Μέρα Ανεξαρτησίας

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 22/11/2009

Ο Ρόλαντ Έμερικ διορθώνει αρκετά -όχι όλα- σφαλματάκια που έκανε στο «Stargate», και παρουσιάζει την πρώτη του «bigger-than-life» περιπέτεια, από αυτές που πλέον μας έχει συνηθίσει, χωρίς ποτέ να έχει φτάσει όμως σε αυτό το ύψος ψυχαγωγίας. Μακριά από την οπτική, αλλά όχι τη λογική των παλιών b-movie με εξωγήινους, έχουμε ένα αληθινό έπος με συναίσθημα, δράση, παγκόσμιο χαρακτήρα, άπειρους κομπάρσους, εξελιγμένα ειδικά εφέ. Ως προς το τελευταίο, βέβαια, πρέπει να επισημανθεί ότι παρότι μιλάμε για CGI, σου δίνει μια αίσθηση παραδοσιακού υλικού, κυρίως επειδή ο ανθρώπινος παράγοντας δεν υποτιμάται για χάρη του ψηφιακού.

Χωρίς να είναι σίγουρα κάποιο αριστούργημα, σε τραβάει να θες να το δεις και να το ξαναδείς. Γουίλ Σμιθ και Τζεφ Γκόλντμπλουμ βρίσκονται στο σημείο που πρέπει, ενώ ο Μπιλ Πούλμαν κάπου σου σπάει τα νεύρα παίζοντας τον υπερ-πλανητάρχη (ή υπερ-Κλίντον…). Δεν φταίει ερμηνευτικά, απλά το πρότυπο που βγαίνει εδώ για τον πρόεδρο των ΗΠΑ καταντάει εκνευριστικό, όσο κι αν το είχαμε έτσι κι αλλιώς συνηθίσει μέσω του Χόλιγουντ.

Βαθμολογία:

Κριτικός: Νίκος Ρέντζος

Έκδοση Κειμένου: 2/6/2015

Μιας και μπήκαμε κι επίσημα στην καλοκαιρινή σεζόν, αποφάσισα να παρακολουθήσω ένα από τα μεγαλύτερα μπλόκμπάστερ της γενιάς μου ξανά, να γράψω δυο πραγματάκια γι’ αυτό και να σας εκμυστηρευτώ ένα από τα κινηματογραφικά αμαρτήματά μου. Ποιο είναι το αμάρτημα; Διασκεδάζω με τις ταινίες του Ρόλαντ Έμεριχ…

Αυτή η παράξενη σχέση μου με τον Έμεριχ ξεκινά από τη μέρα που σαν πιτσιρικάς πήγα στο σινεμά να παρακολουθήσω τη Μέρα Ανεξαρτησίας, πίσω στο 1996. Ήμουν περίπου 14 ετών και θυμάμαι ότι όλη η παρέα το είχε διασκεδάσει απίστευτα, παρότι είχε ο καθένας τις ενστάσεις του, όχι τόσο για τα άπειρα λάθη του σεναρίου αλλά κυρίως για τον έντονο Αμερικανικό πατριωτισμό που έβγαζε το φιλμ. Όλοι ενωμένοι πίσω από τον Πρόεδρο και ο Πρόεδρος ρίχνεται κι αυτός στη μάχη, χωρίς καμία ιδιαίτερη αντίσταση από το κυβερνητικό επιτελείο. Αφήστε τον Πρόεδρο να διασκεδάσει πυροβολώντας μερικούς εξωγήινους. Τι μπορεί να συμβεί; Λες κι αυτός παίρνει τις αποφάσεις στο Δημοκρατικό μας πολίτευμα;

Έκτοτε έχω παρακολουθήσει αρκετές φορές το φιλμ στην τηλεόραση με τελευταία φορά δυο μέρες πριν. Η αϋπνία είχε το πάνω χέρι εκείνη τη νύχτα και για κάποιο λόγο θεώρησα καλή ιδέα να χαζέψω για λίγο (έτσι πίστευα…) ένα εφετζίδικο, γνώριμο μπλόκμπάστερ. Ξανά λοιπόν παρέμεινα στην οθόνη μέχρι το τέλος του φιλμ και ομολογώ ότι ξανά το διασκέδασα! Σκεπτόμενος λίγο αργότερα πώς μπορεί να μη με ενοχλούν τα δεκάδες ατοπήματα που πέφτει το σενάριο των Ντέβλιν και Έμεριχ, ατοπήματα που φαίνονται με γυμνό μάτι, κατέληξα σε μερικά συμπεράσματα, τα οποία θα μοιραστώ μαζί σας κι εσείς θα βγάλετε στη συνέχεια τα δικά σας συμπεράσματα για τη νοητική και ψυχική μου κατάσταση.

Ο πρώτος και κυριότερος λόγος που μπορώ να παρακολουθήσω ξανά ταινίες από τα τέλη του 1980 και αρχές με μέσα του 1990, έχει να κάνει με το κομμάτι της παιδικής ηλικίας και των κινηματογραφικών ή τηλεοπτικών αναμνήσεων. Η θύμηση της παρέας στον κινηματογράφο, οι ατάκες την ώρα της προβολής και η γενικότερη ξενοιασιά εκείνης της εποχής, παίζει σαφώς το ρόλο της. Ακόμα και “κακά” (είναι ολόκληρη κουβέντα το τι είναι κακό φιλμ και τι καλό) φιλμ όπως η Μέρα Ανεξαρτησίας σου γεννούν συναισθήματα και θύμησες.

Πέρα από το συναισθηματικό κομμάτι, αν έρθουμε στο σήμερα, υπάρχει το κομμάτι της παράδοσης των ταινιών επιστημονικής φαντασίας του 1950. Η Μέρα Ανεξαρτησίας είναι σαν ένας απόγονος των δεκάδων εκείνων ταινιών που προκαλούσαν στο κοινό της εποχής φόβο και δέος για το άγνωστο αυτό κομμάτι των εξωγήινων συγκατοίκων μας στο σύμπαν. Τα εφέ του 1996 μπορεί κάποιες στιγμές σήμερα να μοιάζουν ξεπερασμένα αλλά εκείνη την εποχή, πιστέψτε με, δούλεψαν αρκετά καλά και κατάφεραν να κάνουν τους ανθρώπους στις κινηματογραφικές αίθουσες να νιώσουν ένα σχετικό δέος.

Το βασικότερο κομμάτι θεωρώ στο φιλμ του Έμεριχ, είναι η διάθεση για χαβαλέ. Μπορεί να στήνει ολόκληρα διαστημόπλοια πάνω από τη Νέα Υόρκη αλλά με τον τρόπο που χειρίζεται το υλικό του είναι φανερό ότι θέλει να κάνει πλάκα. Παίρνει ένα μάτσο στερεοτυπικούς χαρακτήρες (μη μου πείτε ότι δεν το περιμένατε, εσείς που δεν έχετε δει την ταινία… Για τον Έμεριχ μιλάμε) και απλώς τους βάζει να διασκεδάσουν την εξωγήινη απειλή. Ο χαλαρός και ηρωικός έχει τη μορφή του Γουίλ Σμιθ, που από εδώ και μετά γίνεται σταρ πρώτου μεγέθους, το “μυαλό” της υπόθεσης ανήκει στον Τζεφ Γκόλντμπλουμ, ο στρατός εκπροσωπείται από το βετεράνο Ρόμπερτ Λότζια, ο “χαμένος” που θα γίνει ήρωας είναι ο Ράντι Κουέιντ και φυσικά έχουμε τον Μπιλ Πούλμαν στο ρόλο του Προέδρου. Ο Πρόεδρος είναι απλά ο Πρόεδρος, πάντα τίμιος και με καθαρό κούτελο, έτοιμος να θυσιαστεί για το λαό του.

Αν πάρεις τους στερεοτυπικούς χαρακτήρες, τα σεναριακά λάθη, τον έντονο πατριωτισμό, το υπερφίαλο σενάριο και ασχοληθείς με το καθένα ξεχωριστά, τότε θα αρχίσεις να χτυπάς το κεφάλι σου. Αν όμως, όλα αυτά τα αναμίξεις και τα δώσεις στον Έμεριχ, τότε έχεις τη Μέρα Ανεξαρτησίας, το φιλμ που προσπερνά τις λεπτομέρειες με μεγάλη ευκολία και διασκεδάζει την ανοησία του! Ξέρω ότι σήμερα, μετά από μια σειρά “σκεπτόμενων” μπλοκμπάστερ, το φιλμ του Έμεριχ θα έχει άλλη αποδοχή, ιδιαίτερα από το νεότερο κοινό. Ο τρόπος που οι πάντες θέλουν να ψειρίζουν τα πάντα και να αναζητούν λογικές εξηγήσεις ακόμα κι από ένα φιλμ που βάζει τον πρωταγωνιστή του να γρονθοκοπεί έναν εξωγήινο λέγοντας του : “Καλώς ήρθες στη Γη! Αυτό εννοώ όταν λέω Στενές Επαφές!”, δεν λειτουργεί υπέρ της Μέρας Ανεξαρτησίας. Ο μόνος τρόπος για να παρακολουθήσεις τη Μέρα Ανεξαρτησίας και να διασκεδάσεις, είναι βλέποντάς τη σαν μια πλούσια b movie και σαν καλοκαιρινό διάλειμμα από το πιο σοβαρό κινηματογραφικό σου πρόγραμμα. Εγώ έτσι τη θυμάμαι κι έτσι μπορώ ακόμα να τη δω και να διασκεδάσω χωρίς ενοχές!

Βαθμολογία: