1638. Ο πορτογάλος ιεραπόστολος Σεμπαστιάου Ροντρίγκες φτάνει στην Ιαπωνία για να εμψυχώσει τους καταπιεζόμενους χριστιανούς Ιάπωνες, αλλά και να ανακαλύψει την αλήθεια που κρύβεται πίσω από την αποστασία του προκατόχου του, του έμπειρου ιεραποστόλου Φερέιρα, ο οποίος δεν άντεξε τα πολλαπλά μαρτύρια. O Ροντρίγκες θα βρεθεί κι αυτός σύντομα μπροστά σε τρομερά ηθικά διλήμματα, αλλά κυρίως μπροστά στη σιωπή του Θεού, ο οποίος μοιάζει να αποδέχεται τα φριχτά βασανιστήρια στα οποία υπόκεινται οι πιστοί του.
Σκηνοθεσία:
Martin Scorsese
Κύριοι Ρόλοι:
Andrew Garfield … Sebastiao Rodrigues
Adam Driver … Francisco Garupe
Tadanobu Asano … ο διερμηνέας
Ciaran Hinds … πάτερ Alessandro Valignano
Liam Neeson … Cristovao Ferreira
Shin’ya Tsukamoto … Mokichi
Issei Ogata … Inoue Masashige
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Jay Cocks, Martin Scorsese
Παραγωγή: Vittorio Cecchi Gori, Barbara De Fina, Randall Emmett, David Lee, Gaston Pavlovich, Martin Scorsese, Emma Tillinger Koskoff, Irwin Winkler
Μουσική: Kathryn Kluge, Kim Allen Kluge
Φωτογραφία: Rodrigo Prieto
Μοντάζ: Thelma Schoonmaker
Σκηνικά: Dante Ferretti
Κοστούμια: Dante Ferretti
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Silence
- Ελληνικός Τίτλος: Σιωπή
Σεναριακή Πηγή
- Μυθιστόρημα: Silence του Shusaku Endo.
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ φωτογραφίας.
Παραλειπόμενα
- Το φιλμ εμπεριέχει ιστορικά στοιχεία, αλλά οι δύο ήρωες καλόγεροι είναι γεννήματα του μυθιστορήματος του Shusaku Endo (από τους σπάνιους εκπρόσωπους του ρωμαιο-καθολικισμού στην Ιαπωνία), το Silence, γραμμένο το 1966. Αληθινό είναι το πρόσωπο του καλόγερου Φερέιρα, αλλά στην πραγματικότητα ήταν Ιταλός κι όχι Πορτογάλος. Από πολλούς θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνήματα του 20ού αιώνα. Ο συγγραφέας είχε δηλώσει ότι είχε επηρεαστεί από το Λα Στράντα του Federico Fellini.
- Το όλο σχέδιο προϋπήρχε από το 1991, και ο Scorsese δήλωσε έτοιμος να το κάνει το 2004.
- Ο Daniel Day-Lewis είχε αντικαταστήσει τον Liam Neeson στο Λίνκολν του 2012. Ειρωνικά, το αντίθετο ακριβώς συνέβη εδώ. Ο Day-Lewis αποχώρησε λόγω της αργοπορίας της παραγωγής.
- Στο αρχικό καστ του 2009, όταν ανακοινώθηκε η παραγωγή, ήταν και οι Gael Garcia Bernal, Benicio Del Toro και Ken Watanabe.
- Στις 29 Ιανουαρίου του 2014, μέρος του σκηνικού κατέρρευσε και τραυματίστηκαν τρεις ταϊβανοί εργαζόμενοι. Ο ένας πέθανε στο νοσοκομείο, ενώ οι άλλοι δύο ανάρρωσαν.
- Τον Αύγουστο του 2012, η εταιρία παραγωγής Cecchi Gori Pictures μήνυσε τον Scorsese ότι αθέτησε τη συνεργασία τους για την παραγωγή της ταινίας. Η παραγωγή κινδύνευσε να ακυρωθεί εκ νέου, αλλά τον Ιανουάριο του 2014 ήρθαν σε συμφωνία.
- Μεγάλη η αποτυχία στα ταμεία. Το φιλμ κόστισε 40 με 50 εκατομμύρια δολάρια, αλλά εισέπραξε μόλις 23,8.
Κριτικός: Σπύρος Δούκας
Έκδοση Κειμένου: 30/12/2016
Δύο ιησουίτες ιεραπόστολοι αποφασίζουν να ταξιδέψουν στην Ιαπωνία κατά τον 16ο αιώνα, σε μια περίοδο σφοδρής καταπίεσης και διωγμών εναντίον των χριστιανών, προκειμένου να μάθουν πληροφορίες για την τύχη του δασκάλου τους, Φερέιρα (Λίαμ Νίσον), για τον οποίο υπάρχουν φήμες πως απαρνήθηκε την πίστη του.
Ο Μάρτιν Σκορσέζε δεν χρειάζεται συστάσεις. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στο σύγχρονο αμερικάνικο σινεμά, που εδώ και 40 χρόνια αφήνει ανεξίτηλο στίγμα απασχολούμενος με μια ευρύτατη ποικιλομορφία ειδών και έχοντας αναδείξει ηθοποιούς όπως ο Ρόμπερτ ντε Νίρο παλιότερα, και ο Λεονάρντο ντι Κάπριο πιο πρόσφατα. Όντας καθολικός ο ίδιος, το ζήτημα της θρησκείας τον απασχολούσε πάντα. Μερικά χρόνια αφότου δίχασε με τον «Τελευταίο Πειρασμό», βρέθηκε στα χέρια του το ομώνυμο μυθιστόρημα «Silence» του Σουσάκου Έντο και έκτοτε είχε ως υπέρτατο στόχο να υλοποιήσει την κινηματογραφική προσαρμογή του. 25 χρόνια αργότερα, τα κατάφερε.
Το «Σιωπή» παίρνει τον χρόνο του και από αυτό κερδίζει πολλά. Χτίζει σωστά τους χαρακτήρες του και κλιμακώνει το δράμα αργά και σταθερά. Η σιωπή είναι πράγματι κυρίαρχη, και χρησιμοποιείται για το χτίσιμο μιας εσωτερικής, υποδόριας έντασης που καθηλώνει. Επιπλέον, συμβαδίζει θεματολογικά με τη χριστιανική στωικότητα και υπομονή που διέπει τον πρωταγωνιστή. Έτσι, η βία αποδίδεται με μια ιδιαίτερη χροιά ωμού ρεαλισμού, που ενισχύεται από την εκκωφαντική σιωπή και τους ανεπαίσθητους φυσικούς ήχους. Ο πόνος, κυρίαρχο στοιχείο του καθολικισμού, είναι πάντα έκδηλος και κατ` αυτόν τον τρόπο υπερτονίζεται.
Το ζήτημα των βίαιων διωγμών εναντίον των χριστιανών και γενικότερα του θρησκευτικού επεκτατισμού απασχόλησε την ανθρωπότητα για αρκετούς αιώνες. Ορισμένοι μπορεί να βιαστούν να χαρακτηρίσουν το φιλμ χριστιανική προπαγάνδα, καθότι μοιάζει να αγιοποιεί τον πρωταγωνιστή του, προβάλλοντας τον Χριστό στο πρόσωπό του. Η έκβαση και η κατάληξη, όμως, αφορούν σε ένα μάλλον τριερικό συμπέρασμα για το αμετάβλητο της ελαττωματικής ανθρώπινης φύσης (κατά τον χριστιανισμό, η αδυναμία του ανθρώπου να υπερβεί την αμαρτία), στοιχείο που σε κάθε περίπτωση ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια της θρησκείας. Η Ιαπωνία αναφέρεται επανειλημμένα ως «βάλτος», όπου τίποτα νέο δεν μπορεί να φυτρώσει, καθώς όλες οι ρίζες έχουν κοπεί. Πρόκειται άλλωστε για έναν λαό φύσει προσκολλημένο στις παραδόσεις του, που μέχρι και σήμερα αρνείται να υποκύψει στις επιρροές της Δύσης. Η φασιστική θρησκευτική καταπίεση από το ιαπωνικό «σύστημα» της εποχής αναδύει εντέλει έναν φασισμό μέσα στο «εγώ» κατά τη διάδοση της «μοναδικής και πανανθρώπινης χριστιανικής αλήθειας».
Ο Άντριου Γκάρφιλντ, παρά τη φιλότιμη προσπάθειά του, δεν έχει την ερμηνευτική δεινότητα ενός Λεονάρντο ντι Κάπριο, και συνεπώς αδυνατεί να κρατήσει ένα σχεδόν τρίωρο θρησκευτικό δράμα στις πλάτες του, στοιχείο απαραίτητο για τον απαιτητικό και πλήρως πρωταγωνιστικό ρόλο του. Εντούτοις επιτυγχάνει αξιοπρεπώς μια ισορροπία μεταξύ στωικισμού και πνευματικής δύναμης που πηγάζει από την πίστη. Του λείπει όμως μια πειστική εκφραστικότητα που θα απογείωνε την ερμηνεία του. Ο Άνταμ Ντράιβερ σιγοντάρει ουδέτερα, χωρίς ποτέ να αναδεικνύεται. Αντίθετα, οι ιάπωνες ηθοποιοί κλέβουν την παράσταση, με τον Ισέι Ογκάτα στον ρόλο του ανακριτή Ινόε να ξεχωρίζει δυναμικά.
Ο Σκορσέζε, στο τελευταίο του πόνημα, αφηγείται τίμια μια χριστιανική παραβολή για τις ανθρώπινες αντιφάσεις, καθώς και την αδυναμία του συστήματος να υποτάξει την ελπίδα. Διότι όσο βαθύτερες είναι οι ρίζες, τόσο δυσκολότερα ξεριζώνονται.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
