Επτά φίλοι από το κολέγιο συναντιούνται μετά από 15 χρόνια, σε μια εξοχική πολυτελή κατοικία της Νότιας Καρολίνας, για την κηδεία ενός κοινού φίλου τους που αυτοκτόνησε. Μετά από τόσα χρόνια, η παρέα θα ξαναθυμηθεί τα παλιά και θα συνειδητοποιήσει το πέρασμα της στην ωριμότητα.
Σκηνοθεσία:
Lawrence Kasdan
Κύριοι Ρόλοι:
William Hurt … Nick Carlton
Glenn Close … Δρ Sarah Cooper
Kevin Kline … Harold Cooper
Tom Berenger … Sam Weber
JoBeth Williams … Karen Bowens
Mary Kay Place … Meg Jones
Jeff Goldblum … Michael Gold
Meg Tilly … Chloe
Don Galloway … Richard Bowens
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Lawrence Kasdan, Barbara Benedek
Παραγωγή: Michael Shamberg
Φωτογραφία: John Bailey
Μοντάζ: Carol Littleton
Σκηνικά: Ida Random
Κοστούμια: April Ferry
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: The Big Chill
- Ελληνικός Τίτλος: Η Μεγάλη Ανατριχίλα
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ταινίας, δεύτερου γυναικείου ρόλου (Glenn Close) και αυθεντικού σεναρίου.
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (κωμωδία/μιούζικαλ) και σεναρίου.
- Υποψήφιο για Bafta σεναρίου.
- Βραβείο κοινού στο φεστιβάλ του Τορόντο.
Παραλειπόμενα
- Το φιλμ Οι 7 από το Secaucus (Return of the Secaucus 7, από το 1979) του John Sayles ήταν το έναυσμα για τη συγγραφή του σεναρίου.
- Επί του κειμένου, Kasdan και Barbara Benedek δανείστηκαν προσωπικά τους βιώματα από την κολεγιακή τους ζωή στην πολιτικά έντονη δεκαετία του 1960, αλλά και τη μετέπειτα στη δεκαετία της απογοήτευσης, τα 1970.
- Ο Kasdan πήγε αρχικά το σενάριο στη Ladd Company, αλλά εκείνοι το απέρριψαν. Και η επόμενη δοκιμή στην Paramount Pictures είχε το ίδιο αποτέλεσμα, με τον παραγωγό Richard Fischoff να είναι πλέον αυτός που είχε βγει στην αναζήτηση. Όταν όμως ο Fischoff στράφηκε στη Marcia Nasatir, που μόλις είχε ιδρύσει την Carson Productions μαζί με τον Johnny Carson, βρέθηκε η αναγκαία χρηματοδότηση.
- Τρεις εβδομάδες πριν τα γυρίσματα, ο Lawrence Kasdan μάζεψε το καστ και βρέθηκαν όλοι μαζί στο Μπόφορτ της Νότιας Καλορίνας (στην έπαυλη Tidalholm) όπου ήταν το κεντρικό σκηνικό. Αυτό έγινε για να συνδυαστούν οι τελικές πρόβες με το δέσιμο της ομάδας ως παρέας.
- Ο Mickey Rourke αρνήθηκε να συμμετέχει το καστ, όταν του το ζήτησε ο δημιουργός στα γυρίσματα της Έξαψης.
- Ο φίλος που κηδεύεται ήταν να συμμετέχει στην ταινία υπό τη μορφή φλας-μπακ και να φαίνεται καθαρά στην τελετή. Αρχικά, ήταν να τον ερμηνεύσει ο Sean Penn, αλλά τελικά επιλέχθηκε ο Kevin Costner. Οι σκηνές γυρίστηκαν μα έμοιαζαν κατά γενική ομολογία εκτός ταινίας, και κόπηκαν όλες στο μοντάζ (10 ολόκληρα λεπτά). Για πολλά χρόνια, φίλοι του δημοφιλούς σταρ πίεζαν τον Kasdan να εμφανίσει κάτι περισσότερο από μερικές φωτογραφίες από τα συγκεκριμένα γυρίσματα, ή να βγάλει ένα director’s cut συμπεριλαμβάνοντας εκείνες τις σκηνές. Ο σκηνοθέτης ήταν πάντα αρνητικός και στις δύο εκδοχές.
- Μέσω των οντισιόν, ο Kevin Kline συνάντησε τη μέλλουσα σύζυγο του, Phoebe Cates, αν και η τελευταία δεν πήρε τον ρόλο της Κλόι για τον οποίο δοκιμάστηκε.
- Πρώτο μέρος μιας άτυπης τριλογίας του Lawrence Kasdan πάνω στην ανάλυση της γενιάς του, ακολουθούμενο από το Γκραν Κάνιον (1991) και το Ατίθαση Συντροφιά (2012).
- Meg Kasdan (η σύζυγος του σκηνοθέτη), Jonathan Kasdan και Jake Kasdan (τα παιδιά του) έχουν μικρούς ρόλους επί του φιλμ.
- Η σειρά Hometown του 1983 στο κανάλι CBS ήταν ένα τύπου ελεύθερο ριμέικ της ταινίας, αλλά κράτησε μόνο 9 επεισόδια.
- Με κόστος 8 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ έβγαλε 56,4 και θεωρείται πρότυπο για αρκετές αντίστοιχες περιπτώσεις ταινιών και σειρών που θα ακολουθήσουν.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Η επιτυχία του σάουντρακ (6 φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ), αποτελούμενο εξολοκλήρου από εμβληματικά τραγούδια ανάμεσα στο 1963 και το 1971, οδήγησε σε ένα σίκουελ άλμπουμ με τίτλο More Songs from the Big Chill. Σε αυτό το δεύτερο κάποια κομμάτια δεν ακούγονταν καν στην ταινία.
Κριτικός: Γιώργος Ξανθάκης
Έκδοση Κειμένου: 20/6/2024
Ο Lawrence Kasdan (1949-) είναι μια πολύπλευρη και επιδραστική προσωπικότητα στον αμερικανικό κινηματογράφο, από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το σύνολο της δουλειάς του εκτείνεται σε διάφορα είδη (νουάρ, γουέστερν, δράματα, κομεντί) και με διαφορετικούς ρόλους: σεναριογράφος, σκηνοθέτης, παραγωγός.
Ξεκινώντας ως συν-σεναριογράφος στα «Star Wars: The Empire Strikes Back» (1980) και «Raiders of the Lost Ark» (1981), έκανε ένα εντυπωσιακό σκηνοθετικό ντεμπούτο με το νεο-νουάρ «Body Heat» (1981). Ακολούθησαν το «The Big Chill» (1983), η εξαιρετική αναβίωση του γουέστερν «Silverado» (1985), το ρομαντικό δράμα «The Accidental Tourist» (1988) και το «Grand Canyon» (1991) που εξερευνά τις αλληλένδετες ζωές μιας ετερόκλητης ομάδας κατοίκων του Λος Άντζελες. Οι επόμενες ταινίες του είναι το βιογραφικό γουέστερν «Wyatt Earp» (1994), η ρομαντική κομεντί «French Kiss» (1995), η δραματική κομεντί «Mumford» (1999), η ταινία τρόμου-επιστημονικής φαντασίας «Dreamcatcher» (2003) και το «Darling Companion» (2012), ένα δράμα για μια γυναίκα που δημιουργεί στενό δεσμό με ένα αδέσποτο σκυλί που χάνεται κατά τη διάρκεια διακοπών σε βουνό.
Το τέλος της δεκαετίας του 1970 σηματοδότησε το τέλος του «Νέου Χόλιγουντ» (περίπου 1967–1980), μιας περιόδου κατά την οποία οι σκηνοθέτες είχαν έναν πρωτοφανή, μέχρι τότε, καλλιτεχνικό έλεγχο όχι μόνο των ίδιων των ταινιών αλλά και της κινηματογραφικής επιχείρησης. Ωστόσο στις αρχές της δεκαετίας του 1980, τα γούστα του κοινού είχαν αλλάξει. Τα σκοτεινά, ενδοσκοπικά και συχνά κυνικά θέματα του «Νέου Χόλιγουντ» έδωσαν τη θέση τους σε μια προτίμηση για απόδραση ψυχαγωγίας, γεμάτη δράση και ξεκάθαρη αφήγηση. Ταινίες όπως το «E.T. ο Εξωγήινος» (1982) και η σειρά «Indiana Jones» του Spielberg αντανακλούσαν αυτή τη στροφή προς έναν πιο αισιόδοξο, φαντασμαγορικό και περιπετειώδη κινηματογράφο.
Η κυκλοφορία του «The Big Chill» τον Σεπτέμβριο του 1983 αποτέλεσε καλλιτεχνικό και εμπορικό σημείο καμπής για τη μετάβαση στη νέα εποχή των χολιγουντιανών υπερπαραγωγών. Γραμμένο από τον ίδιο τον Kasdan και την Barbara Benedek, καθιερώθηκε ως μία από τις πιο διάσημες ταινίες της δεκαετίας τους 1980, ενώ εκτόξευσε την καριέρα πολλών νέων ηθοποιών, όπως οι Glenn Close, William Hurt, Kevin Kline και Tom Berenger. Να σημειωθεί ότι το «The Big Chill» μοιάζει με λουστραρισμένη παραλλαγή του «Return of the Secaucus Seven» (1980) του John Sayles, αν και ο Kasdan αρνήθηκε ότι το είχε δει.
Η ταινία ξεκινά με την είδηση της αυτοκτονίας του Alex (Kevin Costner, του οποίου οι σκηνές κόπηκαν στο μοντάζ), που οδηγεί στην επανένωση των στενότερων φίλων του από το κολέγιο, οι οποίοι με τα χρόνια έχασαν επαφή και πήραν διαφορετικούς δρόμους. Δύο από αυτούς, ο Harold (Kevin Kline) και η Sarah (Glenn Close), παντρεύτηκαν και φαίνεται να έχουν μια ευτυχισμένη ζωή. Ο Sam (Tom Berenger) είναι ένας γνωστός τηλεοπτικός ηθοποιός και η Karen (Jobeth Williams) μια δυσαρεστημένη σύζυγος σε έναν διαλυμένο γάμο. Η Karen προσπαθεί να αποπλανήσει τον Sam, που ήταν ερωτευμένος μαζί της στο πανεπιστήμιο. Ο Nick (William Hurt ) είναι ένας αποτυχημένος ψυχολόγος, με εθισμό στα ναρκωτικά. Ο Michael (Jeff Goldblum) είναι δημοσιογράφος που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το σαββατοκύριακο συγγράφοντας ένα άρθρο για τις «χαμένες» ελπίδες της γενιάς του ’60. Η Meg (Mary Kay Place) είναι δικηγόρος που ανακοινώνει ότι θέλει να κάνει επειγόντως ένα μωρό και η Sarah ενθαρρύνει τον Harold να κοιμηθεί μαζί της. Στην παρέα συμμετέχει και η Chloe (Meg Tilly), η διακριτική και μυστηριώδης κοπέλα του Alex.
Το «The Big Chill» είναι μια γλυκόπικρη, νοσταλγική και μελαγχολική ταινία με αυτοβιογραφικά στοιχεία, καθώς ο Kasdan ήταν φοιτητής στο πανεπιστήμιο του Michigan στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Η δομή της ταινίας είναι κάπως θεατρική, με καλά καθορισμένους -σχεδόν στερεοτυπικούς- χαρακτήρες, που ο καθένας θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον θάνατο του πρώην συντρόφου του και ταυτόχρονα θα έχει την ευκαιρία να επανεκτιμήσει τη ζωή του και να τη συγκρίνει με τα όνειρα και τις προσδοκίες της νεότητας του. Ο Kasdan, σεβόμενος τους χολιγουντιανούς κώδικες, προβάλλει την ειλικρίνεια των συναισθημάτων και τη συνάφεια των επιμέρους αντιφάσεων, και ολοκληρώνει την ταινία με μια αίσθηση εφησυχασμού, με τον κάθε χαρακτήρα να βρίσκει μια μορφή κατευνασμού ή ικανοποίησης, παρά τις απογοητεύσεις και τις απώλειες.
Η ουσία του πολιτικού αφηγήματος της ταινίας είναι ότι οι ριζοσπάστες φοιτητές της δεκαετίας του ‘60 μεταλλάχθηκαν σε σκληρούς νεοφιλελεύθερους της δεκαετίας του ‘80. Ο Alex λειτουργεί ως αρχέτυπο του ξεχασμένου ιδεαλισμού και το τραγικό του τέλος είναι συνέπεια της διαπίστωσης ότι ήταν «πολύ καλός για αυτό τον κόσμο». Ο Harold είναι ο μόνος χαρακτήρας που έχει συμφιλιωθεί με το παρελθόν του, το γιορτάζει, το μνημονεύει, το θυμάται με αγάπη μέσα από ένα soundtrack-παγίδα νοσταλγίας, που περιλαμβάνει κλασικά κομμάτια των Rolling Stones (‘You Can’t Always Get What You Want’), Creedence Clearwater Revival (‘Bad Moon Rising’), Procol Harum (‘A Winter Shade of Pale’), The Temptations (‘My Girl’ ‘), Marvin Gaye (‘I Heard It Through the Grapevine’), που εντάσσονται οργανικά στην αφήγηση.
Το «The Big Chill» είναι σίγουρα μια διασκεδαστική, ενίοτε και συγκινητική ταινία που απευθύνεται σε ένα ευρύτατο κοινό, που είναι εύκολο να ταυτιστεί με κάποιον από τους χαρακτήρες. Η μοναδική της αδυναμία είναι ότι η οπτική της παραμένει επιφανειακή, μη εμβαθύνοντας στις καταστάσεις. Έτσι αυτό-περιορίζεται από την απροθυμία ή την ατολμία του Kasdan να αντιμετωπίσει με ειλικρίνεια και ευαισθησία τα σοβαρά υπαρξιακά ερωτήματα που εγείρονται για τα μέλη αυτής της κάποτε αγαπημένης παρέας: Ποιοι ήταν παλιά; Τι τους συνέβη; Ποιοι είναι τώρα; Τι θα τους συμβεί;
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
