Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007 Εναντίον Χρυσοδάκτυλου (1964)

ΣΥΝΟΨΗ

Ο μυστικός πράκτορας 007 έρχεται αντιμέτωπος με έναν από τους πλέον διαβόητους αντιπάλους του, ο οποίος έχει ένα αληθινά μεγαλόπνοο σχέδιο: φιλοδοξεί να διαρρήξει το Φορτ Νοξ και να καταστρέψει με αυτή τη θεαματική κλοπή την παγκόσμια οικονομία. Η χρηματοοικονομική ισορροπία και όχι μόνο έχει μία μόνο ελπίδα: την άμεση κι επιτυχή παρέμβαση του Τζέιμς Μποντ που θα πρέπει να φανεί πιο έξυπνος και ικανός από τον Χρυσοδάκτυλο αποτρέποντας την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Σκηνοθεσία:

Guy Hamilton

Κύριοι Ρόλοι:

Sean Connery … James Bond

Honor Blackman … Pussy Galore

Gert Frobe … Auric Goldfinger

Shirley Eaton … Jill Masterson

Harold Sakata … Oddjob

Tania Mallet … Tilly Masterson

Bernard Lee … M.

Cec Linder … Felix Leiter

Martin Benson … Κος Solo

Desmond Llewelyn … ταγματάρχης Boothroyd/Q

Lois Maxwell … Eve Moneypenny

Burt Kwouk … Κος Ling

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Richard Maibaum, Paul Dehn

Στόρι: Johanna Harwood, Berkely Mather

Παραγωγή: Albert R. Broccoli, Harry Saltzman

Μουσική: John Barry

Φωτογραφία: Ted Moore

Μοντάζ: Peter R. Hunt

Σκηνικά: Ken Adam

Κοστούμια: Elsa Fennell

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Goldfinger
Ελληνικός Τίτλος: Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007 Εναντίον Χρυσοδάκτυλου
Εναλλακτικός Τίτλος: Ian Fleming’s Goldfinger

Άμεσοι Σύνδεσμοι

Σειρά James Bond: η πλήρης λίστα ταινιών

Σεναριακή Πηγή

Μυθιστόρημα: Goldfinger του Ian Fleming.

Κύριες Διακρίσεις

Όσκαρ ειδικών εφέ.
Υποψήφιο για Bafta έγχρωμων σκηνικών.

Παραλειπόμενα

Τρίτο της σειράς, αλλά εδώ εντοπίζονται τα περισσότερα από τα κλασικά στοιχεία του 007 που θα καθορίσουν τη μετέπειτα εικόνα του. Ανάμεσα σε αυτά: η εκτεταμένη σκηνή δράσης πριν τους τίτλους, τα πολλά γκάτζετ του ήρωα, οι πολλαπλές τοποθεσίες ανά τον πλανήτη και το ιδιαίτερο χιούμορ του Μποντ.
Ενώ ακόμα γυρίζονταν το Από τη Ρωσία με Αγάπη, ο Richard Maibaum είχε ξεκινήσει το σενάριο του On Her Majesty’s Secret Service, που είχε οριστεί ως το επόμενο κεφάλαιο της σειράς. Επειδή όμως απαιτούσε γυρίσματα στην Ελβετία και για κάτι τέτοιο δεν υπήρχε ικανός χρόνος προετοιμασίας, οι παραγωγοί στράφηκαν στο Goldfinger, προσπερνώντας το Thunderball για το οποίο ήτα ανοιχτή ακόμα μια δικαστική υπόθεση επί των δικαιωμάτων.
Ο Terence Young αντιμετώπισε πρόβλημα με την πληρωμή του, και αρνήθηκε εδώ να καλυφθεί με ποσοστό επί των εσόδων. Άμεση τότε επιλογή ήταν ο Guy Hamilton, που είχε πει όχι για την πρώτη ταινία. Ο συγκεκριμένος γνώριζε προσωπικά τον Fleming από την εποχή του στρατού (συγκεκριμένα της αντικατασκοπίας), και είχε κατά νου έναν Μποντ λιγότερο υπεράνθρωπο, ώστε να δώσει έμφαση και ισχύ στους κακούς του στόρι.
Επί του σεναρίου, ο Richard Maibaum καλέστηκε να κλείσει και μια “συγγραφική τρύπα” που υπήρχε στο βιβλίο, σε σχέση με το Φορτ Νοξ, και είχε γίνει αντικείμενο έντονης κριτικής. Παρόλα αυτά, το αρχικό σενάριο δεν ικανοποίησε τον Harry Saltzman, που ανάθεσε στον Paul Dehn τις αλλαγές του. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, ο Dehn εξάλειψε τις βρετανικές ιδιαιτερότητες του στόρι, με τον Connery να μην το εγκρίνει, και να αναλαμβάνει εκ νέου ο Maibaum, πάνω όμως πλέον στη δουλειά του Dehn.
Ένα παιχνίδι μινιατούρα της Aston Martin DB5 από την Corgi Toys, που προμοταρίστηκε μέσω του φιλμ αυτού, έγινε το πλέον εμπορικό παιχνίδι της χρονιάς. Η δε φωτογραφία της Shirley Eaton ως χρυσο-βαμμένης κοπέλας του Μποντ έφτασε στο εξώφυλλο του περιοδικού Life.
Αυτό ήταν το πρώτο μπλοκμπάστερ της σειράς, με ένα μπάτζετ που ισοδυναμούσε με αυτό και των δύο πρώτων ταινιών (3 εκατομμύρια δολάρια). Οι εισπράξεις έφτασαν στα 125.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Το διάσημο ομότιτλο τραγούδι είναι με τη φωνή της Shirley Bassey, η οποία ήρθε μετά από επιμονή του John Barry. Στην κιθάρα είναι ο άσημος ακόμα και νεαρός Jimmy Page.
Το σάουντρακ ήταν το πρώτο που έφτασε στο νούμερο 1 του αμερικανικού Billboard από ταινίες του 007.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Νίκος Ρέντζος
Έκδοση Κειμένου: 5/8/2014

Στο Dr No μας συστήθηκε και τον συμπαθήσαμε. Στο From Russia With Love επέστρεψε με περισσότερο στιλ, σε μια κλασική περιπέτεια κατασκοπείας του Χόλιγουντ. Στο Goldfinger, ο Μποντ, τελειοποιήθηκε.

Το Goldfinger παραμένει ακόμα και σήμερα διασκεδαστικότατο. Ξεφεύγει από τη σοβαρότητα του εκπληκτικού From Russia With Love και οδηγεί τον Μποντ σε άλλα μονοπάτια, δημιουργώντας το δικό του είδος ταινιών. Όχι ακριβώς περιπέτεια κατασκοπείας, όχι ακριβώς ταινία δράσης, όχι ακριβώς θρίλερ, αλλά κάτι που περιέχει αυτά τα στοιχεία και άλλα τόσα. Με λίγα λόγια : μια “Ταινία Μποντ”.

Ο σκηνοθέτης αλλάζει και περνάμε στον Γκάι Χάμιλτον, ο οποίος θα σκηνοθετήσει κι άλλες ταινίες του Μποντ αλλά καμμία δε θα φτάσει στα επίπεδα του Χρυσοδάκτυλου. Ο Χάμιλτον και οι συνεργάτες του, βρίσκουν τα στοιχεία που άρεσαν στο κοινό στις προηγούμενες ταινίες και “φουλάρουν” το όχημά τους με αυτά. Η pre credits σκηνή διατηρείται αλλά είναι πλέον άσχετη με την εξέλιξη του φιλμ και εμπλουτισμένη με χιούμορ και θεαματικά stunts. Στη συνέχεια έχουμε περισσότερα γκάτζετς, με την Άστον Μάρτιν να δεσπόζει και να περνάει στη σφαίρα του μύθου, περισσότερη δράση, περισσότερες χιουμοριστικές ατάκες από τον Μποντ και φυσικά σέξι γυναικείες παρουσίες, με τους παραγωγούς του Μποντ να μη δίνουν δεκάρα για όσα άκουσαν στις προηγούμενες ταινίες για τον τρόπο που φέρεται στις γυναίκες ο Μποντ, ονομάζοντας μάλιστα το κύριο Bond-girl του φιλμ, Pussy! Εκτός από όλα αυτά όμως, ο Χάμιλτον και η ομάδα του φροντίζουν να μας δώσουν και μια-δυο κλασικές πλέον σκηνές. Ποιος δεν θυμάται την επικαλυμμένη με χρυσό χρώμα, δολοφονημένη γυμνή γυναίκα στις αρχές της ταινίας; Σήμα κατατεθέν του φιλμ! Σκηνή ανθολογίας, εξαιρετικά εντυπωσιακή για την εποχή της, είναι επίσης η στιγμή που ο Χρυσοδάκτυλος έχει συγκεντρώσει όλους τους γκάγκστερ της Αμερικής στο γραφείο του και κάνει επίδειξη του εξοπλισμού του, μετατρέποντας ένα ολόκληρο δωμάτιο σε αίθουσα επιχειρήσεων. Τραπέζια μπιλιάρδου μετατρέπονται σε μακέτες, γιγαντοοθόνες ξεπροβάλλουν στους τοίχους και ο Χρυσοδάκτυλος παίζει με τα κουμπάκια του και το διασκεδάζει! Τι επιδειξίας!

Ο Σον Κόνερι συνεχίζει με την ίδια άνεση όπως και στο προηγούμενο φιλμ, ενσαρκώνοντας ίσως τον τέλειο Μποντ. Κοσμοπολίτης, τζέντλεμαν, χιουμορίστας, γυναικοκατακτητής αλλά και σκληρός τη στιγμή που απαιτείται, μοιάζει να μην μπορεί να απειληθεί από τους διαδόχους του.
Τι θα ήταν όμως ο Μποντ χωρίς τον κατάλληλο κακό; Τον άνθρωπο που θα δέχεται τις φαρμακερές ατάκες του. Εδώ αναλαμβάνει όχι μόνο ο Gert Frobe, στο ρόλο του Goldfinger, ενός από τους πιο αξιομνημόνευτους κακούς στην ιστορία του Μποντ αλλά και ο Harold Sakata, στο ρόλο του προσωπικού σωματοφύλακα του Goldfinger, που χρησιμοποιεί ως όπλο το φονικό καπέλο του! Ο Sakata μπαίνει άνετα στο top 5 των πιο cult χαρακτήρων του Μποντ.

Μπορεί το Goldfinger να μην έχει την σοβαρότητα και την ανάλυση χαρακτήρων του From Russia With Love, απ’ την άλλη όμως δεν το επεδίωξε και ποτέ. Το Goldfinger κάνει το δικό του παιχνίδι, βάζοντας νέους όρους στο κινηματογραφικό στερέωμα. Είναι ένα blockbuster της εποχής του, όχι όμως ανεγκέφαλο. Έχει δυνατούς χαρακτήρες, έχει έξυπνη πλοκή και αρκετά οπτικά και τεχνικά εφέ. Το Goldfinger είναι η μετάβαση του Μποντ από κατάσκοπο σε υπερ-κατάσκοπο και καθιέρωσε μια για πάντα το ύφος των ταινιών του. Ο Μποντ, από εκεί κι έπειτα, έγινε ένα από τα κινηματογραφικά, και όχι μόνο, φαινόμενα του αιώνα μας, καταλαμβάνοντας ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια κινηματογραφική ιστορία.

Βαθμολογία: