Maria (2024)

ΣΥΝΟΨΗ

Η ταινία αφοσιώνεται στη ζωή της Μαρίας Κάλλας, της σπουδαιότερης ντίβας της όπερας του 20ού αιώνα, κατά τη δεκαετία του 1970, λίγο πριν από τον θάνατό της στο Παρίσι.

Σκηνοθεσία:

Pablo Larrain

Κύριοι Ρόλοι:

Angelina Jolie … Μαρία Κάλλας

Pierfrancesco Favino … Ferruccio Mezzadri

Alba Rohrwacher … Bruna Lupoli

Haluk Bilginer … Αριστοτέλης Ωνάσης

Kodi Smit-McPhee … Mandrax

Stephen Ashfield … Jeffrey Tate

Valeria Golino … Υακίνθη Καλογεροπούλου

Alessandro Bressanello … Giovanni Battista Meneghini

Caspar Phillipson … John F. Kennedy

Paul Spera … Ronald

Vincent Macaigne … Δρ Fontainebleau

Αγγελίνα Παπαδοπούλου … Μαρία Κάλλας (το 1940)

Χριστιάνα Αλωνεύτη … Μαρία Κάλλας (το 1947)

Λυδία Κονιόρδου … Ευαγγελία ‘Λίτσα’ Δημητριάδου

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Steven Knight

Παραγωγή: Jonas Dornbach, Janine Jackowski, Juan de Dios Larrain, Pablo Larrain, Lorenzo Mieli

Φωτογραφία: Edward Lachman

Μοντάζ: Sofia Subercaseaux

Σκηνικά: Guy Hendrix Dyas

Κοστούμια: Massimo Cantini Parrini

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Maria
Ελληνικός Τίτλος: Maria

Άμεσοι Σύνδεσμοι

Κάλλας για Πάντα (2002)
Jackie (2016)
Maria by Callas: Η Μαρία Κάλλας Εξομολογείται (2017)
Spencer (2021)
Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα Άγνωστα Ελληνικά Χρόνια της Κάλλας (2024)

Κύριες Διακρίσεις

Υποψήφιο για Όσκαρ φωτογραφίας.
Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα πρώτου γυναικείου ρόλου (Angelina Jolie) σε δράμα.
Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

Κλείσιμο της τριλογίας του χιλιανού Pablo Larrain για τις γυναίκες ινδάλματα του 20ού αιώνα. Προηγήθηκαν οι ταινίες για την Τζάκι Κένεντι (Jackie) και την πριγκίπισσα Νταϊάνα (Spencer). Κάποιοι ονομάζουν την τριλογία ως “Κυρίες με Τακούνια”.
Γυρίσματα έγιναν στη Βουδαπέστη, το Παρίσι, το Μιλάνο (κι εντός της όπερας La Scala) και την Ελλάδα. Στη χώρα μας πραγματοποιήθηκαν στον νομό Ηλείας (Κατάκολο και αεροδρόμιο Πύργου).
Οι γούνες στην ταινία δεν είναι σύγχρονης κατασκευής, αλλά παλιές από το αρχείο του σχεδιαστή Massimo Cantini Parrini. Κι αυτό επειδή η παραγωγή σεβάστηκε τις οργανώσεις υπέρ των ζώων, που δεν ήθελαν τη δημιουργία νέου υλικού.
Η Angelina Jolie εκπαιδεύτηκε επί 7 μήνες ώστε να μπορέσει να τραγουδάει όπερα. Βέβαια, περίπου το 90 με 95% όσων ακούμε είναι από τη φωνή της ίδιας της Κάλλας με ψηφιακή επεξεργασία, με την Jolie να ακούγεται να τραγουδάει μόνο προς το φινάλε του φιλμ.
Ο καρατερίστας Caspar Phillipson ήταν ο Τζον Φ. Κένεντι και στο Jackie, την πρώτη ταινία της τριλογίας. Δεν είναι όμως οι μόνες φορές που ερμήνευσε τον ίδιο χαρακτήρα, τόσο στο σινεμά (Blonde) όσο και στη μικρή οθόνη (Project Blue Book).
Ντεμπούτο για τη γεννημένη το 2005 Αγγελίνα Παπαδοπούλου και την κύπρια σοπράνο Χριστιάνα Αλωνεύτη, οι οποίες ερμηνεύουν τις νεότερες εκδοχές της Μαρίας Κάλλας.
Η Λυδία Κονιόρδου επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη μετά το 2008.
Στις ΗΠΑ η ταινία έχει περιορισμένη προβολή στις αίθουσες, αφού το Netflix αγόρασε στη Βενετία τα δικαιώματα της εκεί διανομής.
Η παγκόσμια πρεμιέρα στη Βενετία συνοδεύτηκε από 8λεπτο όρθιο χειροκρότημα, κάνοντας την Angelina Jolie να ξεσπάσει σε δάκρυα συγκίνησης.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος
Έκδοση Κειμένου: 5/12/2024

Μετά την Τζάκι Κένεντι και την Νταϊάνα Σπένσερ, ο Pablo Larrain κλείνει την τριλογία του, αφιερωμένη σε τρεις γυναικείες φιγούρες που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα, με τη Μαρία Κάλλας. Περισσότερο από μια αναλυτική περιγραφή της ιστορίας της ζωής τους, ο Larrain εστιάζει ξανά σε κάποια αποσπάσματα, σε σύντομες αλλά πολύ έντονες τραγικές περιόδους που σημαδεύονται από το τέλος του θανάτου, όχι της ζωής απαραίτητα αλλά των ονείρων και των ψευδαισθήσεών τους.

Με μια διακριτική δόση μιούζικαλ και σε μια φανταστική πραγματικότητα που κυριαρχεί όλο και περισσότερο, η “Maria” λειτουργεί στιλιστικά στον αντίποδα της “Τζάκι”, με τα κοντινά πλάνα να δίνουν θέση σε μακρινά και εκθαμβωτικά παραπέμποντας σε ένα μεγαλείο που χαρακτηρίζεται από μοναξιά. Είναι με τη σειρά της μια ευφάνταστη βιογραφική ταινία που εντάσσεται ιδανικά σε μια τριλογία που πέρα από τις αφηγηματικές και τις αισθητικές επιλογές στοχεύει και σε μια ενιαία νοηματική θέση όπου το κοινό νήμα είναι το δίπτυχο φυλακής-ελευθερίας.

Το πρόσωπο και το σώμα της Μαρία Κάλλας αφηγούνται δύο διαφορετικές ιστορίες: από τη μία, μέσω του κοντινού πλάνου, παρουσιάζεται η σχεδόν υπερφυσική ιδιότητα ταλέντου και κομψότητας. Από την άλλη, μέσω των χαρακτηριστικών μακρινών, η αργή παράδοση του σώματος στα βάσανα, τον πόνο και τις αναμνήσεις.

Στη διαχείριση της προγραμματισμένης αφηγηματικής αποδόμησής του, ο Larrain γεμίζει με νόημα και όσα συμβαίνουν εκτός οθόνης. Και ευτυχώς λειτουργεί μακριά από τη νοοτροπία της μονομανούς αναπαραγωγής της πραγματικότητας. Η βιογραφική του ταινία δεν είναι ένα σημειωματάριο όπου σημειώνει ημερομηνίες και γεγονότα, αλλά ένας καμβάς, ένα αφηρημένο πορτρέτο, ένας φόρος τιμής στην αθανασία ενός συμβόλου της τέχνης του, χτίζοντας την ταινία με την αίσθηση μιας όπερας όπου η “Μαρία” (σαν άλλη Τόσκα ή Κάρμεν) είναι το τραγικό πρόσωπο της ιστορίας της.

Η ερμηνεία της Angelina Jolie χρησιμοποιεί πρωτίστως τη σωματικότητα και τις εκφράσεις του προσώπου. Το τραγούδι φυσικά είναι το αυθεντικό της Κάλλας και η Jolie είναι αρκετά αξιόπιστη στην αναπαραγωγή, ακόμα κι αν η ψευδαίσθηση είναι συνειδητή στο κοινό. Της δίνονται αμέτρητες ευκαιρίες να λάμψει σε μια ερμηνεία κοπιαστική όπου πρέπει να τραγουδήσει, να κινηθεί, να κάνει χαρακτηριστικές χειρονομίες και να φερθεί στη σκηνή όπως η μεγάλη ντίβα. Παρόλα αυτά, υπάρχει κάτι από το χάρισμα και τη δυναμική της Κάλλας που δεν μπορεί να αναπαραχθεί, κάτι που φαίνεται ιδιαίτερα στις αρχειακές φωτογραφίες που χρησιμοποιούνται στους τίτλους τέλους.

Ο Larrain δεν σκοπεύει να λυπηθεί ο θεατής την πρωταγωνίστριά του. Παρότι από την πρώτη σεκάνς γνωρίζουμε το τραγικό της τέλος, δεν μας παρουσιάζει μια γυναίκα στο χείλος της αβύσσου. Η Κάλλας του Larrain είναι μια γυναίκα που ακόμα και στην παρακμή της διατηρεί την αξιοπρέπεια και τη μαχητικότητα που είχε σε όλη της τη ζωή, και οι σκηνές της τελευταίας συναυλίας μετατρέπονται σε έναν συγκινητικό και υπέροχο φόρο τιμής.

Βαθμολογία: