Ο Καθρέφτης Έχει Δύο Πρόσωπα (1996)

ΣΥΝΟΨΗ

Η Ρόουζ και ο Γκρέγκορι, καθηγητές του πανεπιστημίου Κολούμπια, γνωρίζονται όταν η αδελφή της Ρόουζ απαντά στην αγγελία «Προσωπικά» του Γκρέγκορι. Αρκετές φορές καμένος, ο όμορφος αλλά βαρετός Γκρέγκορι πιστεύει ότι το σεξ έχει καταστρέψει τη ζωή του και έχει βάλει επίτηδες σκοπό να βρει και να παντρευτεί μια γυναίκα χωρίς καμία απολύτως σεξουαλική απήχηση. Ο Γκρέγκορι πιστεύει ότι βρήκε αυτό που έψαχνε στη Ρόουζ, μια απλή, παχουλή καθηγήτρια αγγλικής λογοτεχνίας όπου από αμοιβαίο θαυμασμό και σεβασμό παρά από αγάπη, παντρεύονται. Ο Γκρέγκορι υποθέτει ότι η Ρόουζ καταλαβαίνει ότι δεν ενδιαφέρεται για σεξουαλική σχέση. Κάνει λάθος και ο γάμος τους σχεδόν καταστρέφεται, όταν η Ρόουζ προσπαθεί να ολοκληρώσει τη σχέση τους. Ενώ ο Γκρέγκορι βρίσκεται εκτός χώρας σε μια περιοδεία διαλέξεων, η Ρόουζ κάνει δίαιτα και γυμναστική για να μεταμορφωθεί σε μια σέξι σειρήνα σε μια ύστατη προσπάθεια να σώσει τον γάμο της.

Σκηνοθεσία:

Barbra Streisand

Κύριοι Ρόλοι:

Barbra Streisand … Rose Morgan

Jeff Bridges … Gregory Larkin

Lauren Bacall … Hannah Morgan

George Segal … Henry Fine

Mimi Rogers … Claire Morgan

Pierce Brosnan … Alex

Brenda Vaccaro … Doris

Austin Pendleton … Barry

Elle Macpherson … Candy

Leslie Stefanson … Sara Myers

Taina Elg … καθηγήτρια

Adam LeFevre … θυρωρός

Amber Smith … Felicia

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Richard LaGravenese

Παραγωγή: Arnon Milchan, Barbra Streisand

Μουσική: Marvin Hamlisch

Φωτογραφία: Andrzej Bartkowiak, Dante Spinotti

Μοντάζ: Jeff Werner

Σκηνικά: Tom H. John

Κοστούμια: Θεώνη Βαχλιώτη

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: The Mirror Has Two Faces
Ελληνικός Τίτλος: Ο Καθρέφτης Έχει Δύο Πρόσωπα

Άμεσοι Σύνδεσμοι

Ο Καθρέφτης με τις Δύο Όψεις (1958)

Σεναριακή Πηγή

Σενάριο: Ο Καθρέφτης με τις Δύο Όψεις των Andre Cayatte, Greard Oury.

Κύριες Διακρίσεις

Υποψήφιο για Όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου (Lauren Bacall) και τραγουδιού (I’ve Finally Found Someone).
Χρυσή Σφαίρα δεύτερου γυναικείου ρόλου (Lauren Bacall). Υποψήφιο για πρώτο γυναικείο ρόλο (Barbra Streisand) σε κωμωδία/μιούζικαλ, μουσική και τραγούδι (I’ve Finally Found Someone).
Υποψήφιο για Bafta δεύτερου γυναικείου ρόλου (Lauren Bacall).

Παραλειπόμενα

Όχι πιστό ριμέικ του γαλλικού Ο Καθρέφτης με τις Δύο Όψεις (1958) του Andre Cayatte, με τους Michele Morgan και Bourvil.
Τελευταία ως σήμερα σκηνοθετική δουλειά για την Barbra Streisand.
Ο Harrison Ford ήταν ο πρώτος υποψήφιος για τον ρόλο του Γκρέγκορι. Στα ονόματα που γενικά ήταν στα υπόψιν, βρίσκονταν οι: Richard Gere, Steve Martin, John Heard, Tim Allen, Robin Williams, Mel Gibson, Kurt Russell, Patrick Swayze, Jeff Daniels, Tom Hanks, Bill Murray, John Travolta, Billy Crystal, Chevy Chase, Burt Reynolds, Charles Grodin, Michael Keaton, Kevin Kline, Steve Guttenberg, Michael Douglas, Tom Selleck και Danny Glover.
Η Sean Young είχε δοκιμαστεί για την Κλερ.
Πολλά τα προβλήματα που συνόδευσαν την παραγωγή, με πάνω από μία ντουζίνα μέλη του καστ και του συνεργείου να απολύονται ή να αποχωρούν. Πιο ηχηρή απόλυση ήταν αυτή του Dudley Moore, όπου επειδή δεν θυμόταν τις ατάκες του αντικαταστάθηκε από τον George Segal. Χωρίς τότε να το γνωρίζει κάποιος, αυτά ήταν τα πρώτα σημάδια μιας ασθένειας που έμελλε να γίνει η αιτία του θανάτου του μεγάλου κωμικού. Ανάμεσα στις αποχωρήσεις συγκαταλέγονται ο φωτογράφος Dante Spinotti και ο μοντέρ Alan Heim, και οι δύο ερχόμενοι σε κόντρα με τη Streisand.
Οι φήμες για τη δημιουργία δεσμού ανάμεσα στους Jeff Bridges και Barbra Streisand κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων διαψεύσθηκαν από αμφότερους. Μάλιστα, η διάσημη ερμηνεύτρια θα γνωρίσει τον επόμενο σύζυγο της, τον James Brolin, κατά τη διάρκεια του μοντάζ, πηγαίνοντας σε ένα πάρτι.
Το όνομα Ρόουζ ακούγεται 118 φορές επί της ταινίας.
Ο Eli Roth έχει νεαρός εδώ έναν μικρό ρόλο φοιτητή, δίχως να ακούγεται να μιλάει. Πρόκειται για το ερμηνευτικό του ντεμπούτο, αν και καριέρα έκανε ουσιαστικά ως σκηνοθέτης ξεκινώντας χρόνια αργότερα, το 2002.
Μετά από 50 χρόνια ένδοξης καριέρας, η Lauren Bacall βρέθηκε για πρώτη φορά προτεινόμενη για ένα Όσκαρ.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Η Barbra Streisand “ζευγαρώνει” με τον Bryan Adams για την ερμηνεία του τραγουδιού της ταινίας, το I’ve Finally Found Someone. Το κομμάτι έφτασε ως το νούμερο 8 του Billboard.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 16/11/2024

Μπορεί η Barbra Streisand να έγραψε στη συλλογική μνήμη -για τα καλά κιόλας- ως τραγουδίστρια και ηθοποιός, αλλά είναι κρίμα που δεν μνημονεύεται εξίσου και ως σκηνοθέτρια (έστω και με τρεις μόλις ταινίες). Έχει αυτό το κάτι που επενδύει στα μικρά, αλλά σου αντλεί τα μεγάλα.

Εδώ βρίσκεται στο κατεξοχήν κινηματογραφικά στοιχείο της, που είναι η κομεντί. Απορεί κανείς που τη δοκιμάζει υπό τη σκηνοθετική ιδιότητα για πρώτη φορά, όσο έμπειρη κι αν ήταν ερμηνευτικά πάνω σε αυτήν. Με το Γεντλ ως πρότυπο για το πού θέλει να επενδύσει, πετυχαίνει εν ολίγοις να σου καρφώσει ένα χαμόγελο από τα πρώτα κιόλας λεπτά της θέασης, και να παραμένει αναλλοίωτο ακόμα και στα σημεία προς το φινάλε που η συγκίνηση παίρνει τα ηνία. Είναι αυτή η κομεντί που γεννήθηκε μέσα στη δεκαετία του 1930 από τον Frank Capra, επηρέασε όσο καμία άλλη το χτίσιμο της παγκόσμιας κομεντί στη μεγάλη οθόνη, αλλά ήδη το 1996 κινδύνευε από την επιβολή εκ των στούντιο μιας σεναριακής συνταγής, που δυστυχώς έμελλε να πετύχει εμπορικά και να καθιερωθεί.

Ο Καθρέφτης έχει ένα πολύ απλό στόρι, που θα σας θυμίσει άμεσα το Ένα Κορίτσι για Δύο με τον Αλεξανδράκη και τη Λάσκαρη. Κι όμως αυτό διανθίζεται εδώ με το απρόοπτο της στιγμής, εκείνες τις στιγμιαίες και μη μηχανικές αντιδράσεις που σου οικειοποιούν την εικόνα και σε κάνουν να ερωτευτείς τους χαρακτήρες. Το χιούμορ δεν είναι το δυνατό σημείο, δεν υπήρχε τέτοια πρόθεση, αλλά κρύβεται παντού και εργάζεται ύπουλα στο υποσυνείδητο μας, που πιάνει τον εαυτό του να συμπάσχει με όσα βλέπει, να θέλει να συμμετέχει στους διαλόγους, να αυτοσαρκάζεται με αθώο αλλά και ευχάριστα πιπεράτο τρόπο. Είναι η κομεντί του μεσήλικα, που δεν έχει όμως χάσει επαφή με τον νεανικό του εαυτό, με το φιλμ να δανείζεται κάτι από όλες τις ηλικίες και να διατηρεί μια φρεσκάδα σε όλες του τις εκφάνσεις.

Όπως ο Jeff Bridges έχει το χάρισμα να ανταποκρίνεται σε κάθε τύπου κωμική προσωπικότητα, η Streisand έχει το αντίστοιχο να εισβάλει στη χιουμοριστική αλήθεια της καθημερινότητας μας με έναν γουντιαλενικό τρόπο, στερούμενο βέβαια τη βαθιά φιλοσοφική και ψυχαναλυτική του πλευρά. Είναι ένα ελαφρύ σινεμά, που όμως δεν κάνει χάρες ποιότητας, μια και υπηρετείται με σοβαρότητα και με βάθος στην παράδοση των κωμικών προτύπων δεκαετιών. Δεν είναι φάρσα, κι όμως είναι φαρσικό το υπόστρωμα του, που θέλει την κεντρική ηρωίδα να παρακάμπτει τις βασικές της συναισθηματικές αρχές, μην έχοντας πρώτο λόγο στα εμφανισιακά πρότυπα της κοινωνίας. Και θα φτάσει ακόμα και να παντρευτεί αυτό τον συμβιβασμό της, για να μη χάσει τη μισή ευκαιρία που της δίνεται για να μη γεράσει πλάι στη μητέρα της. Βέβαια, εδώ έχουμε παράλληλα χολιγουντιανό παραμύθι, και το ασχημόπαπο θα μεταμορφωθεί σε κύκνος. Αλλά και πάλι το twist θα έρθει υπό τη συνοδεία ονειρικής μουσικής, όταν είναι το ασχημόπαπο που θα πάρει τα εύσημα και όχι ο κύκνος που απλά θα υπηρετούσε τα πρότυπα της λίμνης.

Τα λέω λίγο ποιητικά, αλλά είναι απλά το αποτέλεσμα εκείνου του καρφωμένου χαμόγελου που φταίει, και όχι απόρροια κάποιας δημιουργίας που ήθελε το κάτι παραπάνω από αυτό που πετυχαίνει. Παραμένει ένα ελαφρύ σινεμά, τόσο όμως γλυκό που επιτρέπεται να αφήσεις τον εαυτό σου να αισθανθεί λιγότερα «έξυπνος» εμπρός του.

Βαθμολογία: