Ρωμαίος & Ιουλιέτα

Κριτικός: Πάνος Αχτσιόγλου

Έκδοση Κειμένου: 14/5/2014

Το συγγραφικό αριστούργημα του Σαίξπηρ, έρχεται για μια ακόμη φορά στις αίθουσες με σκηνοθέτη, τον γνωστό μόνο στη χώρα του και κυρίως δημιουργό ταινιών για την τηλεόραση Carlo Carlei. H ιστορία είναι προσαρμοσμένη από τον Julian Fellowers, ο οποίος έχει κερδίσει στο παρελθόν Όσκαρ για το σενάριο της ταινίας Godsford Park (2001), αλλά τώρα είναι κυρίως γνωστός για την πολυβραβευμένη σειρά της τηλεόρασης Downtown Abbey. Ίσως τελικά και το ίδιο το φιλμ να έπρεπε να αποτελέσει απλά ένα τηλεοπτικό προϊόν, χωρίς να έχει περισσότερες προσδοκίες κινηματογραφικότητας. Γιατί δυστυχώς, μετά από περίπου δυο ώρες που διαρκεί, βρίσκεσαι να έχεις τις ίδιες ακριβώς απορίες, που είχες εξ αρχής, πριν το δεις: Από πού προέρχεται η έμπνευση και η επιθυμία να γίνει για νιοστή φορά ταινία, ένα τόσο γνώριμο και προβεβλημένο δημιούργημα; Τι μπορεί να προστεθεί, στην κατά τα άλλα τραγικότερη και συνάμα πιο όμορφη ιστορία αγάπης, χωρίς το θράσος ή την ακραία σκέψη της ριζικής αναδόμησης της πλοκής ή έστω της αλλαγής του κειμένου;

Ο Fellowers μένει πιστός σε μεγάλο βαθμό στο μεσαιωνικό κείμενο, παραλείποντας όμως πράξεις του δράματος. Προσπαθώντας να κρατήσει την αυθεντικότητα των διαλόγων αλλά ταυτόχρονα να τους κάνεις πιο προσβάσιμους, κυρίως σε ένα νεανικό κοινό, απλοποίησε νοήματα, εφηύρε αλλά και ανακατασκεύασε φράσεις. Το αποτέλεσμα, έρχεται να διαψεύσει τις όποιες προσδοκίες, κάνοντας την προσαρμογή αυτή να μοιάζει αργή και φλύαρη παρόλη την, εν τέλει, σχετική αυθεντικότητα του. Ο Carlei σκηνοθετεί περισσότερο τηλεοπτικά παρά κινηματογραφικά, χωρίς τη ζωντάνια ή τον αυθορμητισμό που ένας νεανικός έρωτας πρέπει να έχει, προσφέροντας ένα  ‘‘αναίμακτο’’ δράμα, ρομαντικά αδέξιο, που δεν εμπλέκει, δεν παρασέρνει, που στερείται ερωτισμού, έντασης και σκοπού. Η σκηνογραφία όπως και τα κουστούμια είναι ίσως από τα πιο θετικά κομμάτια της ταινίας, με γυρίσματα στις αυθεντικές ιταλικές πόλεις (μεσαιωνικά κοσμήματα η Βερόνα και η Μάντοβα, τοποθεσίες μοναδικές, έργα τέχνης από μόνες τους), που όμως λειτουργεί περισσότερο ως τουριστικός οδηγός παρά ως υποβλητικό αποτέλεσμα. Αυτό όμως που απογοητεύει περισσότερο, που είναι και ο πυρήνας της δραματουργίας του σαιξπηρικού κειμένου, είναι ο έρωτας των δύο πρωταγωνιστών. Η εικονογράφηση των χαρακτήρων είναι τόσο ψυχρή, τόσο αδιάφορη, που μοιάζει περισσότερο με μια απόπειρα στυλ ‘‘Twilight’’, ενώ η χημεία των πρωταγωνιστών που θα μπορούσε να περισώσει ως ένα βαθμό το εν λόγω πόνημα και να διατηρήσει το ενδιαφέρον, είναι απογοητευτικά ανύπαρκτη.

Η Hailee Steinfield, ως Ιουλιέτα, φαντάζει ως μια φυσιολογική επιλογή, που δυστυχώς όμως, φαίνεται να ζημιώνει το ίδιο το φιλμ. Δίχως να μοιάζει σε τίποτα, ερμηνευτικά μιλώντας, με το κορίτσι που συντάραξε με το πάθος του στο True Grit των Coen πριν από λίγα χρόνια, δεν μπορεί να μαγνητίσει, κάτι που το έχει τόσο ανάγκη ο ρόλος της. Περιφέρεται ξέπνοα από δωμάτιο σε δωμάτιο, ενώ στην σκηνή του μπαλκονιού, οι φράσεις βγαίνουν από το στόμα της αμήχανα, απαγγελτικά. Ο Douglas Booth από την άλλη, παρόλη την αναμφισβήτητη ομορφιά του, αποτυγχάνει να πείσει, ερμηνεύοντας όπως του επιβάλλεται αλλά όχι όπως πρέπει, προσπαθώντας μάταια να χωρέσει μια τέτοια τραγωδία σε ένα τόσο στενό κουστούμι. Σε καμία στιγμή, οι δυο τους δεν φαίνεται να αποδέχονται τη μοίρα των τραγικών εραστών, να μοιράζονται το απόλυτο πάθος της νιότης, τον παραλογισμό και την απόγνωση που γεννά ο έρωτας. Οι υποστηρικτικοί ρόλοι, αποδεικνύονται ρηχοί και οι ομολογουμένως αξιόλογοι ηθοποιοί που τους ενσαρκώνουν, από τον Stellan Skarsgard (πρίγκιπας και ύπατος άρχοντας της πόλης) ως τον, εξαιρετικό στην τηλεοπτική σειρά Homeland, Damian Lewis (πατέρας της Ιουλιέτας), φαντάζουν σαν μισθωμένοι guest stars, που κάνουν ένα ανιαρό πέρασμα από την οθόνη. Μια μικρή ίσως εξαίρεση αποτελούν η Lesley Manville που, ως νταντά της Ιουλιέτας, αποπνέει αφοσίωση και αφήνει σε στιγμές να διαφαίνεται η εύθραυστή φύση του ρόλου της, και ο Paul Giamatti στο ρόλο του μοναχού Λόρενς, που στέκεται αξιοπρεπώς, αν και σε μερικές στιγμές φαντάζει υπερβολικός και δίνει την αίσθηση ότι ο ίδιος υποφέρει περισσότερο από τους πρωταγωνιστές. Η δε μουσική επένδυση του φιλμ, την οποία έχει αναλάβει ο Abel Korzeniowsky, στροβιλίζεται ηχώντας ατελείωτα στο υπόβαθρο, χωρίς αληθινές κορυφώσεις, μοιάζοντας με επαναλαμβανόμενη αναγεννησιακή μουσική αίθουσας αναμονής και κάνοντας το σπαρακτικό θέμα του Nino Rota να μοιάζει με μακρινό όνειρο…

Είναι οξύμωρη η θεώρηση ότι ένα τέτοιο συγγραφικό αριστούργημα, όπως το ‘‘Ρωμαίος και Ιουλιέτα’’, φτάνει στο σημείο να μην έχει να προσφέρει τίποτε, στη συγκεκριμένη κινηματογραφική εκδοχή. Δυστυχώς όμως, αυτή η ταινία μοιάζει με μια παλαιομοδίτικης κινηματογραφικής σχολής μεταφορά, με έναν τελείως αδέξιο τρόπο απεικόνισης του καταδικασμένου νεανικού έρωτα, χωρίς την παραμικρή διάθεση ρεβισιονισμού (άνισες οι συγκρίσεις, ακόμη και με το τολμηρό ‘‘Romeo + Juliet’’του Lhurman), που θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνος, αλλά σίγουρα δε θα οδηγούσε σε πλήξη. Είναι τέλος, επιφανειακό να μιλήσουμε για την τεράστια δύναμη του συγγραφικού κειμένου, που δίχως να έχει καμιά ανάγκη από τα λαμπερά κρύσταλλα Swarofsky (συμπαραγωγός της ταινίας), καταφέρνει ακόμη να ‘‘μαθαίνει στους πυρσούς να λάμπουν’’.

Βαθμολογία: