Ο Ρίκος αποφυλακίζεται κι επιστρέφει σπίτι του, σε μια από τις φτωχότερες συνοικίες της Αθήνας. Η παλιά του αγάπη, η Στεφανία, δεν θέλει να συνεχίσει τις σχέσεις μαζί του, τώρα που έχει άλλους πλούσιους φίλους. Μαζί με τον Νεκροφόρα και τον Ασημάκη, αρχίζουν εμπόριο παράνομων προϊόντων, αλλά πέφτουν έξω. Ο Ρίκος προτείνει να επιχειρήσουν ένα μεγαλύτερο κόλπο, όμως δεν θα προλάβουν να το ξεκινήσουν γιατί έχει ήδη σπαταλήσει τα λεφτά που του έδωσε ο Ασημάκης για κεφάλαιο.
Σκηνοθεσία:
Κύριοι Ρόλοι:
Αλέκος Αλεξανδράκης … Ρίκος
Αλίκη Γεωργούλη … Στεφανία ‘Έφη’
Μάνος Κατράκης … Νεκροφόρας
Αλέκα Παΐζη … Ελένη
Θανάσης Μυλωνάς … Λάκης
Αλέκος Πέτσος … Ασημάκης
Ελένη Καρπέτα … Ελένη
Σαπφώ Νοταρά … η στριφνή σύζυγος
Σπύρος Μουσούρης
Αθανασία Μουστάκα
Βάσος Ανδρονίδης
Κώστας Μπαλαδήμας
Γρηγόρης Μπιθικώτσης … τραγουδιστής
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Τάσος Λειβαδίτης, Κώστας Κοτζιάς
Παραγωγή: Γιάννης Καρατζόπουλος, Μπάμπης Σαρόγλου
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Φωτογραφία: Δήμος Σακελλαρίου
Μοντάζ: Τώνης Δημητράς
Σκηνικά: Τάσος Ζωγράφος
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Συνοικία το Όνειρο
- Διεθνής Τίτλος: A Neighborhood Named the Dream
Κύριες Διακρίσεις
- Βραβείο δεύτερου αντρικού ρόλου (Μάνος Κατράκης) και φωτογραφίας στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Παραλειπόμενα
- Το φιλμ γυρίστηκε σε μια συνοικία που ονομάζεται Ασύρματος (στα Άνω Πετράλωνα), μια κι εκεί υπήρχε επί της κατοχής ο γερμανικός ασύρματος. Πολλοί από τους φτωχικούς κατοίκους της πήραν μέρος ως κομπάρσοι.
- Πολλά τα προβλήματα κατά τα γυρίσματα, αλλά κυρίως με την έξοδο στις αίθουσες, για την ταινία. Με την πρεμιέρα, απαγορεύτηκε την προβολή της, μια και έρχονταν σε αντίθεση με την προσπάθεια της κυβέρνησης Καραμανλή, που ήθελε να δείχνει μια ελκυστική για ξένους επενδυτές και τουρίστες Ελλάδα, μια εικόνα εκ διαμέτρου αντίθετη με αυτήν -την επηρεασμένη από τον ιταλικό νεορεαλισμό- που πρόβαλλε η ταινία. Ο τύπος πρόβαλε αντίσταση, με αποτέλεσμα να επιτραπεί η προβολή, αλλά μόνο μια λογοκριμένη κόπια, κι όχι εκτός μεγάλων κέντρων.
- Ο Αλεξανδράκης δεν άντεξε το κόστος της παραγωγής, και πούλησε τα δικαιώματα στους αδελφούς Κουρουνιώτη. Δεν σκηνοθέτησε ξανά ποτέ άλλη ταινία.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Σε μια σκηνή, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης ερμηνεύει το κλασικό Βρέχει στη Φτωχογειτονιά, σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη, και στοίχους του Τάσου Λειβαδίτη.
Κριτικός: Βασίλης Καγιογλίδης
Έκδοση Κειμένου: 7/6/2011
Κλασικό όσο κανένα, το δεύτερο σκηνοθετικό εγχείρημα του Αλέκου Αλεξανδράκη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά μελοδράματα του ελληνικού κινηματογράφου. Κινούμενος στα βήματα του ιταλικού νεορεαλισμού -άλλωστε η ταινία διαθέτει σχεδόν όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του-, κοντά στους μεγάλους καλλιτέχνες, ο Αλεξανδράκης καταφέρνει να φτιάξει μια απλή, συγκινητική ταινία, με πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα, που μένει στην ιστορία για το ιδιαίτερο ύφος της και την κινηματογραφική της φόρμα, άλλα πολύ περισσότερο διότι αποτελεί ένα αλησμόνητο κινηματογραφικό άλμπουμ, το οποίο μέσα σε 90 λεπτά καταφέρνει να διαφυλάξει για μια αιωνιότητα εικόνες από την παλιά Αθήνα και τους ανθρώπους της.
Άνθρωποι της φτωχολογιάς, που ζουν τις μικρές καθημερινές στιγμές υπό το βάρος της απόλυτης μιζέριας, συμβιβασμένοι με τη δύσκολη ζωή τους και στιγματισμένοι από τα βάσανα που τους δημιουργεί ο αγώνας για επιβίωση, έχοντας μόνο ως οδηγό το όνειρο για ένα καλύτερο αύριο. Πολλά μικρά καθημερινά όνειρα, πάντα με κοινό παρανομαστή, στριμωγμένα μέσα στις μικρές παράγκες αυτής της ξεχασμένης από τον θεό συνοικίας (στα Πετράλωνα του 1961), που τόσο εύστοχα βαπτίστηκε από τον δημιουργό της «συνοικία το όνειρο».
Χτισμένο κυρίως στους χαρακτήρες, αντιήρωες στην υπόσταση και δίχως ίχνος ωραιοποίησης, στερούμενο εύκολου συναισθήματος, με εύστοχους οπτικούς συμβολισμούς, υπέροχες ερμηνείες (αξέχαστος ο Κατράκης στον ρόλο του Νεκροφόρα) και με μία από τις διαχρονικότερες μουσικές κινηματογραφικές επενδύσεις (Θεοδωράκης-Μπιθικώτσης), το φιλμ αυτό όχι μόνο δεν είναι παρωχημένο και αναχρονιστικό, αλλά τώρα, πιο πολύ από ποτέ, μοιάζει τρομακτικά επίκαιρο. Αφού κατάφερε να ξεπεράσει τον σκόπελο της λογοκρισίας και την «καλλιτεχνική κακοποίηση» που υπέστη, η «Συνοικία το Όνειρο», σε σκηνοθεσία Αλέκου Αλεξανδράκη και σε σενάριο του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη και του συγγραφέα Κώστα Κοτζιά, έμεινε στην ιστορία ως μία από τις σημαντικότερες ελληνικές ηθογραφίες.
Βαθμολογία: