
Η Εθελόντρια
- La Voluntaria
- The Volunteer
- 2022
- Ισπανία
- Ισπανικά, Αγγλικά, Αραβικά, Ελληνικά
- Δραματική, Πολιτική
- 06 Απριλίου 2023
Η Μαρίσα Σόλα (που σημαίνει «μόνη» στα ισπανικά) είναι μια 65χρονη γιατρός που μόλις συνταξιοδοτήθηκε· επιθυμεί όσο τίποτα ν’ αποκτήσει εγγόνια, όμως για κάποιον ανεξήγητο λόγο κανένα από τα παιδιά της δεν προτίθεται να της δώσει αυτή τη χαρά. Έπειτα από μια έντονη συζήτηση σ’ ένα οικογενειακό τραπέζι, η Μαρίσα αποφασίζει να αφήσει τα πάντα πίσω της και να ταξιδέψει στην Ελλάδα, σε μια προσφυγική δομή, πιστεύοντας πως θα συναντήσει παιδιά που χρειάζονται ανθρώπους σαν εκείνη. Ωστόσο, με την άφιξη της αντικρίζει μια πραγματικότητα που δεν φανταζόταν ποτέ -κι έτσι βρίσκει την ευκαιρία να διερευνήσει τα όρια μεταξύ της αγάπης και της ανάγκης.
Σκηνοθεσία:
Nely Reguera
Κύριοι Ρόλοι:
Carmen Machi … Marisa Sola
Hamam Aldarweesh-Almanawer … Ahmed
Itsaso Arana … Caro
Arnau Comas … Sergi
Delia Brufau … Berta
Yohan Levy … Oliver
Henrietta Rauth … Ingrid
Γιάννης Τσορτέκης … Γιώργος
Στέφανος Κοσμίδης … δημόσιος υπάλληλος
Γιώργος Τζαβάρας … συνεργάτης δομής
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Nely Reguera, Eduard Sola, Valentina Viso
Παραγωγή: Μαρία Δρανδάκη, Alex Lafuente, Adria Mones
Μουσική: Javier Rodero
Φωτογραφία: Aitor Echeverria
Μοντάζ: Aina Calleja, Juliana Montanes
Σκηνικά: Σταύρος Λιόκαλος
Κοστούμια: Anna Pons, Aitziber Sanz
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: La Voluntaria
- Ελληνικός Τίτλος: Η Εθελόντρια
- Διεθνής Τίτλος: The Volunteer
Παραλειπόμενα
- Η ταινία γυρίστηκε στη Βαρκελώνη και στην Ελλάδα (κυρίως Μαλακάσα).
- Στην παραγωγή συμμετείχαν και η Homemade Films με το ΕΚΚ.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 3/4/2023
Η ταινία της Nely Reguera κατακλύζεται -και όχι απλά εμπεριέχει- από ένα τόσο δυνατό μήνυμα, που δεν απευθύνεται σε κάποια υψηλά κλιμάκια, αλλά σε εμάς τους ίδιους. Στον καθένα μας. Μακάρι όμως να είχε και αυτή την κινηματογραφική δύναμη να το ωθήσει και να φτάσει στις νοήσεις ολοένα και περισσότερων ανθρώπων. Ως προς αυτό, δυστυχώς, δεν τα καταφέρνει απόλυτα.
Η Nely Reguera έχει ξεκάθαρο μέσα της τον ρόλο που πρέπει να παίζει η καρδιά, ώστε να βοηθάει τον νου, αντί να του παρεμποδίζει την ορθή κρίση, όπως και συνήθως συμβαίνει. Αφήνεται έτσι στην ηρωίδα της, τη συμβολικά ονομασμένη ως «Σόλα» (μόνη), και είναι εκείνη που κατευθύνει όλα όσα βλέπουμε. Το «χέρι» του κινηματογραφιστή δημιουργού όμως καταλήγει να είναι τόσο αδιόρατο, που θα έπρεπε να ζήσουμε από κοντά την περίπτωση της Σόλα ώστε να μπορέσουμε αληθινά να διδαχτούμε από εκείνη. Γιατί η άνεση που μας χαρίζει το φιλμ, ελλείψει δυνατών σκηνών, χαρακτήρων και διαλόγων, δεν αρκεί για να πιεστεί ο θεατής ώστε να διαβάσει μέσα από την καρδιά της. Η Σόλα κρύβει τις σκέψεις της από ευγένεια, αφήνοντας την ψυχή της να δρα αυτόβουλα, και όμως σε συνάρτηση με αυτό που δεν μπορούν να αντιληφθούν άνθρωποι ορκισμένοι να τα βάλουν με το σύστημα. Σε αυτόν της τον αγώνα, μια και γίνεται επί της οθόνης, η Reguera δυστυχώς την αφήνει αβοήθητη, κυρίως με το να μην εκμεταλλεύεται κάμερα και δεύτερους χαρακτήρες.
Ειλικρινά, αν το μήνυμα που υπάρχει εδώ μέσα αφορούσε μόνο το «πράξε με την καρδιά σου», θα μιλούσαμε για ένα καλοδεχούμενο μικρό φιλμ, και δεν θα στεκόμασταν σε απαιτήσεις, επιζητώντας ένα «τεράστιο» φιλμ. Πόσο μάλλον, που πρόκειται για ένα μήνυμα που φοβίζει όλους μας, και που έχουμε πέσει στην καλοστημένη παγίδα να το θεωρούμε κίβδηλο. Μιλάμε για τη δύναμη της μονάδας. Αυτής που λέει πως ο καθένας μας είναι ένα ισοδύναμο κομμάτι του διαβόητου «συστήματος», και όχι ένα ανήμπορο πλάσμα στα νύχια ισχυρών. Αλλά και πως η μάχη που επιβάλλεται να δώσουμε μπορεί να μην αφορά το γκρέμισμα του πύργου του Κάφκα, αλλά τη σωτηρία μίας και μόνο ψυχής. Μιλάμε για το μήνυμα που φωνάζει πως κάθε μας πράξη έχει σημασία, αντανακλά στο μέλλον, και είναι κομμάτι ενός ψηφιδωτού που αποτελεί όλα όσα ζει η ανθρωπότητα, αλλά και όλα όσα θα ζήσει. Αν επιμένουμε λοιπόν να πιστεύουμε ότι ο «μάγος του Οζ» είναι τόσο παντοδύναμος που δεν αγγίζεται και όχι ένα απλό -έστω και πονηρό- ανθρωπάκι όπως όλοι μας, τότε είμαστε έρμαια των δικών μας λανθασμένων κρίσεων και όχι πχ των πολιτικών μας. Είναι ας πούμε φυσιολογικό σε δημοκρατικές χώρες να μην εκβιάζει ανοιχτά ο λαός-ψηφοφόρος τον κάθε επιβουλεύων του λαϊκού συμφέροντος; Έλα όμως που αυτό ακριβώς συμβαίνει…
Όλο αυτό η Reguera το έχει ξεκάθαρα στον νου της, αλλά είναι πολύ καθαρή ψυχή για να μπορέσει να μας τραβήξει το αυτί μπας και κάποτε το καταλάβουμε (προσωπικά, από την άλλη, είμαι δεν είμαι…). Αυτό την ωθεί και στο πεσιμιστικό φινάλε, όπου και αντιλαμβάνεται πλέον ότι ο εχθρός της δεν ήταν κάπου εκεί ψηλά, αλλά στο ίδιο επίπεδο με εκείνη. Μια πικρή συνειδητοποίηση για κάθε έναν που έχει ανοίξει αληθινά τα μάτια του, και κοιτάει γύρω του με τρόμο αυτόβουλα κλειστούς οφθαλμούς. Δυστυχώς, όλοι μας έχουμε πέσει θύμα μιας ευφυούς προπαγάνδας που μας κάνει να πιστεύουμε ότι δεν έχουμε «μασήσει χόρτο», και μόνο της στόχο αιωνίως είχε το να βλέπουμε κάποιους κοινούς ανθρώπους ωσάν υπεράνθρωπους. Τόσο απλό και αλίμονο τόσο δύσκολο να το αντιληφθούμε όλοι μας μεμιάς, ώστε να δώσουμε επιτέλους μια κλωτσιά σε αιώνες τραγικών ανθρώπινων σφαλμάτων…
Βαθμολογία:
Το φινάλε είναι ρεαλιστικό και όχι πεσιμιστικό. Το "Σύστημα" στο οποίο αναφέρεστε εκτενώς, δεν μας επιτρέπει να δρούμε με την καρδιά μας.
Χαιρετώ, κ. Λακταρίδη! Για το φινάλε δεν μπορώ να αναφερθώ περαιτέρω, μια και θα είναι κρίμα να το αποκαλύψω (είναι δεν είναι προβλέψιμο). Αλλά για το άλλο που λέτε, την απάντηση σάς τη δίνω ήδη μέσα από το κείμενο μου. Το μόνο επιπλέον που χρειάζεται να σας επισημάνω, μια κι εκεί μοιάζει να μην "πιάσατε" όσα λέω, είναι πως ναι μεν υπάρχει το "σύστημα", αλλά σε αυτό πάντα ανήκαμε όλοι μας. Ένας προς ένας, πλούσιος ή φτωχός. Αλλιώς, πώς ένα απλός γιατρός από την Αργεντινή άλλαξε τον ρου της Ιστορίας καβαλώντας απλά μια μοτοσυκλέτα, ΄ή π΄ώς το υπερ-απαραίτητο για το σύγχρονο "σύστημα" κομπιούτερ γεννήθηκε μέσα από το μυαλό ενός καταδιωκόμενου μαθηματικού; Όλη η ιστορία είναι γραμμένη από απλούς ανθρώπους σαν εμένα και εσάς και όχι από αόρατους στα μάτια μας κώδικες ή μεταφυσικές παρεμβάσεις, και όποιος δεν το καταλαβαίνει απλά έχει διαβάσει τα λάθος βιβλία (και υπάρχουν πολλάαααααααα από δαύτα). Όλη η ανθρώπινη ιστορία δένει μια χαρά με όλα όσα είναι ήδη επισήμως γνωστά, καθιστώντας όλα αυτά τα περί ανέγγιχτων καταπιεστών δικαιολογίες για τη βολική απραξία, την έλλειψη ορθής σκέψης και τις φοβίες μας. Όσο σημαντική αλλά και μυστική ήταν πχ η "διάσκεψη της Γιάλτας", άλλο τόσο -και ίσως περισσότερο- ήταν η συνάντηση των αμόρφωτων απεργών στο Σικάγο τον Μάη του 1886. Αλήθεια, πιστεύετε ότι υπάρχει ανώτερος από εσάς; Υπάρχει ναι, αλλά ΜΟΝΟ εάν εσείς το επιτρέψετε. Και μην το μπερδεύουμε όλο αυτό με βίαιες ανατροπές και αυτοδικίες, μυαλό έχουμε όλοι να γνωρίζουμε το πού πρέπει να ανατρέψουμε κάτι, και πού τα πράγματα είναι καλώς καμωμένα (όχι δεν σημαίνει "ελευθερία" πχ το να βιάζεις άνθρωπο, αλλά αξιόποινη πράξη). Δεν είμαστε και ράτσα αγγέλων οι άνθρωποι (εξελιγμένα θηλαστικά απλά είμαστε), αλλά δεν θα σκιάζουμε και μπροστά σε όποιον καταργεί την ελευθερία μας για να αποσπάσει εντέλει δύο φράγκα και πέντε ανέσεις παραπάνω... Όχι και "εις υγείαν του κορόιδου" πια, παραπάει! Και για να το κλείσω όλο αυτό, παραπέμπω σε στοίχο από τραγούδι του Μαρκόπουλου από το Σεργιάνι στον Κόσμο... "Στο κάτω-κάτω της γραφής, γιατί να είμαι σκλάβος"! Ελπίζω ειλικρινά να ήμουν όσο το δυνατόν πιο επεξηγητικός, και επίσης ειλικρινά δεν υπάρχει ουδένας κρυμμένος τόνος ειρωνείας απέναντι σας στα λόγια και τη σκέψη μου. Το αφήνω όμως εδώ, παρότι θα ήθελα να επεκταθώ κι άλλο, μια και... πρέπει να φτιάξω τις ταινίες της τηλεόρασης για αύριο...