Yesterday
- Yesterday
- 2019
- Μ. Βρετανία
- Αγγλικά
- Αισθηματική, Κομεντί, Κωμωδία, Μιούζικαλ, Μουσική, Φαντασίας
- 27 Ιουνίου 2019
Ο Τζακ Μάλικ είναι ένας άσημος τραγουδοποιός σε μια μικρή βρετανική πόλη, του οποίου τα όνειρα για επιτυχία και φήμη γρήγορα ξεθωριάζουν, παρά την αφοσίωση και υποστήριξη της καλύτερης παιδικής του φίλης, Έλι. Μετά από ένα μυστηριώδες γενικό μπλακάουτ, ο Τζακ ανακαλύπτει ότι οι Beatles δεν υπήρξαν ποτέ…! Ο Τζακ αρχίζει να εκτελεί τα τραγούδια του μεγαλύτερου συγκροτήματος στην ιστορία της μουσικής σε ένα κοινό που δεν τους έχει ακούσει ποτέ, και με τη βοήθεια της μάνατζέρ του, Ντέμπρα, η φήμη του εκτοξεύεται. Όμως, όσο πιο διάσημος γίνεται, τόσο κινδυνεύει να χάσει την Έλι, το μόνο πρόσωπο που πραγματικά πίστεψε σε αυτόν. Για να βρει την ισορροπία του τελικά, ο Τζακ θα πρέπει να επιστρέψει εκεί που ανήκει για να αποδείξει ότι… το μόνο που χρειάζεται είναι αγάπη.
Σκηνοθεσία:
Danny Boyle
Κύριοι Ρόλοι:
Himesh Patel … Jack Malik
Lily James … Ellie Appleton
Joel Fry … Rocky
Ed Sheeran … Ed Sheeran
Kate McKinnon … Debra Hammer
Sanjeev Bhaskar … Jed Malik
Meera Syal … Sheila Malik
Sophia Di Martino … Carol
Lamorne Morris … Stephen
Sarah Lancashire … Liz
Karl Theobald … Terry
Lamorne Morris … διευθυντής μάρκετινγκ
James Corden … James Corden
Robert Carlyle … John Lennon
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Richard Curtis
Στόρι: Jack Barth, Richard Curtis
Παραγωγή: Bernard Bellew, Tim Bevan, Danny Boyle, Richard Curtis, Eric Fellner, Matthew James Wilkinson
Μουσική: Daniel Pemberton
Φωτογραφία: Christopher Ross
Μοντάζ: Jon Harris
Σκηνικά: Patrick Rolfe
Κοστούμια: Liza Bracey
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Yesterday
- Ελληνικός Τίτλος: Yesterday
Παραλειπόμενα
- Όλα ξεκίνησαν το 2012 με ένα σενάριο με τίτλο Cover Version, γραμμένο από τον Jack Barth. Τηλεοπτικός σεναριογράφος, επί 40 χρόνια δεν είχε καταφέρει ποτέ να πουλήσει ένα σενάριο του για τη μεγάλη οθόνη, κι ενώ είχε γράψει 25. Έφτασε 62 ετών για να δει το όνομα του στα συγκεκριμένα κρέντιτ, κάτι που καταγράφηκε ως νέο ρεκόρ. Η έμπνευση του για το συγκεκριμένο στόρι προέκυψε όταν αναρωτήθηκε τι θα γίνονταν αν δεν υπήρχε ποτέ ο Πόλεμος των Άστρων, και του έρχονταν τώρα η ιδέα να τον γράψει, μη βρίσκοντας και πάλι αγοραστές. Για αυτό και στη δική του εκδοχή ο κεντρικός ήρωας παρέμενε μια αποτυχία ακόμα και με τα τραγούδια των Beatles στο ρεπερτόριο του.
- Σε αρχικά στάδια, ο Barth εργάστηκε μαζί με τον ηθοποιό Mackenzie Crook, που προτίθετο να το σκηνοθετήσει. Εκείνος όμως προτίμησε μια τηλεοπτική σειρά, και το σενάριο βρέθηκε στην κατοχή της εταιρίας Working Title. Λίγα χρόνια μετά κι ενώ ακόμα πάλευαν για τα δικαιώματα της μουσικής των Beatles, ένας παραγωγός της εταιρίας παρέδωσε το σχέδιο στον Richard Curtis, που άμεσα το είδε ως κομεντί. Ο Curtis αργότερα θα δηλώσει πως πήρε την κεντρική ιδέα, αλλά δεν διάβασε ποτέ τη δουλειά του Barth. Σύμφωνα όμως με τον τελευταίο, αρκετές λεπτομέρειες του κειμένου του υπάρχουν στο τελικό σενάριο, όπως το αστείο με τον Χάρι Πότερ. Από την άλλη, ο Curtis ανταπάντησε ότι αυτό του το πρότεινε η κωμικός Sarah Silverman, και επί αυτού την ευχαριστούσε στα κρέντιτ. Η αλήθεια ήταν ότι ενώ ήταν να αναφέρεται μόνο ο Curtis στους τίτλους, με δική του επιμονή υπάρχει και το όνομα του Barth ως δημιουργός του στόρι. Για τον Barth όμως όλο αυτό σήμαινε μονάχα οικονομική καταστροφή και μια παρατεταμένη πικρία για το σύνολο της ζωής του, σε αντιδιαστολή -σύμφωνα πάντα με τον ίδιο- με τον Curtis που είχε άμεση επιτυχία στη δική του, κι επί αυτού άλλαξε τον Τζακ από αποτυχημένο σε πετυχημένο.
- Ο Boyle επέλεξε τον Himesh Patel ακούγοντας τον να ερμηνεύει το Yesterday και το Back in the U.S.S.R. κατά τις οντισιόν. Και στην ταινία είναι πάλι η δική του φωνή που ακούμε.
- Ο Ed Sheeran ήρθε ως επόμενη επιλογή μετά την άρνηση του Chris Martin των Coldplay. Ο τραγουδιστής όμως δήλωσε ότι ο ρόλος προτάθηκε αποτυχημένα και στον Harry Styles, κάτι που ο Boyle διέψευσε.
- Η Ana de Armas ήταν το ερωτικό αντικείμενο του πόθου του Τζακ (με όνομα Roxanne), αλλά μετά τις δοκιμαστικές προβολές αποφασίστηκε ο -μικρός- ρόλος της να κοπεί ολότελα. Δύο όμως αμερικανοί φαν της ηθοποιού έκαναν μήνυση στην παραγωγή, επειδή η de Armas εμφανίζονταν στο trailer, άρα δήλωναν εξαπατημένοι που πλήρωσαν για να δουν την ταινία. Πράγματι, ο δικαστής τάχτηκε με το μέρος τους, οδηγώντας το στούντιο σε πρόστιμο 5 εκατομμυρίων δολαρίων.
- Η Universal θεώρησε σίγουρη επιτυχία την ταινία, και επένδυσε 75,4 εκατομμύρια δολάρια για την προώθηση της. Μάλιστα, για χάρη αυτής της ταινίας καθυστέρησε την έναρξη παραγωγής του No Time to Die.
- Πολλοί ήταν αυτοί που έφεραν στο φως περιπτώσεις έργων με πανομοιότυπη κεντρική πλοκή. Ένα μάλιστα από αυτά, το μάνγκα I’m a Beatle, έχει ακριβώς την ίδια υπόθεση, κι ενώ ήταν μια δημιουργία του 2010.
- Με μπάτζετ που έφτασε στα 41,3 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ πέτυχε εισπράξεις των 154,6.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Η παραγωγή χρειάστηκε να πληρώσει 10 εκατομμύρια δολάρια (το ένα/τέταρτο περίπου του συνολικού μπάτζετ) για να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των τραγουδιών των Beatles. Ο δε Boyle πήρε την προσωπική άδεια για τη δημιουργία της ταινίας από όλες τις οικογένειες των μελών του διάσημου γκρουπ (κι ενώ τυπικά δεν χρειάζονταν τίποτα περισσότερο από την άδεια της Sony/ATV). Μετά την πρεμιέρα, Paul McCartney, Ringo Starr, Yoko Ono αλλά και οι οικογένειες των 4ων μελών συνολικά δήλωσαν απόλυτη ικανοποίηση από όσα είδαν.
- Το One Life με τον Ed Sheeran γράφτηκε ειδικά για την ταινία.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 27/6/2019
Επίδοξος μουσικός αποζητά μάταια την αναγνώριση, και οι συνεχόμενες αποτυχίες τον οδηγούν στο συμπέρασμα πως μόνο μέσω κάποιου θαύματος θα καταφέρει να κάνει επιτυχία. Το επόμενο πρωί, ξυπνά σε έναν κόσμο όπου… οι Beatles δεν έχουν υπάρξει ποτέ, κι ο ίδιος είναι ο μόνος που έχει επίγνωση των τραγουδιών τους. Αν αυτό το σουρεαλιστικό κόνσεπτ αφήνει υποσχέσεις για μια διαφορετική, μη ορθολογιστική αφήγηση, θα πρέπει να κρατήσουμε στο μυαλό μας πως πίσω από το σενάριο δε βρίσκεται ένας Charile Kaufman, μα ο ρομαντικός Richard Curtis των «Μια Βραδιά στο Νότινγκ Χιλ», «Το Ημερολόγιο της Μπρίτζετ Τζόουνς» και «Αγάπη Είναι…». Όχι ότι έχουμε τίποτα κατά των ρομαντικών κομεντί, μα η κατάληξη μιας τόσο υψηλής ιδέας σε ένα χιλιοειδωμένο love-story είναι, αν μη τι άλλο, ανέντιμη απέναντι στις προσδοκίες που δημιουργεί στο κοινό της.
Πιο συγκεκριμένα σχετικά με αυτές τις προσδοκίες: ένα τέτοιο σουρεαλιστικό κόνσεπτ προσφέρεται για μια αληθινά ενδιαφέρουσα και πράγματι καουφμανική τραγικωμωδία, όπου το εξωτερικό παράλογο δεν είναι παρά μια αντανάκλαση του εσωτερικού μας χάους. Δύο μοιάζουν να είναι οι αφηγηματικές κατευθύνσεις στις οποίες θα μπορούσε να κατευθυνθεί το συγκεκριμένο εύρημα. Πρώτον: η πολυπόθητη επιτυχία εκπληρώνεται, μα βρισκόμαστε σε έναν κόσμο ξεκάθαρα φαντασιακό και παράλογο, άρα αποστασιοποιημένο από την πραγματικότητα. Δεύτερον: αν αντιμετωπίσουμε αυτόν τον κόσμο πιο ρεαλιστικά, τότε η επιτυχία παραμένει ανέφικτη παρά την ασύλληπτη ευκαιρία που έχει δοθεί στον ήρωα, μιας και τα τραγούδια των Beatles καμία αξία δεν θα είχαν αν πρωτοεμφανίζονταν στον κόσμο εν έτει 2019, αλλά και γιατί μερικά καλά τραγούδια δεν αρκούν από μόνα τους για να γίνει κανείς ποπ σταρ παγκοσμίου φήμης, χωρίς δηλαδή τις κατάλληλες δικτυώσεις, μπάτζετ, μάρκετινγκ, επιχειρηματική στήριξη κλπ. Σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για μια πικρά ειρωνική αφήγηση με σουρεαλιστικές βάσεις και ευρύ φάσμα πιθανών νοηματικών προεκτάσεων.
Τι παίρνουμε τελικά; Αρχικά, ο κόσμος του φιλμ είναι καθαρά αντικειμενικός (πέρα απ’ τους Beatles έχουν εξαφανιστεί κι ένα σωρό άλλα πράγματα -η κόκα-κόλα, τα τσιγάρα κ.α.- που καθόλου δεν αφορούν τον πρωταγωνιστή) και, πέραν του μυστηριώδους «θαύματος», ρεαλιστικός. Κι όμως, ο πρωταγωνιστής θα αναδειχθεί γρήγορα στον μεγαλύτερο ποπ σταρ στον κόσμο, παρόλο που σε μια τέτοια ρεαλιστική προσέγγιση (όπως είπαμε) αυτό δεν βγάζει κανένα νόημα. Η αφηγηματική ειρωνεία χάνεται πλήρως, το ίδιο και η ευαίσθητη ματιά στον ψυχισμό ενός δυνητικά ενδιαφέροντος χαρακτήρα.
Μένει μια ομολογουμένως διασκεδαστική κωμωδία, που ναι μεν είναι ειπωμένη απολαυστικά από δύο ταλαντούχους αφηγητές (Boyle και Curtis), μα που όσο εξελίσσεται θυσιάζει κάθε πυγμή και δημιουργική προσωπικότητα. Από την εξωραϊσμένη αναπαράσταση της μουσικής βιομηχανίας και την απλοϊκότατη απεικόνιση της ανθρώπινης ματαιοδοξίας (το μοναδικό ουσιαστικό πρόβλημα ενός ποπ σταρ είναι η -φυσική του- απόσταση από την αγαπημένη του), μέχρι τη συμμετοχή του αληθινού ποπ σταρ Ed Sheeran (που μοιάζει να αντιμετωπίζεται σαν το σημερινό ισάξιο των Beatles!) και το άκουσμα του δικού του χιτ «Shape of You» δύο φορές (!) στο soundtrack, η καλλιτεχνική αξιοπρέπεια του εγχειρήματος πλήττεται σοβαρά.
Η αφήγηση παραμένει πάντα γεμάτη ενέργεια, και η συμπαθέστατη Lily James φέρνει μια εγγενή ευαισθησία στον ρόλο της, μα το φιλμ, παρά τις ενδιαφέρουσες ιδέες του, δεν καταλήγει παρά σε ένα προβλέψιμο μουσικό success-story κι ένα εξωφρενικά αφελές -και παρωχημένο- ρομάντζο. Κι αν η ουσία τελικά είναι ακριβώς το love-story του, τότε αξίζει να αναρωτηθούμε: θα άλλαζε τίποτα επί της ουσίας αν ο πρωταγωνιστής έκανε επιτυχία με δικά του τραγούδια;
Βαθμολογία: