καθώς ο Τρούμαν θα συνειδητοποιήσει πως η ζωή του δεν είναι και τόσο… «αληθινή» όσο νόμιζε μέχρι τώρα…
Σκηνοθεσία:
Peter Weir
Κύριοι Ρόλοι:
Jim Carrey … Truman Burbank
Laura Linney … Meryl Burbank/Hannah Gill
Ed Harris … Christof
Noah Emmerich … Marlon/Louis Coltrane
Natascha McElhone … Lauren Garland/Sylvia
Brian Delate … Kirk Burbank/Walter Moore
Holland Taylor … Angela Burbank/Alanis Montclair
Paul Giamatti … Simeon
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Andrew Niccol
Παραγωγή: Edward S. Feldman, Andrew Niccol, Scott Rudin, Adam Schroeder
Μουσική: Burkhard von Dallwitz
Φωτογραφία: Peter Biziou
Μοντάζ: William M. Anderson, Lee Smith
Σκηνικά: Dennis Gassner
Κοστούμια: Marilyn Matthews
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: The Truman Show
- Ελληνικός Τίτλος: Ζωντανή Μετάδοση
- Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: The Truman Show: Ζωντανή Μετάδοση
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ σκηνοθεσίας, δεύτερου αντρικού ρόλου (Ed Harris) και αυθεντικού σεναρίου.
- Χρυσή Σφαίρα πρώτου αντρικού ρόλου (Jim Carrey) σε δράμα, δεύτερου αντρικού ρόλου (Ed Harris) και μουσικής. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία (δράμα), σκηνοθεσία και σενάριο.
- Βραβείο Bafta σκηνοθεσίας, σεναρίου και σκηνικών. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, δεύτερο αντρικό ρόλο (Ed Harris), φωτογραφία και ειδικά εφέ.
Παραλειπόμενα
- Όταν η Paramount Pictures αγόρασε το μονοσέλιδο στόρι του Andrew Niccol το 1991, αυτό αφορούσε ένα sci-fi θρίλερ. Η αλλαγή έγινε όταν ξεκίνησαν οι συνομιλίες με τον Jim Carrey, και μετά από υπόδειξη του Peter Weir. Υποψήφιος για τον ίδιο ρόλο ήταν ακόμα ένας κωμικός, ο Robin Williams.
- Μέρος της αρχικής συμφωνίας ήταν να κάνει εδώ ο Niccol και το σκηνοθετικό του ντεμπούτο (που έγινε εντέλει το 1997 με το Γκάτακα). Η Paramount δεν ήταν όμως διαθέσιμη να δώσει ένα μπάτζετ κοντά στα 80 εκατομμύρια δολάρια στα χέρια ενός “πρωτάρη”, και πλήρωσε εξτρά για να σβηστεί ο συγκεκριμένος όρος.
- Αρχικά ήταν να το σκηνοθετήσει ο Brian De Palma, μέχρι όμως το 1994, όταν και ο δημιουργός αποχώρησε από το πρακτορείο United Talent Agency, και η συμφωνία χάλασε. Μέχρι να κλείσει ο Peter Weir το 1995, ακούστηκαν τα ονόματα των: Tim Burton, Sam Raimi, Terry Gilliam, Barry Sonnenfeld και Steven Spielberg.
- Ο Peter Weir προσλήφθηκε μετά από πρόταση του Niccol, και ήταν η εμπειρία του που τον έκανε να πάρει τη δουλειά από τον Bryan Singer, που ήθελε διακαώς να το αναλάβει.
- Ο Jim Carrey δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος, αλλά ο Weir καθυστέρησε για έναν χρόνο την παραγωγή, μια και τον θεωρούσε ως την ιδανική επιλογή για τον ρόλο. Μέσα σε αυτό το έτος, ο Niccol έγραψε 12 φορές ξανά το σενάριο για να το φορμάρει πάνω στον συγκεκριμένο ηθοποιό.
- Τα στούντιο της Universal ετοιμάζονταν να υποδεχτούν το μυθοπλαστικό Seahaven, πριν η Wendy Stites, σύζυγος του σκηνοθέτη, τους υποδείξει την τοποθεσία Seaside στη Φλόριντα.
- Τα ειδικά εφέ ταλαιπώρησαν την ομάδα δημιουργία τους, μια και το 1997 ήταν η χρονιά που τα στούντιο προσαρμόζονταν μαζικά στις νέες δυνατότητες των CGI. Εδώ χρησιμοποιήθηκαν μόνο σε κάποιες περιπτώσεις ψηλών κτηρίων.
- Η συγκεκριμένη ταινία αποτέλεσε επανάσταση για τις τηλεοπτικές σαπουνόπερες, με κάποιους να την αποκαλούν προφητική. Η σύλληψη της κεντρικής ιδέας οδήγησε εκ των υστέρων στη δημιουργία πολλών αντίστοιχων ριάλιτι σειρών και σόου στην τηλεόραση (πχ Big Brother, Survivor), όπου το κοινό επιπροσθέτως αποφάσιζε για το ποιοι από τους πρωταγωνιστές θα συνέχιζαν ή θα “κόβονταν” από τη συνέχεια της σειράς. Παρόλα αυτά, το σενάριο με τη σειρά του έχει δανειστεί την έμπνευση του από ένα επεισόδιο του τηλεοπτικού The Twilight Zone (Η Ζώνη του Λυκόφωτος) από το 1989 με τίτλο Special Service (64ο της σειράς).
- Η βάρκα του Truman ονομάζεται συμβολικά Santa Maria, όπως και η ναυαρχίδα του εξερευνητή Χριστόφορου Κολόμβου.
- Σύμφωνα με τον Benson Y. Parkinson, στέλεχος σημαντικής μορμονικής οργάνωσης, ο διάλογος ανάμεσα στον κεντρικό ήρωα και τον Μάρλον παραπέμπει στον αντίστοιχο βιβλικό του Μωυσή με τον Θεό. Αλλά συγκεκριμένα ο χαρακτήρας του Μάρλον παραπέμπει στον σατανά. Άλλοι παραλλήλισαν το στόρι με αυτό του βιβλίου Utopia του Thomas More, από το 1516.
- Γνωστό ως Σύνδρομο Τρούμαν έγινε το 2008 ένα σχιζοφρενικό σύνδρομο που έκανε την εμφάνιση του μετά την ταινία, και αφορούσε ασθενείς που πίστευαν ότι η ζωή τους βιντεοσκοπείται.
- Με κόστος 60 εκατομμύρια δολάρια (ένα κόστος που συγκρατήθηκε σε χαμηλά επίπεδα από τον Weir κατά 20 εκ. δολάρια), το φιλμ έβγαλε από τα ταμεία 264,1.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Εκτός από το αυθεντικό θέμα του Burkhard Dallwitz, συμμετέχει κι ο Philip Glass με 7 θέματα.
- Το μόνο τραγούδι που ακούγεται είναι το 20th Century Boy του Marc Bolan, όχι όμως από τους T. Rex, αλλά διασκευασμένο από τους The Big Six.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 1/1/2018
20 χρόνια πριν, λίγα βήματα από την αλλαγή του αιώνα και ένα χρόνο πριν την εμφάνιση του «Big Brother», ποιος θα περίμενε ότι μια εύθυμη χολιγουντιανή κωμωδία με τον Jim Carrey θα ήταν τόσο προφητική και διαχρονική; Το «Truman Show» του Peter Weir πετυχαίνει ένα σχεδόν αδύνατο κατόρθωμα: παντρεύει με απόλυτη ισορροπία το mainstream, το προσιτό και το ευχάριστο με το αιχμηρό σεναριακό βάθος, τον ουσιωδέστατο και διόλου εξωραϊσμένο προβληματισμό.
Το αριστουργηματικό σενάριο του Andrew Niccol δεν είναι αστείο. Είναι πικρά σαρκαστικό και κυνικά σατιρικό. Ξεκινά από την προφανή όσο κι εύστοχη πολιτικοκοινωνική αλληγορία, για να διευρυνθεί με φιλοσοφικές προεκτάσεις, αλλά και να κοιτάξει επίμονα στον καθρέφτη της αυτοαναφορικότητας. Ο μικρός κόσμος του Truman Show αντανακλά άμεσα την παντοκυριαρχία του καπιταλισμού και κατ’ επέκταση της κερδοσκοπίας, σχολιάζοντας από τη δύναμη της χειραγώγησης της σκέψης μέχρι τη ματαιοδοξία του κοινού που τρέφει και τρέφεται από τη λάμψη του stardom. Παράλληλα, με τον φοβερό Ed Harris ως επί γης Θεό, διερωτάται φιλοσοφικά πάνω στις έννοιες της ελευθερίας, της αλήθειας και των αντιθέτων τους, δίχως να βολεύεται στο να προσδώσει εύκολα θετικά και αρνητικά πρόσημα. Κόντρα σε ό,τι θα περίμενε κανείς, παρουσιάζει τον κόσμο της ανελευθερίας και του ψέματος ως αυτόν του «φωτός», με τον αληθινό, ελεύθερο κόσμο να οπτικοποιείται ως ένας σκοτεινός διάδρομος προς το Άγνωστο, σε μια σημειολογική εικόνα που έχει δικαίως γράψει ιστορία. Αν μπορείς να βρεις την ευτυχία στο κελί σου, δεν υπάρχει απαραίτητα λόγος να θες να βγεις, όπως και το ψέμα παύει να είναι ψέμα αν για σένα είναι αληθινό.
Κι ίσως το σημαντικότερο όλων είναι το αιχμηρό βλέμμα που οι Niccol και Weir ρίχνουν προς εμάς, τους θεατές, συμπεριλαμβάνοντάς μας ως χαρακτήρες στο φιλμ, αντανακλώμενους στο κοινό του ίδιου του Truman. Ολοκληρώνοντας έναν πολυεπίπεδο στοχασμό που σπάνια απαντάται σε τόσο mainstream παραγωγές, το φιλμ μάς δείχνει σαρκαστικά με το δάχτυλο, κανιβαλίζοντας την παθητικότητά μας ως θεατές και υπενθυμίζοντάς μας πως εμείς είμαστε αυτοί που πρέπει να αναζητήσουμε τις μαύρες πόρτες στην άκρη της βολεμένη ζωής μας κι όχι τα φαντασιακά μας άβαταρ με τα οποία ταυτιζόμαστε νοητικά, λίγο πριν αλλάξουμε το κανάλι.
Βαθμολογία: