Το Πορφυρούν Χρώμα

Η Σέλι είναι μια αφροαμερικανίδα που ζει στον αμερικανικό νότο, κατά τις αρχές του 20ού αιώνα. Ο γάμος της με τον αδικαιολόγητα βίαιο Άλμπερτ δεν ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να της τύχει. Έτσι, η νεαρή γυναίκα εξωτερικεύει τον πόνο της και το παράπονό της στα γράμματα που στέλνει στην αδελφή της, Νέιτ. Όμως ο Άλμπερτ, που πληροφορείται για την κρυφή συνήθεια της Σέλι, φροντίζει να λαμβάνει αυτός τις επιστολές της αδελφής της αφήνοντας τη σύζυγό του να πιστεύει πως η αδελφή της είναι νεκρή. Κάποια στιγμή, η Σέλι αναπτύσσει δυνατή φιλία με τη Σαγκ, ερωμένη του Άλμπερτ. Παίρνοντας θάρρος από την καινούρια γνωριμία της, η Σέλι καταλήγει να ψάξει τυχαία στα πράγματα του συζύγου της.

Σκηνοθεσία:

Steven Spielberg

Κύριοι Ρόλοι:

Whoopi Goldberg … Celie Harris Johnson

Danny Glover … Albert ‘Mister’ Johnson

Oprah Winfrey … Sofia

Margaret Avery … Shug Avery

Akosua Busia … Nettie Harris

Desreta Jackson … Celie Harris (νεαρή)

Adolph Caesar … ‘Old Mister’ Johnson

Rae Dawn Chong … Mary Agnes ‘Squeak’ Johnson

Willard E. Pugh … Harpo Johnson

Laurence Fishburne … Swain

Carl Anderson … αιδεσιμότατος Samuel

Dana Ivey … Δις Millie

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Menno Meyjes

Παραγωγή: Quincy Jones, Kathleen Kennedy, Frank Marshall, Steven Spielberg

Μουσική: Quincy Jones

Φωτογραφία: Allen Daviau

Μοντάζ: Michael Kahn

Σκηνικά: J. Michael Riva

Κοστούμια: Aggie Guerard Rodgers

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: The Color Purple
• Ελληνικός Τίτλος: Το Πορφυρούν Χρώμα
• Εναλλακτικός Τίτλος: Το Πορφυρό Χρώμα

Άμεσοι Σύνδεσμοι

• The Color Purple (2023)

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: The Color Purple της Alice Walker.

Κύριες Διακρίσεις

• Υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ταινίας, πρώτου γυναικείου ρόλου (Whoopi Goldberg), δεύτερου γυναικείου ρόλου (Margaret Avery και Oprah Winfrey), διασκευασμένου σεναρίου, μουσικής, φωτογραφίας, σκηνικών, κοστουμιών, μακιγιάζ και τραγουδιού (Miss Celie’s Blues (Sister).
• Χρυσή Σφαίρα πρώτου γυναικείου ρόλου (Whoopi Goldberg) σε δράμα. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία (δράμα), σκηνοθεσία, δεύτερο γυναικείο ρόλο (Oprah Winfrey) και μουσική.
• Υποψήφιο για βραβείο Bafta σεναρίου.

Παραλειπόμενα

• Σημείο καμπής στη φιλμογραφία του Steven Spielberg, μια και στην 8η του αυτή ταινία επέλεξε το δράμα αντί ενός καλοκαιρινού μπλοκμπάστερ που ήταν συνηθισμένος. Έκτοτε αυτό θα συμπεριλαμβάνεται όλο και πιο σταθερά στις επιλογές του.
• Η ταινία σημαδεύτηκε από τα ντεμπούτα των Whoopi Goldberg και Oprah Winfrey (έναν χρόνο πριν ξεκινήσει το διάσημο τηλεοπτικό της σόου), που έφτασαν ως τις υποψηφιότητες των Όσκαρ.
• Η Alice Walker ήταν πολύ διστακτική στο να παραχωρήσει τα δικαιώματα του επιστολικού μυθιστορήματος της του 1982, μια και ήταν απογοητευμένη από τον τρόπο που το Χόλιγουντ μεταχειρίζονταν τις γυναίκες και τους αφροαμερικανούς. Αποδέχτηκε όμως την πρόταση όταν φίλοι τη συμβούλευσαν ότι μόνο έτσι θα μπορούσε κάτι να αλλάξει. Στη συμφωνία υπογράφτηκε ότι θα ήταν σύμβουλος της παραγωγής, και ότι τουλάχιστον το 50% του καστ και του επιτελείου θα ήταν μαύροι, γυναίκες ή “κάτοικοι του τρίτου κόσμου”. Η Walker έγραψε μόνη της ένα αρχικό σενάριο, αλλά αντικαταστάθηκε από τον Menno Meyjes, που συμφώνησε ότι εκείνη θα είχε την τελική έγκριση και επιμέλεια.
• Ο Quincy Jones, ένα μεγάλο κεφάλαιο της μουσικής βιομηχανίας άλλα άπειρος από την έβδομη τέχνη, ανέλαβε την παραγωγή και προσέγγισε τον Steven Spielberg. Εκείνος αρχικά δίστασε, μια και δεν είχε αρκετές γνώσεις πάνω στον “βαθύ” Νότο, ενώ πίστευε επίσης ότι έπρεπε να το αναλάβει κάποιος αφροαμερικανός. Τον σκεπτικισμό αυτό μοιράζονταν και η Walker, μέχρι που παρακολούθησε το Ε.Τ. ο Εξωγήινος, και έγινε κι αυτή αιτία να μεταπειστεί ο σκηνοθέτης. Ο Spielberg όχι μόνο είπε το ναι, αλλά εργάστηκε για 40 χιλιάδες δολάρια (το μίνιμουμ της ένωσης σκηνοθετών), αντί των καθιερωμένων 15 εκατομμυρίων. Αυτό όμως που επέμεινε να απαλειφθεί ήταν το έντονα λεσβιακό μήνυμα που απόρρεε από τη σχέση ανάμεσα στη Σέλι και τη Σαγκ, κάτι για το οποίο αργότερα εμφανίστηκε μετανιωμένος.
• Επιμονή της Walker ήταν να προσληφθούν άπειροι για το καστ, μια και η έξοδος από την αφάνεια χαρακτήριζε τα θέματα των βιβλίων της. Έτσι επιλέχτηκε η Whoopi Goldberg, μια stand-up κωμικός, που είχε πρότερα μόνο μία συμμετοχή σε μια avant-garde ταινία του 1982 που δεν απαιτούσε ερμηνεία. Η επιμονή της και η συγκατάθεση της Walker της έδωσαν θέση στις οντισιόν. Εκεί στο πλάι του σκηνοθέτη ήταν τόσο ο Quincy Jones όσο και ο Michael Jackson, με την Goldberg να επιλέγει να τους παρουσιάσει έναν Ε.Τ. που είχε συλληφθεί για κατοχή ναρκωτικών.
• Η Oprah Winfrey, που εργάζονταν σε πρωινή εκπομπή του Σικάγο και μόλις είχε γευθεί την πρώτη της επιτυχία ως παρουσιάστρια, ήρθε μετά από επιμονή του Quincy Jones. Την ίδια όμως επιμονή επέδειξε και κατά τα γυρίσματα, παρέχοντας περισσότερο διάλογο σε αυτήν, εις βάρος της Goldberg. Αυτό οδήγησε σε έναν μεγάλο καβγά ανάμεσα στις δύο γυναίκες, με την αντιπαλότητα τους να κρατάει επί έτη.
• Για τον ρόλο της Σαγκ, ο Spielberg προσπάθησε να πείσει τις τραγουδίστριες Chaka Khan και Tina Turner, όπου όμως αμφότερες ήταν αρνητικές. Υποψήφιες ήταν και οι Patti LaBelle, Sheryl Lee Ralph και Phyllis Hyman.
• Για κάποια στιγμιότυπα που γυρίστηκαν στην Κένυα, ήταν ο Frank Marshall που έκανε το ταξίδι και τα διεύθυνε.
• Η πρεμιέρα έγινε στο Λος Άντζελες, αλλά το φιλμ προβλήθηκε και στις Κάνες, εκτός συναγωνισμού.
• Σοκ για τον Spielberg στην απονομή των Όσκαρ. Η ταινία κατέβηκε ως πρώτο φαβορί και με 11 συνολικά υποψηφιότητες, μην κερδίζοντας ούτε ένα βραβείο, ισοφαρίζοντας έτσι το αρνητικό ρεκόρ του Η Κρίσιμη Καμπή από το 1977. Κάποιες οργανώσεις όπως η NAACP διαμαρτυρήθηκαν έντονα προς την ακαδημία, δίνοντας έναυσμα σε παραφιλολογία περί των σχέσεων αυτής και του δημοφιλούς σκηνοθέτη. Εξίσου χαρακτηριστικό ήταν ότι για πρώτη φορά ένας σκηνοθέτης βραβεύτηκε από την ένωση σκηνοθετών και δεν ήταν ούτε καν στις υποψηφιότητες των Όσκαρ.
• Αντίθετα με τα Όσκαρ, το κοινό έστεψε ως εμπορική επιτυχία την ταινία. Κόστισε 15 εκατομμύρια δολάρια, για να εισπράξει 142.
• Το 2005, βιβλίο και ταινία διασκευάστηκαν σε ένα πολύ πετυχημένο μιούζικαλ από κείμενο της Marsha Norman και μουσική και στοίχους των Brenda Russell, Allee Willis και Stephen Bray. Η βραβευμένη με 11 Tony παραγωγή του Μπρόντγουεϊ διασκευάστηκε το 2023 με τη σειρά της για τον κινηματογράφο.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Το μοναδικό αυθεντικό τραγούδι της ταινίας ήταν το Miss Celie’s Blues (Sister). Δεν είναι όμως ερμηνεύτρια η Avery όπως φαίνεται στη σκηνή, αλλά η Tata Vega. Το τραγούδι έγινε δημοφιλέστερο αργότερα όταν ανάχθηκε σε ορχηστικό, αφού αποτέλεσε ύμνο για τη λεσβιακή κοινότητα των αφροαμερικανίδων.
• Λόγω των υποχρεώσεων του ως συνθέτης και παραγωγός, ο Quincy Jones είχε για βοήθεια στη σύνθεση μια ομάδα 11 ατόμων. Και παρότι εκείνος είναι ο μοναδικός συνθέτης του σάουντρακ, στις υποψηφιότητες των Όσκαρ εμφανίστηκαν και τα 11 άλλα ονόματα στο πλάι του: Chris Boardman, Jorge Calandrelli, Andrae Crouch, Jack Hayes, Jerry Hey, Randy Kerber, Jeremy Lubbock, Joel Rosenbaum, Caiphus Semenya, Fred Steiner και Rod Temperton.
• Πρώτη ταινία του Spielberg δίχως τον John Williams στη μουσική.