Μια μέρα στη ζωή του Ντάντε, ενός 22αχρονου υπαλλήλου ψιλικατζίδικου που μισεί τη δουλειά του, τη ζωή του, τους πελάτες του και παράλληλα πρέπει να αντέξει το φίλο του, να κρατήσει την κοπέλα του και να κερδίσει πίσω την πρώην του, που έμαθε από μια εφημερίδα ότι παντρεύεται, να μην χάσει τον αγώνα χόκεϊ και να πάει στο μνημόσυνο μιας παλιάς του φίλης. Και το καλύτερο; Σήμερα δεν έπρεπε καν να είναι στη δουλειά!..
Σκηνοθεσία:
Kevin Smith
Κύριοι Ρόλοι:
Brian O’Halloran … Dante Hicks
Jeff Anderson … Randal Graves
Marilyn Ghigliotti … Veronica Loughran
Lisa Spoonauer … Caitlin Bree
Jason Mewes … Jay
Kevin Smith … Silent Bob
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Kevin Smith
Παραγωγή: Scott Mosier, Kevin Smith
Φωτογραφία: David Klein
Μοντάζ: Scott Mosier, Kevin Smith
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Clerks
- Ελληνικός Τίτλος: Υπάλληλοι
- Εναλλακτικός Τίτλος: Clerks.
- Εναλλακτικός Τίτλος: cLeRKs
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Mallrats (1995)
- Ακολουθώντας την Έιμι (1997)
- Δόγμα (1999)
- Επιδρομή στο Χόλιγουντ (2001)
- Υπάλληλοι για Κλάματα (2006)
- Jay and Silent Bob Reboot (2019)
- Clerks III (2022)
Κύριες Διακρίσεις
- Βραβείο νεότητας στο φεστιβάλ Κανών.
- Ειδικό βραβείο δημιουργού στο φεστιβάλ του Sundance.
Παραλειπόμενα
- Ο Kevin Smith κάνει το ντεμπούτο του, και μαζί εκκινεί το View Askewniverse, μια σειρά ταινιών που μοιράζονται κάποιους κοινούς χαρακτήρες, συνήθως τους Jay και Silent Bob. Η ταινία του αυτή φέρει τόσο τον τίτλο του cult, όσο και του ορόσημου για το ανεξάρτητο σινεμά.
- Ο Kevin Smith βάσισε τον χαρακτήρα του Ντάντε στον εαυτό του και του Ράνταλ στον φίλο του, Bryan Johnson. Το μαγαζί της ταινίας δεν είναι άλλο από αυτό που εργάζονταν ο Smith (στον αριθμό 58 Leonard Avenue), ενώ αντίστοιχα στο διπλανό βίντεο-κλαμπ εργάζονταν ο Johnson.
- Το μπάτζετ ήταν μόλις 27.575 δολάρια, και έτσι για το καστ ο Smith επιστράτευσε συγγενείς και φίλους. Είχε ο ίδιος σκοπό να ερμηνεύσει τον Ράνταλ, και αργότερα θα παραδεχτεί ότι για αυτό του χάρισε τις καλύτερες ατάκες. Ο μόνος που βρέθηκε από κάστινγκ ήταν ο Brian O’Halloran, που είχε εμπειρία μόνο από το τοπικό θέατρο.
- Για να βρει τα αναγκαία χρήματα, ο Smith πούλησε ένα τεράστιο κομμάτι από τη μεγάλη συλλογή του από κόμικς (την οποία αργότερα θα αγοράσει πίσω), δανείστηκε από τους γονείς του, έφτασε στο όριο τους 10 πιστωτικές κάρτες, χάλασε όσα περίσσεψαν από τις σπουδές του, ό,τι μισθούς είχε από το Quick Stop, αλλά και πήρε πίσω τα λεφτά του από μια ασφάλεια.
- Τα γυρίσματα των 21 ημερών πραγματοποιήθηκαν με μια κάμερα Arriflex SR-2 (με ασπρόμαυρο φιλμ 16mm Kodak) και σχεδόν καθόλου μοντάζ. Στο Quick Stop μπορούσε να κάνει γυρίσματα μόνο από τις 10.30 το βράδι ως ξημερώματα 5.30 (που ήταν κλειστό), φτάνοντας σε σημείο να εργάζεται κάποιες ημέρες επί 21 ώρες συνεχώς, μια και ήταν ακόμα υπάλληλος σε αυτό.
- Η Miramax αγόρασε τα δικαιώματα μετά την επιτυχημένη προβολή στο Sundance, αλλά απέκρυψε ολότελα τον χαρακτήρα του Τζέι από την προώθηση, πιστεύοντας ότι φοβίζει το κοινό. Το χειρότερο όμως επί της διανομής προέκυψε από την επιτροπή αξιολόγησης, που φόρτωσε με τον αυστηρότερο χαρακτηρισμό που γίνονταν την ταινία (NC-17), βασισμένη μόνο στο ακατάλληλο λεξιλόγιο, μια και η ταινία δεν είχε ούτε γυμνό ούτε βία. Λίγες αίθουσες στις ΗΠΑ έπαιζαν NC-17 ταινίες, και η Miramax προσέλαβε δικηγόρους πετυχαίνοντας χωρίς νέο μοντάζ να κερδίσει το R.
- Στο αρχικό φινάλε, ένας δυσαρεστημένος πελάτης πυροβολεί και σκοτώνει τον Ντάντε για ένα πακέτο τσιγάρα. Μετά όμως από δοκιμαστική προβολή, το κομμάτι αυτό κόπηκε ως πλέον καταθλιπτικό.
- Αρκετός λόγος έχει γίνει για τη “χαμένη σκηνή”, η οποία δεν γυρίστηκε απλά για οικονομικούς λόγους. Αυτή εντέλει εμφανίστηκε το 2004 σε έγχρωμο φιλμάκι κινουμένων σχεδίων.
- Το φιλμ πέτυχε εισπράξεις 4,4 εκατομμύρια δολάρια, κάνοντας τον Kevin Smith να αλλάξει μόνιμα δουλειά ως πετυχημένος πια κινηματογραφιστής.
- Πέρα από τα δύο σίκουελ εντός του View Askewniverse (2006 και 2022), είχαμε άμεσα τον σχεδιασμό αλλά και την ακύρωση του Clerks: The TV Show, κάτι που δεν συνέβη στο Clerks: The Animated Series (2000), αν και αυτό παρέμεινε ζωντανό μόνο για 6 22λεπτα επεισόδια. Επίσης, κυκλοφόρησε μια σειρά από κόμικς: Clerks: The Comic Book, Clerks: Holiday Special, Clerks: The Lost Scene και Tales from the Clerks.
Κριτικός: Σοφία Γουργουλιάνη
Έκδοση Κειμένου: 25/4/2010
Clerks-Υπάλληλοι… Μπορεί μια ταινία να έχει ως θέμα της τους υπαλλήλους; Μα και βέβαια, όταν ο δημιουργός της είναι ένας πρώην υπάλληλος βίντεο κλαμπ, και όχι ένας οποιοσδήποτε υπάλληλος, αλλά ο ευφυέστατος και ταλαντούχος Kevin Smith, που με την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία θα δημιουργήσει μια μαύρη κωμωδία που κερδίζει επάξια μια θέση στο πάνθεο των cult comedies!
Η υπόθεση είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ένα 8ωρο από τη ζωή ενός υπαλλήλου σε ένα ψιλικατζίδικο και μάλιστα τη μέρα του ρεπό του! Κι όμως η ταινία έχει μοναδική ατμόσφαιρα, απίθανους χαρακτήρες και γουντιαλενικούς διαλόγους. Σας υπόσχομαι ότι δεν θα ξεχάσετε εύκολα τον έντιμο και καλοκάγαθο Dante, αλλά κυρίως τον νευρωτικό, «σταρχιδιστή» Ράνταλ που δεν θα διστάσει να πουλήσει τσιγάρα σε ένα 5χρονο κοριτσάκι! Σας υπόσχομαι επίσης ότι θα αρχίσετε να βλέπετε τους απανταχού υπαλλήλους με άλλα μάτια.
Πέρα όμως από τη φαινομενικά απλή αυτή υπόθεση, με το Clerks o Kevin Smith επιτυγχάνει μια βαθιά μελέτη πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις. «I’m not even supposed to be here today», επαναλαμβάνει ο Dante φορτώνοντας την κακοτυχία του σε όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό του. Ποιος φταίει όμως; Η Veronica που του φέρνει λαζάνια στη δουλειά, η Catlyn που ήταν έτοιμη να διαλύσει τον αρραβώνα της για εκείνον, ο Randal που παρά τις άπειρες νευρώσεις του αγαπάει τον κολλητό του; Α ναι, μάλλον θα είναι ο υπάλληλος που αρρώστησε εκείνη τη μέρα…
Βαθμολογία: