Star Wars: Επεισόδιο Ι – Η Αόρατη Απειλή

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 8/2/2012

Να το κρύψω; Δεν θα το κρύψω… Για εμένα, προσωπικά, οι Πόλεμοι των Άστρων είναι το βίτσιο μου, όσον αφορά τον ψυχαγωγικό κινηματογράφο. Φυσικά, όμως, σε αυτό παίζει μεγάλο ρόλο η ηλικία μου, τουτέστιν τα τρία παλιά μέρη με πέτυχαν σε ευαίσθητη ηλικία, κι όσοι Άρχοντες κι αν βγαίνουν, εγώ με τους Τζεντάι θα τη βρίσκω. Αυτό το μέρος, όμως, παρότι πρώτο στα χαρτιά, είναι κάτι διαφορετικό από τα παλιά, καλά κρασιά. Γνωρίζαμε πως ο Lucas ήταν γενικά ευφυής, αλλά δεν είχαμε κάτσει να σκεφτούμε πως είναι κι ένας από τους πιο έξυπνους έμπορους του πλανήτη. Οι χάρες που κάνει στους παλιούς Πολέμους των Άστρων είναι καθαρά αναφορικές. Παντού στην Αόρατη Απειλή θα πετύχετε σημεία και λεπτομέρειες που ιντριγκάρουν τους παλιούς φαν, αλλά ο Lucas έφτιαξε αυτή την ταινία πρώτιστα για τη νέα γενιά θεατών. Όπως είχε φτιάξει ένα ολάκερο σύμπαν καινών ειδικών εφέ για τη γενιά του Γούντστοκ, έτσι ήρθε και η ώρα για τη γενιά των IMAX. Και πάλι παίζει με τα εφέ, σαν να τα ανακαλύπτει από την αρχή. Είναι ηλίου φανερό πως θέλει να ξεπεράσει τα ήδη υπάρχοντα εφέ κατά γαλαξίες (μιλώντας, πάντα, για το 1999) και να θέσει τη βάση για τα μελλοντικά σινέ-προϊόντα. Αυτό το πετυχαίνει. Γιατί, όμως, είναι ελάχιστοι τότε οι νεολαίοι που θεωρούν πως μεγάλωσαν με τα νέους Πολέμους των Άστρων; Μην πω και κανένας…

Βασικά, η ταινία είναι καλή. Καλή ως προς την αφήγηση της, το θέαμα της, την ηχητική της μπάντα, τους επιλεγμένους ερμηνευτές. Όποιος νιώσει ότι προσβάλλεται από το θέαμα, λέει ψέματα για τους δικούς του, εύκολα ανιχνεύσιμους, ψυχολογικούς λόγους. Ο Lucas βέβαια έχει περισσότερο την πολιτική του Επιστροφή των Τζεντάι παρά του Η Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται. Με ήρωες σαν τον Τζαρ-Τζαρ, τα ντρόιντς των κακών και κάποια άλλα πλασματάκια που προκαλούν το γέλιο ηθελημένα και μη, απόλυτα σοβαρή δουλειά δεν κάνεις. Και τα παλιά μέρη ξεχώριζαν για τη σοβαρότητα τους. Δεν απόκλειαν το χιούμορ, αλλά αυτό έπαιζε με νόμους αλά Spielberg. Σε σωστές δόσεις και πάντα όταν το επέλεγε ο δημιουργός. Έτσι, έχουμε σημεία που θα κάνουν όλες τις ηλικίες να ανοίξουν το στόμα τους (η «αρματοδρομία» αλά Μπεν Χουρ), αλλά και άλλα που μόνο οι μικρές ηλικίες θα εκτιμήσουν. Ο Lucas, από την άλλη, ήξερε τι έκανε. Ήθελε να συστήσει τη νέα τριλογία του σε αυτούς που θα την «ψώνιζαν» περισσότερο τη συγκεκριμένη στιγμή, μιλώντας για τα προϊόντα της σειράς γενικώς: τα παιδιά. Κι έπειτα από τρία χρόνια, σου λέει θα έχουν μεγαλώσει κάπως και θα μπορώ κι εγώ να σοβαρευτώ. Είναι θέμα πολιτικής, αλλά μια πολιτική που κάνει ελεγχόμενη ζημιά. Όσο για την έλλειψη «αληθινού» αντί για «ψηφιακού» συναισθήματος, όπως είχαν τα παλιά, δεν νομίζω πως θα περιμέναμε από τον Lucas να πάει τα εφέ δύο δεκαετίες πίσω για να μας κάνει τέτοια χάρη. Και πάλι, τηρουμένων των αναλογιών, καλά τα πάει κι εδώ σε αυτόν τον τομέα.

Έχουμε, λοιπόν, και λέμε. Όσοι μεγάλωσαν με την παλιά τριλογία, θα βρουν ενδιαφέρουσα την αρχή της νέας, αλλά θα τους μείνει και μια μικρή «πίκρα» («μας έκανες που μας έκανες τη χάρη, βρε Lucas, δεν την έκανες ολοκληρωμένη;»). Όσοι είναι νέοι και θέλουν ένα μοντέρνο blockbuster με τα “ψηφιακά” όλα του, λίγα θα βρουν καλύτερα (ανάμεσα στα καλύτερα, και τα δύο επόμενα μέρη…). Σε όσους, πάλι, τους λένε τη λέξη Τζάμπα δε Χατ και απαντούν «μα, δεν παρήγγειλα πίτσα», ούτε με τα παλιά δεν σώνονται. Έτσι, μπορεί να βγήκε εύκολα ένα “γαμώτο” από όσους “διαβασμένους” έτυχε να είναι εκεί τον Οκτώβρη του 1999, αλλά προσπερνώντας τις προσδοκίες για ένα νέο αριστούργημα του χώρου του sci-fi, το όλο θέαμα της Αόρατης Απειλής δεν μας κάθεται και κάθε μέρα…

Βαθμολογία:

Κριτικός: Νίκος Ρέντζος

Έκδοση Κειμένου: 20/10/2015

Το 1999 έρχεται η τριλογία πρίκουελ του Πολέμου των Άστρων, που θα δείξει στο κοινό τα γεγονότα που οδήγησαν στον μεγάλο πόλεμο και στην αναταραχή στη Δύναμη. Το κοινό και κυρίως οι φίλοι της αρχικής τριλογίας ενθουσιάζονται και συρρέουν στις κινηματογραφικές αίθουσες, αλλά μετά την προβολή της Αόρατης Απειλής, επικρατεί ένα γενικό μούδιασμα.

Αν πρέπει να αναγνωρίσεις κάτι στην Αόρατη Απειλή είναι το οπτικό επίτευγμα. Υπάρχουν ψηφιακά δημιουργημένα μέρη που σε μαγεύουν και υπάρχουν μερικές σκηνές που ακόμα και σήμερα είναι θεαματικές, έστω κι αν το CGI εκείνης της εποχής είναι εμφανώς ξεπερασμένο. Αν όμως φύγουμε απ’ το οπτικό κομμάτι του φιλμ, δε θα βρούμε και πολλά πράγματα να μας ενθουσιάσουν.

Από το γράψιμο του Λούκας, μέχρι τη σκηνοθεσία του, παρακολουθείς ένα φιλμ που μοιάζει να απευθύνεται κυρίως σε παιδιά. Οι ερμηνείες είναι σε επίπεδο τηλεοπτικής παιδικής σειράς, από τον Μακ Γκρέγκορ μέχρι τον πιτσιρικά που υποδύεται τον Άνακιν, εξαιρώντας ίσως μόνο τον Λίαμ Νίσον. Το σενάριο του Λούκας δε βοηθά καθόλου τους ηθοποιούς αλλά δε βοηθά και τους ενήλικους θεατές κατά τη θέαση της ταινίας. Ανάμεσα από σκηνές κακού χιούμορ και άσχετης με το υπόλοιπο φιλμ σλάπστικ κωμωδίας από τον Τζαρ Τζαρ, υπάρχουν σκηνές με ανθρώπους που κουβεντιάζουν με σοβαροφάνεια για θέματα της Ομοσπονδίας (και που ανάθεμα αν συγκρατώ ποτέ παραπάνω από το 10% όσων λένε). Η ώρα περνά κι εσύ νιώθεις να μην το διασκεδάζεις όσο θα περίμενες και λίγο πριν το τέλος του φιλμ έρχεται τουλάχιστον η ώρα να βγουν τα φωτόσπαθα από τις θήκες τους και να δεις έστω μια μονομαχία της προκοπής. Πάλι καλά δηλαδή, γιατί αν δεν υπήρχε κι αυτό, θα θυμόμασταν το Επεισόδιο 1 μόνο για τον εκνευριστικό κύριο Τζαρ Τζαρ Μπιγκς.

Όταν είδα πρώτη φορά το Επεισόδιο 1 στον κινηματογράφο, ήμουν γύρω στα 17 και ομολογουμένως το είχα διασκεδάσει. Το παρακολούθησα ξανά πέντε χρόνια μετά και ακολούθησε και τρίτη προβολή λίγο πριν γράψω αυτό το κείμενο. Στις δύο τελευταίες προβολές (στα 22 και στα 33 μου πλέον) βαρέθηκα πολύ σύντομα. Δεν έκλεισα την ταινία αλλά για κανένα λόγο δε μπόρεσα να κρατήσω την προσοχή μου στην οθόνη. Ίσως ο Λούκας θέλησε να προσελκύσει τους πιτσιρικάδες και να αποφάσισε να φτιάξει ένα φιλμ που να απευθύνεται, στο μεγαλύτερο μέρος του, σε μικρές ηλικίες, όμως η Αόρατη Απειλή, σαν μέρος του έπους του Πολέμου των Άστρων, είναι μέτριο κεφάλαιο της ιστορίας, μια βαρετή ταινία που δε μπορεί να φτάσει τα επίπεδα αφήγησης και διασκέδασης που προσέφεραν οι ταινίες της κλασικής τριλογίας.

Βαθμολογία: