Σομαλία, 3 Οκτωβρίου 1993. Εκατό επίλεκτοι αμερικανοί στρατιώτες καταφθάνουν με ελικόπτερα στην πρωτεύουσα Μογκαντίσου. Εκτελούν μια μυστική και επικίνδυνη αποστολή με στόχο να απάγουν κορυφαίους αξιωματικούς του δικτάτορα Μοχάμεντ Φαρά Αϊντίντ, βασικού υπεύθυνου για τον εμφύλιο πόλεμο στη χώρα. Η αποστολή είναι οργανωμένη άριστα στα χαρτιά μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ σκληρή. Οι υποστηρικτές του Αϊντίντ θα καταφέρουν καίρια πλήγματα στις αμερικανικές δυνάμεις, καταρρίπτοντας δύο ελικόπτερα προηγμένης τεχνολογίας, γνωστά και ως “Μαύρα Γεράκια”. Οι ακόλουθες 15 ώρες θα στείλουν την αμερικανική διοίκηση στην κόλαση, καθώς οι πολλοί στρατιώτες θα εγκλωβιστούν στο χάος της πρωτεύουσας, σαν ποντίκια στη φάκα που έχουν στήσει οι αντάρτες και η καλά εξοπλισμένη πολιτοφυλακή.
Σκηνοθεσία:
Ridley Scott
Κύριοι Ρόλοι:
Josh Hartnett … λοχίας Matt Eversmann
Ewan McGregor … δεκανέας John ‘Grimesey’ Grimes
Tom Sizemore … αντισυνταγματάρχης Danny McKnight
Ewen Bremner … δεκανέας Shawn Nelson
Gabriel Casseus … δεκανέας Mike Kurth
Hugh Dancy … επιλοχίας Kurt ‘Doc’ Schmid
Ioan Gruffudd … υπολοχαγός John Beales
Tom Guiry … λοχαγός Ed Yurek
Charlie Hofheimer … δεκανέας Jamie Smith
Danny Hoch … λοχίας Dominick Pilla
Jason Isaacs … λοχαγός Mike Steele
Eric Bana … επιλοχίας Norm ‘Hoot’ Gibson
Sam Shepard … υποστράτηγος William F. Garrison
William Fichtner … επιλοχίας Jeff Sanderson
Kim Coates … αρχιλοχίας Tim ‘Griz’ Martin
Zeljko Ivanek … αντισυνταγματάρχης Gary L. Harrell
Glenn Morshower … συνταγματάρχης Thomas Matthews
Jeremy Piven … ανθυπασπιστής Clifton Wolcott
Ron Eldard … ανθυπασπιστής Michael Durant
Brendan Sexton III … Richard ‘Alphabet’ Kowalewski
Brian Van Holt … λοχίας Jeff Struecker
Tom Hardy … δεκανέας Lance Twombly
Orlando Bloom … υποδεκανέας Todd Blackburn
Nikolaj Coster-Waldau … αρχιλοχίας Gary Gordon
Richard Tyson … λοχίας Daniel Busch
George Harris … Osman Atto
Razaaq Adoti … Yousuf Dahir Mo’alim
Ty Burrell … Timothy A Wilkinson
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Ken Nolan
Παραγωγή: Jerry Bruckheimer, Ridley Scott
Μουσική: Hans Zimmer
Φωτογραφία: Slawomir Idziak
Μοντάζ: Pietro Scalia
Σκηνικά: Arthur Max
Κοστούμια: David Murphy, Sammy Sheldon
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Black Hawk Down
- Ελληνικός Τίτλος: Μαύρο Γεράκι: Η Κατάρριψη
Σεναριακή Πηγή
- Βιβλίο: Black Hawk Down: A Story of Modern War του Mark Bowden.
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ μοντάζ και ήχου. Υποψήφιο για σκηνοθεσία και φωτογραφία.
- Υποψήφιο για Bafta φωτογραφίας, μοντάζ και ήχου.
Παραλειπόμενα
- Η ιδέα για την ταινία ανήκει στον σκηνοθέτη Simon West, που πρότεινε στον Jerry Bruckheimer να αγοράσει τα διακαιώματα του βιβλίου του Mark Bowden. Ο ίδιος όμως ο West εντέλει προτίμησε το Lara Croft: Tomb Raider.
- Στο σενάριο συνείσφεραν και οι Mark Bowden, Stephen Gaghan, Steven Zaillian, Ezna Sands, Sam Shepard και Eric Roth, αλλά η ένωση σεναριογράφων έδωσε μονάχα στον Ken Nolan το κρέντιτ.
- Το όνομα John Grimes (που ερμηνεύει ο Ewan McGregor) είναι αντικατάσταση του αληθινού ήρωα των γεγονότων, John Stebbins, μετά κι από υπόδειξη του Πενταγώνου. Ο Stebbins το 1999 πέρασε στρατοδικείο για τον βιασμό της εξάχρονης κόρης του.
- Κανένας ηθοποιός δεν είναι Σομαλός, ούτε προσλήφθηκε κάποιος από τη Σομαλία ως σύμβουλος στην παραγωγή.
- Για να κρατηθεί η ταινία σε μια φυσιολογική διάρκεια, οι 100 κρίσιμοι χαρακτήρες των αληθινών γεγονότων συρρικνώθηκαν σε 39.
- Ο αμερικανικός στρατός παρείχε στην ταινία εξοπλισμό και ελικόπτερα, με τους περισσότερους πιλότους να έχουν λάβει μέρος στην ιστορική μάχη του 1993.
- Ήταν να γυριστεί στην Ιορδανία, αλλά όταν επισκέφτηκαν το Αμάν οι συντελεστές, είδαν μεγάλα προβλήματα δόμησης. Έτσι, τα γυρίσματα έγιναν στον Μαρόκο, όπου το ίδιο επιτελείο γύρισε και τον Μονομάχο.
- Λίγο μετά την έξοδο της ταινίας στις αίθουσες, το Somali Justice Advocacy Center στην Καλιφόρνια κάλεσε για μποϊκοτάζ, θιγμένοι για την εικόνα που αισθάνονταν ότι έβγαινε από το φιλμ για τους συμπατριώτες τους.
- Ο ηθοποιός Brendan Sexton είχε δηλώσει πως η ταινία διέφερε από το αρχικό σενάριο, και αποκρύφτηκαν σκηνές που έθεταν τον αμερικανικό στρατό υπό αμφισβήτηση, αλλά και ότι αλλοιώθηκαν οι αληθινοί σκοποί της αποστολής στη Σομαλία.
- Η ταινία ξεκινάει με τη φράση “Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου”, αποδίδοντας τη στον Πλάτωνα. Στην πραγματικότητα, η φράση ανήκει στον ισπανό φιλόσοφο George Santayana.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ο αλγερινός Rachid Taha ερμηνεύει το Barra Barra, ενώ ο γάλλος Denez Prigent και η Lisa Gerrard ακούγονται στο Gortoz a Ran.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 6/5/2003
Μοιάζει με αντιπολεμική κατάθεση, αλλά δεν είναι. Οι ατελείωτες σκηνές μάχης παρουσιάζονται μονόπαντα, παρουσιάζοντας τους Σομαλούς σαν ιθαγενείς που «παίζουν» με επικίνδυνα όπλα και τους Αμερικανούς σαν σωτήρες που απλά κανένας δεν καταλαβαίνει και παρεξηγεί. Η δεινότητα του Ρίντλεϊ Σκοτ στη σκηνοθετική καρέκλα, από την άλλη, με εξαντλητικό μοντάζ, ατελείωτη και καλογυρισμένη δράση, «άρρωστη» κίτρινη φωτογράφηση του πολεμικού πεδίου αρκεί για να ενθουσιάσει, μέχρις εσχάτων μάλιστα, τους φίλους του θεάματος, αλλά μόνο αυτούς. Τέλος, πουθενά δεν φαίνεται η πραγματική έκβαση της συγκεκριμένης αληθινής μάχης, που ενώ στη ταινία μοιάζει με νίκη των αμερικανικών δυνάμεων, στην πραγματικότητα ήταν μια μεγαλειώδης ήττα και ένα φιάσκο που οδήγησε σε αδιέξοδο την παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή (η πλευρά των Σομαλών μιλάει για τρία ελικόπτερα, πολλές περισσότερες απώλειες για τους Αμερικανούς, και τέλος ότι κάποιοι καταδρομείς χρησιμοποίησαν μικρά παιδιά σαν ασπίδα για να σωθούν). Δύο, απολύτως δίκαια, Όσκαρ μοντάζ και ήχου, επιβράβευσαν τη σκοτεινή πλευρά του Σκοτ, που δυστυχώς είναι περισσότερο «πατριωτική» από ό,τι θα έπρεπε.
Βαθμολογία: