Συντάκτης: Ορέστης Μαλτέζος

Ποιος είδε άλιεν με δυο κεραίες, ποιος είδε ούφο σαν αχινό, κι ερωτευμένα σκάφη και δίσκους να σεργιανάνε στον ουρανό. Με αφορμή την κυκλοφορία του UFO: Άκρως Απόρρητα Σχέδια στο Φως του Netflix, το Filmy θυμάται εφτά από τα πιο μνημειώδη εξωγήινα σκάφη που εμφανίστηκαν στον κινηματογράφο…

Όταν η Γη Σταματήσει… | The Day the Earth Stood Still (1951)

Στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ επικρατεί η απόλυτη κανονικότητα. Ο θαυμάσιος καιρός της άνοιξης, τα πλήθη των τουριστών που βολτάρουν στα μνημεία της πόλης, και απλοί πολίτες που… σταματούν το περπάτημα γιατί ένας περίεργος βόμβος ακούγεται. Ένα στρογγυλό έντονο φως εμφανίζεται στον καθάριο ουρανό. Ο βόμβος όλο και δυναμώνει, το φως όλο και πλησιάζει, ώσπου φανερώνεται ένας δίσκος που μεθοδικά και με απαράμιλλο στιλ προσγειώνεται σε έναν κήπο. Από τον δίσκο ξεπροβάλει ο Κλάατου, ένας ανθρωπόμορφος εξωγήινος που ανακοινώνει πως «έρχεται ειρηνικά και με καλό σκοπό», για να φάει μια σφαίρα και να τραυματιστεί από έναν νευρικό στρατιώτη. Και κάπως έτσι ξεκινά η ταινία του Ρόμπερτ Γουάιζ, στην οποία η Γη θα σωθεί από μια φράση: Klaatu barada nikto. Το ριμέικ του 2008 όπου ο Κιάνου Ριβς έπαιξε επίσης ειρηνικά και με καλό σκοπό, μοιάζει με κακόγουστο αστείο.

Ο Πόλεμος των Δύο Κόσμων | The War of the Worlds (1953)

Χαλαρά βασισμένη στο κλασικό μυθιστόρημα του Χ.Τζ. Γουέλς, η ταινία αυτή είναι η πρώτη από τις πέντε διασκευές του. Σε αντίθεση με τους κυκλικούς ιπτάμενους δίσκους, εδώ τα εξωγήινα σκάφη έχουν πιο δυσοίωνη εμφάνιση που θυμίζει θαλάσσιο οργανισμό, απ’ τον οποίο ορθώνεται ένας μεταλλικός σωλήνας σαν φως στην εθνική οδό, που λειτουργεί σαν περισκόπιο αλλά και σαν όπλο, απ’ το οποίο εκπέμπονται πύρινες ακτίνες που εξαϋλώνουν στρατιώτες και τανκ του αμερικανικού στρατού. Ένας ιερέας, που προσεγγίζει τα UFO με το ευαγγέλιο στο χέρι απαγγέλλοντας εδάφια, έχει παρόμοια τύχη. Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ ειδικών εφέ, αλλά λίγα χρόνια μετά την πρώτη της προβολή, έγινε μετεγγραφή σε φιλμ διαφορετικού τύπου που οδήγησε σε μια ριζική κατάπτωση της οπτικής ποιότητας των εφέ, η οποία όλο και χαλούσε με τις μετέπειτα εκδόσεις σε βίντεο, κάνοντας μέχρι πρόσφατα ακόμα και τους κριτικούς να νομίζουν ότι τα εφέ της ήταν πάντα κακής ποιότητας. Το νέο 4K ψηφιακό αρχείο που δημιουργήθηκε το 2018 επαναφέρει την ταινία στην αρχική της μορφή.

Σχέδιο 9 από το Διάστημα | Plan 9 from Outer Space (1959)

Εδώ έχουμε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση ταινίας. Γυρισμένη με ψίχουλα από τον Εντ Γουντ, τον άνθρωπο που έχει κερδίσει επάξια τον τίτλο του χειρότερου σκηνοθέτη του κόσμου, η γενική πλοκή αφορά κάτι εξωγήινους με στολές που θα ζήλευε η Verka Serduchka, οι οποίοι μετά από οκτώ αποτυχημένες προσπάθειες να καταστρέψουν τη Γη, αποφασίζουν να ζωντανέψουν τους νεκρούς. Ιπτάμενοι δίσκοι-παιδικά παιχνίδια κρεμασμένοι από κλωστές, ηθοποιοί με ταλέντο επιπέδου Πέγκυς Καρά, και κάποια σκόρπια πλάνα του θρυλικού Μπέλα Λουγκόσι στο άσχετο είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία της ταινίας που την καθιστούν μια αθεράπευτα ένοχη απόλαυση, τόσο κακή που δεν μπορείς να της αντισταθείς.

Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου | Close Encounters of the Third Kind (1977)

Φιλήσυχος οικογενειάρχης γίνεται μάρτυρας εμφάνισης ενός θεόρατου UFO, και εγκαταλείπει δουλειά και οικογένεια για να πάρει στο κατόπι τα μικρά ουφάκια που πετούν χαμηλά στους δρόμους της περιοχής, τα οποία περιγράφονται από τους μάρτυρες «σαν ο ήλιος να βγήκε τη νύχτα και να τραγούδησε». Μαζί με μια μητέρα που αναζητά τον απαχθέντα από τους εξωγήινους τρίχρονο γιο της, το μυαλό τους κυριεύεται από μια μουσική σύνθεση, η οποία αναπαράγεται από διάφορα αντικείμενα. Στο τέλος, όλοι καταλήγουν στην περιοχή όπου προσγειώνεται το θεόρατο mothership, το οποίο χρησιμοποιεί φώτα και ήχο για να μάθει στους ειδικούς τους βασικούς κανόνες επικοινωνίας των εξωγήινων. Δυο χρόνια μετά την κυκλοφορία της ταινίας, ο απογοητευμένος Σπίλμπεργκ έκανε εκ νέου γυρίσματα και κυκλοφόρησε μια νέα director’s-cut εκδοχή που δείχνει και το εσωτερικό του mothership, με μια τρίτη βερσιόν να ακολουθεί το 1998. Αναλόγως με το αν θέλετε να γνωρίζετε τα πάντα ή να διατηρήσετε τη μαγεία του αγνώστου των UFO, και οι τρεις εκδοχές της ταινίας κυκλοφόρησαν το 2017 σε πλήρως αποκατεστημένα 4K ψηφιακά αρχεία και blu-ray.

Οι Αρειανοί Επιτίθενται! | Mars Attacks! (1996)

Ιπτάμενοι δίσκοι εμφανίζονται σε όλο τον πλανήτη και ο κόσμος αγωνιά. Μαζί τους και ο πρόεδρος των ΗΠΑ που από τη μια έχει τον σύμβουλό του να λέει πως οι εξωγήινοι είναι ειρηνικοί, κι απ’ την άλλη τον στρατηγό που ζητά άμεση επίθεση. Τα UFO προσγειώνονται και από μέσα βγαίνουν κάτι πράσινα εκκεντρικά αλλά πολύ χαρούμενα πλασματάκια… τα οποία ρίχνουν βουρ στο ψαχνό. Μπορεί ο Τιμ Μπάρτον να ήθελε να χρησιμοποιήσει stop-motion-animation αλλά οι περιορισμοί του μπάτζετ τον οδήγησαν στο πρώιμο CGI, που πέτυχε όμως τον επιθυμητό σκοπό τα ειδικά εφέ να δείχνουν φτηνά και ψεύτικα εκ προθέσεως. Ό,τι πρέπει δηλαδή για αυτή την ξεκαρδιστική sci-fi κωμωδία που αναδημιουργεί τις κιτς ιστορίες των ‘50s με ένα all-star-cast με τρελά σουρεαλιστικά κέφια.

Μέρα Ανεξαρτησίας | Independence Day (1996)

Μυστηριώδεις παρεμβολές θέτουν εκτός λειτουργίας τα παγκόσμια συστήματα επικοινωνιών, ενώ ένα γιγαντιαίο διαστημόπλοιο προσεγγίζει γοργά τη Γη και καταστρέφει τρεις πόλεις σε μία μέρα, προτού η Αμερική κληθεί να παλέψει ενάντια στους εισβολείς την… 4η Ιουλίου. Από τις ταινίες που παίρνουν τον εαυτό τους υπερβολικά στα σοβαρά, μπορείς να επιλέξεις είτε να ασχοληθείς με το τραγελαφικό σε επίπεδο πατριωτισμού σενάριο ή να χαβαλεδιάσεις με μερικές από τις πιο φασαριόζικες σκηνές του αμερικανικού σινεμά. Με τα περισσότερα ειδικά εφέ που είχαν δημιουργηθεί ποτέ για ταινία μέχρι τότε, συμπεριλαμβανομένης της ιστορικής σκηνής της καταστροφής του Λευκού Οίκου από ένα ομολογουμένως εντυπωσιακά σχεδιασμένο UFO, η ταινία άλλαξε καθοριστικά τα δεδομένα της διαφήμισης των στούντιο για όλες τις μπλοκμπαστεριές μέχρι και σήμερα.

Arrival: Η Άφιξη | Arrival (2016)

Μια ταινία με εξωγήινους για ανθρώπους που δεν τους αρέσουν οι ταινίες για εξωγήινους, το «Arrival» του σπουδαίου Ντένις Βιλνέβ αφηγείται την ιστορία μιας γλωσσολόγου που επιστρατεύεται από τον στρατό για να ανακαλύψει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επικοινωνήσουν με τους εξωγήινους που έχουν παρκάρει δώδεκα αυγοειδή διαστημόπλοια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και διατηρούν σιγή ιχθύος, με εξαίρεση κάποια περίπλοκα κυκλικά σύμβολα. Με το φανταστικό να λειτουργεί μόνο σαν βοήθημα για τις νοηματικές προθέσεις του σεναρίου, η ιδιαίτερη καλλιτεχνική ματιά και η έντονη φιλοσοφική διάθεση δημιουργούν ένα αριστοτεχνικό φιλμ, με μια εξαιρετική ανατροπή σεναριακών προσδοκιών.