Η Αιώνια Κάθαρση

Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος

Έκδοση Κειμένου: 14/7/2021

Μέσα στα οκτώ χρόνια που έχουν περάσει από την κυκλοφορία της ταινίας «Η Κάθαρση» και την κεντρική της ιδέα σύμφωνα με την οποία μία φορά τον χρόνο και για δώδεκα ώρες επιτρέπεται κάθε είδους έγκλημα με σκοπό την αποσυμπίεση της εγκληματικότητας της αμερικανικής κοινωνίας, χτίστηκε ένα όχι και τόσο απρόσμενο franchise τρόμου που σε κάθε του κεφάλαιο αναπαράγει και επεκτείνει την ιδέα αυτή, παρουσιάζοντας κάθε φορά νέες κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις. Είναι μια εμπρηστική ιδέα μεγάλης δυναμικής που εκφράστηκε ιδανικά στην πρωτότυπη ταινία του 2013, και έκτοτε, μέσα από άλλες τέσσερις ταινίες και μια τηλεοπτική σειρά δύο κύκλων, απλώνεται κάτω από τον αφηγηματικό μανδύα ενός αγώνα για επιβίωση μέσω του καθαρόαιμου τρόμου και μιας ευθείας λογικής που στο μυαλό του εκάστοτε σκηνοθέτη αποδίδεται ως «τα παίζω όλα για όλα», ακόμα κι αν στην οπτική απόδοση χρησιμοποιεί πολλές φορές τα ακαλαίσθητα εργαλεία του είδους.

Η «Αιώνια Κάθαρση» εκτυλίσσεται κοντά στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, όπου μεξικανοί μετανάστες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους για να γλιτώσουν από τα καρτέλ, μόνο και μόνο για να βρουν στην Αμερική την ίδια βία με διαφορετικό προσωπείο. Πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι η Αντέλα και ο Χουάν, που τους υποδύονται υπέροχα η Ana de la Reguera και ο Tenoch Huerta με κοντινά που φέρνουν στον νου την εκφραστικότητα του βωβού κινηματογράφου, οι οποίοι πιάνουν δουλειά σε μια φάρμα στο Τέξας. Εκεί έχουν την τύχη να εργάζονται για έναν ουτοπικό πλούσιο ηλικιωμένο ραντσιέρη, με πλήρη επίγνωση του προνομίου του που καταδικάζει τα επιτεύγματα που κάνουν περήφανο τον μέσο αμερικανό πολίτη. Διόλου τυχαία είναι από τους πρώτους χαρακτήρες που εκτελούνται από τους υποστηρικτές της Κάθαρσης, οι οποίοι αυτή τη φορά έχουν οργανωθεί ώστε να καταργήσουν το φράγμα των 12 ωρών και να οδηγήσουν τη χώρα σε μια μόνιμη κατάσταση Κάθαρσης. Στην προσπάθειά τους να παραμείνουν ζωντανοί, οι δύο μεξικανοί πρωταγωνιστές συνεργάζονται με τον ρατσιστή γιο του ραντσιέρη και την οικογένειά του, ώστε να βρουν καταφύγιο στο Μεξικό που έχει ανοίξει προσωρινά τα σύνορά του για τους Αμερικανούς που θέλουν να σωθούν από τη βία της Κάθαρσης.

Γραμμένο από τον εμπνευστή της ιδέας, James DeMonaco, και σε σκηνοθεσία του μεξικανο-αμερικανού Everardo Gout, η ταινία που χαρακτηρίζεται ως το τελευταίο κεφάλαιο της σειράς πηγαίνει αρκετά βήματα παραπέρα από τις προηγούμενες που είχαν σαν κεντρικό μήνυμα πως η Αμερική είναι εγγενώς βίαιη, στηρίζοντας την κτηνώδη συμπεριφορά που παρουσιάζεται σε πρόσφατα περιστατικά που ξεπήδησαν επί της προεδρίας Τραμπ, όπως η δημιουργία του συνοριακού τείχους και η αναγωγή της λευκής «κλάψας» σε πολιτική πρακτική. Παρουσιάζει τη δίψα για βία που είναι ενσωματωμένη στον αμερικανό πολίτη, ο οποίος στην πραγματικότητα της ταινίας την εκφράζει χωρίς σταματημό μέσα από κατασκευασμένες περσόνες με μεγάλη θεατρικότητα, χρησιμοποιώντας στολές, βαμμένα πρόσωπα και αυθαίρετα μονόπλευρης λογικής συνθήματα. Φέρνοντας σε πρώτο πλάνο την ψευδαίσθηση υπεροχής του αμερικανικού ψυχισμού μέσα από ατελείωτες αιματηρές εκφάνσεις ακραίας βίας, η ταινία δεν μιλά ακριβώς για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία ούτε για την ταξική εκμετάλλευση, αντ’ αυτού σε οδηγεί σε μια ολοένα και πιο έντονη πορεία προς την κόλαση, ώστε να σε κάνει να φανταστείς ότι μιλά για όλα αυτά τα ζητήματα.

Πίσω από την ευθεία παρουσίαση της καταιγιστικής δράσης και των εύκολων εργαλείων του σύγχρονου σινεμά τρόμου, το αποτέλεσμα λειτουργεί σε ψυχαγωγικό επίπεδο, αλλά στερείται διανοητικής εμβάθυνσης καθιστώντας το ένα ακόμα κοινό δυστοπικό παραμύθι πλάι στους «Αγώνες Πείνας» και το «Resident Evil». Η διαφορά με αυτές τις ταινίες είναι πως στην «Αιώνια Κάθαρση» όλα είναι πιο δυσάρεστα, μοχθηρά και κακά.

Βαθμολογία: