Τον Μάρτιο του 2020, το ιστορικό νοσοκομείο «Σωτηρία» βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της πανδημίας του Covid-19. Λίγα χρόνια πριν, η κατεδάφιση ενός τοίχου λόγω διαρροής αποκάλυψε τα ίχνη μιας προηγούμενης πανδημίας, μιας ιστορίας σε επανάληψη. Πίσω του βρέθηκαν στοιβαγμένες δεκάδες βαλίτσες που περιείχαν προσωπικά αντικείμενα ασθενών που νοσηλεύτηκαν στο «Σωτηρία» περισσότερα από 30 χρόνια πριν, από το 1945 έως το 1975, όταν η φυματίωση μάστιζε τη χώρα. Εκατοντάδες από αυτούς πέθαναν εκεί. Κανείς ποτέ δεν αναζήτησε τη σορό ή τα υπάρχοντά τους. Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί τα ίχνη που άφησαν πίσω τους οι αζήτητοι αυτοί νεκροί του «Σωτηρία» -επιστολές, φωτογραφίες, έγγραφα, μικροαντικείμενα. Μέσα από τις επιστολές που αντάλλασσαν με τους συγγενείς τους, το αρχειακό υλικό, την αναζήτηση ζώντων απογόνων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και συναντήσεις με γιατρούς και νοσηλευτές σήμερα, η ταινία αποκαλύπτει για πρώτη φορά μετά από ογδόντα χρόνια μια άγνωστη, συγκλονιστική ιστορία πόνου και τραύματος, αλλά και αγάπης, ελπίδας και σθένους στη μεταπολεμική Ελλάδα.

Σκηνοθεσία:

Μαριάννα Οικονόμου

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Μαριάννα Οικονόμου

Παραγωγή: Ρέα Αποστολίδη, Μαριάννα Οικονόμου

Μουσική: Βαγγέλης Φάμπας

Φωτογραφία: Carles Munoz Gomez-Quintero

Μοντάζ: Ευγενία Παπαγεωργίου, Δημήτρης Πεπονής

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

  • Αυθεντικός Τίτλος: Οι Αζήτητοι
  • Διεθνής Τίτλος: Unclaimed

Κύριες Διακρίσεις

  • Βραβείο κοινού στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Παραλειπόμενα

  • Η Μαριάννα Οικονόμου δήλωσε για την εμπειρία της: “Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με τις επιστολές και τα προσωπικά τους αντικείμενα, ήξερα ότι οι πρωταγωνιστές της ταινίας θα είναι οι ίδιοι οι νεκροί, οι οποίοι μετά από 80 χρόνια θα αποκτούσαν και πάλι ταυτότητα και φωνή για να πουν την ιστορία τους. Διαβάζοντας την αλληλογραφία με τις οικογένειές τους στα χωριά και τα νησιά της Ελλάδας, δημιουργήθηκε αναπόφευκτα η ανάγκη να αναζητήσουμε ζώντες συγγενείς. Οι συγγενείς αυτοί θα έρχονταν για πρώτη φορά αντιμέτωποι με την αλήθεια και μια δύσκολη μνήμη. Στόχος μου είναι αυτό το ντοκιμαντέρ να αποτελέσει έναν μικρό φόρο τιμής στους εκατοντάδες αζήτητους νεκρούς του Σωτηρία, των οποίων η ύπαρξη χάθηκε μέσα στην λήθη και η ιστορία τους καλύφθηκε από ένα πέπλο σιωπής για πολλές δεκαετίες”.
  • Η δημιουργός ευχαρίστησε θερμά τη διοίκηση του Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» και την επιτροπή του «Μουσείου της Σωτηρίας», τους-ις συμμετέχοντες-ουσες Ασημίνα Γρηγορίου, Φώτη Βλαστό, Μιχάλη Τουμπή, Λίτσα Διαμαντίδου, Γιώτα Τζουανοπούλου και Νίκη Τσιλιγκίρογλου, αλλά και τους συγγενείς των ασθενών για τη συμβολή τους στη υλοποίηση του ντοκιμαντέρ.

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 18/9/2024

Το σίγουρο είναι πως παρακολουθώντας την ταινία της Μαριάννας Οικονόμου θα αισθανθείτε ένα σφίξιμο στην ψυχή σας. Είναι μια αληθινή εμπειρία η αίσθηση πως άνθρωποι που έχουν φύγει μαρτυρικά από τη ζωή εδώ και δεκαετίες, μας μιλούν κατά πρόσωπο σήμερα όσο ακόμα ανέπνεαν.

Μια κριτική όμως δεν μπορεί να ανοίγει και να κλείνει με ένα επίτευγμα που ανήκει καθαρά στην επιλογή της δημιουργού να αναδείξει ένα τόσο συγκινητικό θέμα, αλλά και στο κατά πόσο αυτό λειτουργεί καλλιτεχνικά. Η μεγαλύτερη ένσταση εδώ είναι η πολύ μικρή διάρκεια, που θα μπορούσε να παραταθεί όχι με όσα δείχνει ήδη η ταινία, αλλά κάτι ακόμα περισσότερο από αυτά. Ίσως ένα χρονικό της επιδημίας της φυματίωσης σε εκείνους τους χρόνους που ήταν ακόμα μια ανίατη κατάρα, ίσως με την περαιτέρω προσπάθεια αυτών των τόσο ευαίσθητων ανθρώπων του νοσοκομείου Σωτηρία να γνωστοποιήσουν τα ευρήματα.

Η Οικονόμου ξέρει πάντως από μεγάλη οθόνη, και την τιμά κι εδώ με την καλή τεχνική που περιβάλει την ανάγνωση των γραμμάτων. Λίγο πιο τυπική όσον αφορά την ανεύρεση επιζώντων συγγενών, χωρίς όμως να χάνει και πάλι την επαφή με το κινηματογραφικό πλάνο. Πιο γενικά, έχουμε ένα φιλμ που μας ενδιαφέρει όλους ποικιλόμορφα, ακόμα κι αν φοβόμαστε ότι το παρελθόν σε ένα ζήτημα που βλέπουμε πλέον με τελείως διαφορετικό μάτι δεν μας αφορά άμεσα. Η ίαση είναι ύψιστο αγαθό, και πρέπει να γνωρίζουμε κι εμείς και οι ιθύνοντες της το γιατί.

Βαθμολογία:


Γκαλερι φωτογραφιων

16 φωτογραφίες

Μοιραστειτε ενα σχολιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *