Ο Πιτ Μίτσελ, πιλότος μαχητικών αεροσκαφών, έχει αποκτήσει τη φήμη του πιο παράτολμου χαρακτήρα μεταξύ των συναδέλφων του, χάρη στις επικίνδυνες αποστολές που αναλαμβάνει. Οι προϊστάμενοί του τον επιλέγουν να φοιτήσει σε μια σχολή επίλεκτων πιλότων του πολεμικού ναυτικού. Ο Μίτσελ, που το παρατσούκλι του είναι “Μάβερικ”, πηγαίνει στη σχολή αποφασισμένος να κερδίσει τον τίτλο του “Τοπ Γκαν”, δηλαδή του καλύτερου απόφοιτου της τάξης του. Δεν φαντάζεται όμως ότι εκεί θα γνωρίσει και τον έρωτα, στο πρόσωπο της Σαρλότ Μπλάκγουντ, που τυχαίνει να είναι η εκπαιδεύτριά του.
Σκηνοθεσία:
Tony Scott
Κύριοι Ρόλοι:
Tom Cruise … Pete ‘Maverick’ Mitchell
Kelly McGillis … Charlotte ‘Charlie’ Blackwood
Val Kilmer … Tom ‘Iceman’ Kazansky
Anthony Edwards … Nick ‘Goose’ Bradshaw
Tom Skerritt … Mike ‘Viper’ Metcalf
Michael Ironside … Rick ‘Jester’ Heatherly
John Stockwell … Bill ‘Cougar’ Cortell
Barry Tubb … Henry ‘Wolfman’ Ruth
Rick Rossovich … Ron ‘Slider’ Kerner
Tim Robbins … Sam ‘Merlin’ Wells
Meg Ryan … Carole Bradshaw
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Jim Cash, Jack Epps Jr.
Παραγωγή: Jerry Bruckheimer, Don Simpson
Μουσική: Harold Faltermeyer
Φωτογραφία: Jeffrey L. Kimball
Μοντάζ: Chris Lebenzon, Billy Weber
Σκηνικά: John DeCuir Jr.
Κοστούμια: Bobbie Read, James W. Tyson
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Top Gun
- Ελληνικός Τίτλος: Τοπ Γκαν
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Top Gun: Maverick (2022)
Σεναριακή Πηγή
- Άρθρο: Top Guns του Ehud Yonay.
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ τραγουδιού (Take My Breath Away). Υποψήφιο για μοντάζ, ήχο και ηχητικά εφέ.
- Χρυσή Σφαίρα τραγουδιού (Take My Breath Away). Υποψήφιο για μουσική.
Παραλειπόμενα
- Οι μέτριες κριτικές δεν στέρησαν από το φιλμ τη μεγάλη εμπορική επιτυχία. Την τέταρτη βδομάδα της προβολής του, οι αίθουσες που το έπαιζαν αυξήθηκαν κατά 45 τοις εκατό. Έτσι, τα 15 εκατομμύρια δολάρια που κόστισε το φιλμ αντιστοίχησαν σε κέρδη των 356,8. Ήταν η πλέον εμπορική ταινία της χρονιάς της. Την ίδια ώρα, ανακηρύχθηκε ο Tom Cruise ως ίνδαλμα της νεολαίας.
- Ο Matthew Modine απέρριψε τον ρόλο του Μάβερικ για ιδεολογικούς λόγους. Το ίδιο έπραξαν, ο καθένας για τους λόγους του, οι: Patrick Swayze, Emilio Estevez, Nicolas Cage, John Cusack, Sean Penn, Michael J. Fox, Scott Baio και Tom Hanks. Κοντά στην τελική επιλογή πλησίασαν οι: Charlie Sheen, Jim Carrey, Rob Lowe, Kevin Bacon, Eric Stoltz και Robert Downey, Jr. Ο δε John Travolta ήταν πολύ ακριβός.
- Η ταινία γυρίστηκε με κάμερες Super 35, μια και οι αναλογικοί φακοί ήταν πολύ μεγάλοι για να μπορούν να χωρέσουν μέσα σε πολεμικά αεροσκάφη.
- Η αληθινή σχολή Top Gun έχει επιβάλει πρόστιμο πέντε δολαρίων για όποιο μέλος της αναφέρει την ταινία.
- Μπορεί να έγινε ο πλέον εικονικός του ρόλος, ο Val Kilmer όμως δεν ήθελε να παίξει, και αναγκάστηκε λόγω συμβολαίου.
- Η Ally Sheedy αρνήθηκε τον ρόλο της Τσάρλι, επειδή πίστευε ότι κανείς δεν θα ήθελε να δει μια ταινία με πολεμικά τζετ. Έκτοτε, μετάνιωσε για την απόφαση της. Carrie Fisher, Brooke Shields και Debra Winger ήταν στα υπόψιν, αλλά οι παραγωγοί προτίμησαν να μην είναι κάποια διάσημη. Πρώτα όμως τον είχαν απορρίψει οι: Tatum O’Neal, Jodie Foster, Daryl Hannah, Diane Lane, Sarah Jessica Parker και Linda Hamilton.
- Ντεμπούτο στο σινεμά για τη Meg Ryan.
- Η ταινία αυτή θεωρείται ότι ξεκίνησε τη βιομηχανία του home-video. Μέχρι τότε, όλες οι ταινίες που έβγαιναν σε βίντεο απλά πουλιόνταν μόνο σε βίντεο κλαμπ και εκείνοι τις ενοικίαζαν. Η συγκεκριμένη βγήκε ταυτόχρονα και προς πώληση για όλους, επιτρέποντας και στην Pepsi Cola να βάλει μια διαφήμιση της στην αρχή.
- Το 2013 η ταινία βγήκε σε IMAX 3D, αλλά μόνο για έξι ημέρες.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Το σάουντρακ γνώρισε παράλληλη επιτυχία με το φιλμ, με κάποια του τραγούδια να ανεβαίνουν ψηλά στα τσαρτ. Πιο ψηλά, στο νούμερο ένα των ΗΠΑ, έφτασε το οσκαρικό Take My Breath Away με τους Berlin, ενώ στη δεύτερη θέση έφτασε το Danger Zone με τον Kenny Loggins, που ήταν και το πρώτο που βγήκε σε σινγκλ. Επιτυχία είχαν και τα: Heaven in Your Eyes (Loverboy) και Playing with the Boys (Kenny Loggins). Στα περισσότερα από τα τραγούδια του άλμπουμ είναι στη σύνθεση ο Giorgio Moroder και ο Tom Whitlock.
- Ο Bryan Adams αρνήθηκε την πρόταση για συμμετοχή, επειδή δεν ήθελε να βοηθήσει μια ταινία που δοξάζει τον πόλεμο.
- Το Danger Zone αρχικά ήταν το ερμηνεύσουν οι Toto, αλλά υπήρχαν νομικά προβλήματα.
- Ξεχωριστή καριέρα έκανε το κλασικό You’ve Lost That Lovin’ Feelin’ των The Righteous Brothers, μια και κατέχει σημαντική θέση επί της ταινίας.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 26/9/2019
Υπάρχουν κι αυτές οι περιπτώσεις που η «επιστήμη» σηκώνει τα χέρια. Όχι, δεν μιλάμε για άλλη μία κάκιστη ταινία που μετατράπηκε σε λαϊκό φαινόμενο (επέβαλε ακόμα και τα γυαλιά των αεροπόρων!), αλλά μια απλά μέτρια αλλά «ευκολο-χαζέψιμη» ταινία που θέλει κόπο για να βρεις εκείνους τους λόγους που την έκαναν τόσο μεγάλο εμπορικό cult.
Ο Tony Scott, χωρίς να ανακαλύπτει την Αμερική, δανείζεται πολλά από το ύφος των βιντεοκλίπ του MTV, και διόλου τυχαία παραφουσκώνει το έργο του με πιασάρικα ποπ ακούσματα, θολώνοντας τις αισθήσεις του θεατή. Το εν λόγω θόλωμα έχει και συνέχεια με ένα ζευγάρι που περισσότερο εξάγει μια έντονη σεξουαλικότητα, παρά αναπαράγει με χημεία κάτι το συναισθηματικό. Αλίμονο κιόλας, η «μπόμπα» Kelly McGillis δεν ταιριάζει πουθενά με τον «μπέιμπι-φέις» Tom Cruise, με τη σχέση τους να πηγαίνει περισσότερο στο βιτσιόζικο μαθητής-δασκάλα. Και για να δέσει εμπορικά το υλικό, ρίχνουμε θέαμα, ιπποσύνη, και γενικά όλα αυτά που έκαναν το Χόλιγουντ να κυριαρχήσει ανά τον πλανήτη, κατασκευάζοντας μια συνταγή που σε οποιαδήποτε άλλη εποχή μπορεί να περνούσε στο ντούκου. Κι αυτό επειδή πίσω από όλα, χωρίς να κρύβεται κιόλας, υπάρχει ένας απαράδεκτος φιλομιλιταρισμός που έρχεται να αμφισβητήσει κοντά τρεις δεκαετίες λαϊκών θυσιών.
Ξαφνικά είχαμε γίνει όλοι πατριώτες και το Βιετνάμ και όλες αυτές οι μάχες με το σήμα της ειρήνης στο πέτο είχαν πέσει στα αζήτητα; Αυτό όμως ήταν δυστυχώς το αποτέλεσμα του όλου θαμπώματος, ακόμα κι αν τα θύματα του κατά μικρό μόνο μέρος ήταν που το αντιλήφθηκαν. Ήταν μάλιστα τα ίδια που κάτι ταινίες σαν το Firefox πριν λίγα χρόνια, το είχαν πετάξει στα αζήτητα, ακόμα κι αν είχε τους ίδιους απώτερους σκοπούς. Σερβιρίστηκε έξυπνα και όμορφα αυτή τη φορά το εθνικόφρον φρούτο, κι έκτοτε δεν λέει να ξανα-φύγει από μέσα μας…
Βαθμολογία:
Κριτικός: Νίκος Ρέντζος
Έκδοση Κειμένου: 11/2/2022
Νομίζω ότι η εκ Βρετανίας έκφραση, “not my cup of tea”, μου ταιριάζει γάντι στην περίπτωση του Top Gun. Χρόνια τώρα για κάποιο λόγο δεν έτυχε και δεν επιδίωξα ποτέ να δω το φιλμ που έκανε κορυφαίο αστέρα τον Τομ Κρουζ και καθιέρωσε τον Τόνι Σκοτ στο Χόλιγουντ. Με την ευκαιρία της επερχόμενης κυκλοφορίας του Top Gun: Maverick αποφάσισα ότι τώρα ήταν η στιγμή.
Κορυφαίοι πιλότοι της Αμερικανικής Πολεμικής αεροπορίας εκπαιδεύονται και κάπου μέσα σε καντάρια ιδρώτα, κοκορομαχιών, φιλομιλιταρισμού, ρομάντζου, καλούνται να αντιμετωπίσουν την ματαιοδοξία τους αλλά κι έναν άγνωστο εχθρό που από το πουθενά εμφανίζεται και στο πουθενά εξαφανίζεται.
Top Gun αποκαλούν την ομάδα ελίτ της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Ο νεαρός Τομ Κρουζ παίζει με αρκετή ποζεριά, που πάει στον ρόλο, τον Μάβερικ, ταλαντούχο και αλαζόνα πιλότο που φιλοδοξεί να φτάσει στη κορυφή. Ο Κρουζ λάμπει, η ΜακΓκίλις το ίδιο, ο Βαλ Κίλμερ το ίδιο και γενικά οι νεανικές φάτσες της ταινίας πάσχουν από υπερβολικά καλή εμφάνιση. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κάτι να υποστηρίξει τους λαμπερούς πρωταγωνιστές, πέρα από τα εξαιρετικά πλάνα, τη φωτογραφία, που παίζει κι αυτή ερωτικά παιχνίδια, τόσο με τους ηθοποιούς όσο και με τους θεατές. Αυτή λοιπόν η μαεστρία του Τόνι Σκοτ και του διευθυντή φωτογραφίας του, Τζέφρι Λ. Κίμπολ, σε συνδυασμό με τους γοητευτικούς πρωταγωνιστές και την ποπ ηχητική επένδυση, καθιέρωσαν ως κλασική μια ταινία που πραγματικά σήμερα ο μέσος θεατής θεωρώ ότι δύσκολα θα μπορούσε να την εκτιμήσει κι εγώ είμαι μαζί του, σε περίπτωση που αυτό δεν έχει γίνει ακόμα κατανοητό.
Ίσως περίμενα περισσότερα και για αυτό να απογοητεύτηκα εντέλει. Όσο πάντως κι αν εκτιμάω τη δουλειά του Τόνι Σκοτ, αυτό το φιλμ του μου φάνηκε πραγματικά κενό. Δεν με έπεισε το ρομάντζο Κρουζ-ΜακΓκίλις, δεν βρήκα ενδιαφέροντες διαλόγους και το πιο εκνευριστικό είναι ότι δεν κατάλαβα ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της ταινίας, πέρα από τη διαφήμιση του Αμερικανικού στρατού. Και στο κάτω κάτω, αν θες να το κάνεις αυτό, κάνε το με λίγη περισσότερη και πιο ουσιαστική δράση. Εδώ μιλάμε στην ουσία για ένα μεγάλης διάρκειας διαφημιστικό που προσπαθεί να πετάξει και λίγο συναίσθημα μέσα και να βάλει και λίγη δράση, για να έχουμε μια σχετική κορύφωση, λύτρωση για τον Μάβερικ. Μπορώ να κατανοήσω τους φίλους εκεί έξω που βλέπουν με νοσταλγία την ταινία, απλώς εγώ δεν θα πάρω.
Βαθμολογία:
OTAN ΘΑ ΜΙΛΑΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤONY SCOTT, ΠΡΩΤΑ ΘΑ ΠΛΕΝΕΤΕ ΚΑΛΑ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΣΑΣ ΜΕ ΣΑΠΟΥΝΙ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΟ. ΓΚΕΓΚΕ;