Το Αστέρι του Βορρά
- The Golden Compass
- 2007
- ΗΠΑ, Μ. Βρετανία
- Αγγλικά, Ισλανδικά, Ρωσικά, Γαλλικά
- Έπος, Περιπέτεια, Φαντασίας
- 20 Δεκεμβρίου 2007
Σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου οι ανθρώπινες ψυχές παίρνουν τη μορφή ζώων και συνοδεύουν τα αφεντικά τους, σε έναν μαγικό κόσμο όπου οι μάγισσες κυριαρχούν στους αιθέρες και οι πολικές αρκούδες εξουσιάζουν στον Βορρά, ένα ξεχωριστό κορίτσι κρατάει το μέλλον του κόσμου στα χέρια της. Όταν η Λύρα Μπελάκουα αποκτά το «αληθειόμετρο», ανακαλύπτει ότι ο κόσμος της όπως και τα άλλα παράλληλα σύμπαντα κινδυνεύουν από τα διαβολικά σχέδια της κυρίας Κάλτερ. Ένας μεγάλος πόλεμος πλησιάζει, που απειλεί όχι μόνο το δικό της σύμπαν αλλά και όλα τα παράλληλα σύμπαντα που απλώνονται πέρα από το Βόρειο Σέλας. Με τη βοήθεια του τολμηρού εξερευνητή, θείου της, λόρδου Άσριελ, αλλά και με συμμάχους τα πιο απίθανα όντα, η Λύρα ξεκινάει το φανταστικό και ριψοκίνδυνο ταξίδι της για την απόλυτη περιπέτεια.
Σκηνοθεσία:
Chris Weitz
Κύριοι Ρόλοι:
Dakota Blue Richards … Lyra Belacqua
Nicole Kidman … Κα Coulter
Daniel Craig … λόρδος Asriel
Sam Elliott … Lee Scoresby
Eva Green … Serafina Pekkala
Ben Walker … Roger Parslow
Freddie Highmore … Pantalaimon (φωνή)
Ian McKellen … Iorek Byrnison (φωνή)
Ian McShane … Ragnar Sturlusson (φωνή)
Kristin Scott Thomas … Stelmaria (φωνή)
Kathy Bates … Hester (φωνή)
Jim Carter … John Faa
Tom Courtenay … Farder Coram
Clare Higgins … Ma Costa
Charlie Rowe … Billy Costa
Derek Jacobi … ο ειδικός απεσταλμένος
Christopher Lee … ο ύπατος
Simon McBurney … Fra Pavel
Jack Shepherd … πρύτανης
Magda Szubanski … Κα Lonsdale
Hattie Morahan … αδελφή Clara
Jason Watkins … αξιωματούχος
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Chris Weitz
Παραγωγή: Bill Carraro, Deborah Forte
Μουσική: Alexandre Desplat
Φωτογραφία: Henry Braham
Μοντάζ: Anne V. Coates, Peter Honess, Kevin Tent
Σκηνικά: Dennis Gassner
Κοστούμια: Ruth Myers
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: The Golden Compass
- Ελληνικός Τίτλος: Το Αστέρι του Βορρά
Σεναριακή Πηγή
- Μυθιστόρημα: Northern Lights του Philip Pullman.
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ οπτικών εφέ. Υποψήφιο για σκηνικά.
- Βραβείο Bafta οπτικών εφέ.
Παραλειπόμενα
- Διασκευή του πρώτου βιβλίου της σειράς His Dark Materials, σε έκδοση του 1995.
- Ήταν η μεγάλη επιτυχία του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών που ώθησε τη New Line Cinema να αγοράσει τα δικαιώματα της τριλογίας του Philip Pullman αρχές του 2002. Τον επόμενο χρόνο ανατέθηκε στον Tom Stoppard το σενάριο, ενώ οι Brett Ratner και Sam Mendes εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους να το αναλάβουν σκηνοθετικά. Το επόμενο έτος ήταν ο Chris Weitz που προσλήφθηκε, ενώ το σενάριο 40 σελίδων του Stoppard θεωρήθηκε ανεπαρκές. Έτσι, το στούντιο ζήτησε από τον Weitz να γράψει ένα νέο από το μηδέν, με τον σκηνοθέτη να προτιμά να μη διαβάσει καθόλου το παλιό κείμενο, όντας θαυμαστής του Stoppard. Παραδίδοντας το νέο σενάριο, δήλωσε πως κεντρικές του επιρροές ήταν ο Πόλεμος των Άστρων και το Μπάρι Λίντον.
- Ο Chris Weitz αναλάμβανε για πρώτη φορά μια ταινία τόσο υψηλού μπάτζετ, και ο Peter Jackson τον φιλοξένησε στα γυρίσματα του Κινγκ Κονγκ για να τον βοηθήσει πάνω σε αυτό.
- Σε συνέντευξη του ο Weitz δήλωσε πως οι θρησκευτικές αναφορές έχουν απαλυνθεί στο σενάριο σε σχέση με το βιβλίο (που είχε υποστεί έντονη κριτική πάνω σε αυτό), κάτι όμως που δυσαρέστησε τους φαν και τους πολέμιους της λογοκρισίας. Σε επόμενες δηλώσεις του είπε ότι παραιτείται από τη σκηνοθεσία της τριλογίας, μια και φοβόταν τις επικρίσεις τόσο από τους φαν του βιβλίου, όσο και από το στούντιο που θα περίμενε έναν ακόμα Άρχοντα.
- Τον Αύγουστο του 2005, το στούντιο έφερε τον Anand Tucker ως αντικαταστάτη του Chris Weitz, με τον νέο σκηνοθέτη θα θέλει το φιλμ να αφηγείται απλά την ιστορία της Λύρα που αναζητούσε μια νέα οικογένεια. Σε αυτό είχε σύμμαχο και τον Philip Pullman, που τόνισε πως η σειράς του ήταν πάνω στη Λύρα και όχι τους φανταστικούς κόσμους. Σε λιγότερο όμως από έναν χρόνο, ο Tucker επικαλέστηκε δημιουργικές διαφορές με τη New Line, και το στούντιο κατάφερε να επαναφέρει τον Weitz στη θέση του. Σύμφωνα με την παραγωγό Deborah Forte, ο Tucker δεν ήθελε να κάνει κάτι επικό όπως ζητούσε το στούντιο, ενώ ο πρόεδρος του, ο Toby Emmerich, είπε ότι εάν δεν επέστρεφε ο Weitz, η ταινία πιθανότατα να μη γυρίζονταν ποτέ, μια και δεν υπήρχε ποτέ σχέδιο Β.
- Η βρετανίδα Dakota Blue Richards επιλέχτηκε ανάμεσα σε 10 χιλιάδες κορίτσια, και κάνει εδώ το ντεμπούτο στην ηθοποιία.
- Τα κεντρικά γυρίσματα έλαβαν χώρα στα Shepperton Studios, με κάποια συμπληρωματικά να πραγματοποιούνται σε Νορβηγία, Ελβετία και διάφορες περιοχές της Αγγλίας.
- Πολλά από το μυθιστόρημα δεν υπάρχουν στην ταινία, ενώ κάποια έχουν αλλαχτεί σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με το περιοδικό New York, τόσο το σενάριο του Tom Stoppard όσο κυρίως το αρχικό του Weitz ήταν κατά πολύ μακρύτερα από το τελικό. Κι ενώ το αρχικό του Weitz ήταν το καλύτερο (σύμφωνα με το περιοδικό πάντα), η New Line δεν ήθελε μια ταινία τριών ωρών, αλλά κάτι που να τραβάει περισσότερες προβολές στις αίθουσες. Επιπλέον, ο Weitz αποκάλυψε ότι τα τρία τελευταία κεφάλαια χάθηκαν για να προστεθούν στο σίκουελ.
- Το τελικό κόστος του φιλμ ήταν στα 180 εκατομμύρια δολάρια, με τις εισπράξεις να φτάνουν στα 372,2. Τα 302 όμως από αυτά προέρχονταν από τις εκτός των ΗΠΑ αγορές, όπου η New Line είχε πουλήσει τα δικαιώματα για να εξασφαλίσει το υψηλό μπάτζετ. Αυτό για την Time Warner ήταν “το ποτήρι που ξεχείλισε”, ενσωματώνοντας τη New Line Cinema στη Warner Bros. Pictures. Κι ενώ είχε άμεσα προσληφθεί ο Hossein Amini να γράψει το σενάριο της δεύτερης ταινίας, η σειρά “σκοτώθηκε” από την έναρξη της. 12 χρόνια μετά, η Bad Wolf με τη New Line Production θα πάρουν τα πράγματα από την αρχή και με τελείως διαφορετική λογική, δημιουργώντας την τηλεοπτική σειρά His Dark Materials (ταυτόχρονα για το BBC One και το HBO).
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Η Kate Bush έγραψε και ερμήνευσε για την ταινία το Lyra.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 17/12/2007
Τη θεωρήσαμε, εμείς και πολύ άλλοι, σύμφωνα με τα προλεγόμενα, την πιο αναμενόμενη ταινία της χρονιάς. Τώρα που την είδαμε, μας έμεινε ένα αίσθημα κάπως μετέωρο, κάπως ημιτελές και λίγο από απογοήτευση. Το πρώτο μέρος της Τριλογίας του Κόσμου μπορεί να μας πρόσφερε ένα θαυμάσιο βιβλίο φαντασίας, στην κινηματογραφική του όμως εκδοχή δεν βρίθει αυτής της ζωντάνιας, δεν έχει αυτό το κάτι που θα μας εξομοιώσει με τους ήρωες και θα μας κάνει να αγωνιούμε για παρακάτω.
Γενικά η παραγωγή είναι και προσεγμένη και μεγαλειώδης. Υπάρχει εναλλαγή σκηνικών, όμορφη φωτογραφία από τον Henry Braham (με διαφορετική απόχρωση από τοπίο σε τοπίο), καλή μουσική υπόκρουση από τον Alexandre Desplat και ανοιχτή στα πλάνα της σκηνοθετική γραμμή από τον Chris Weitz, που κατά τα άλλα ήταν μια περίεργη επιλογή, αφού είχε στο βιογραφικό του, ως αξιοσημείωτο ποιοτικά, μόνο το Για Ένα Αγόρι (2002) και τίποτα το επικό. Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο και πλάθουν ένα ολόκληρο σύμπαν, κοντά στα πρότυπα του Χάρι Πότερ.
Η μικρή πρωταγωνίστρια, η δωδεκάχρονη Dakota Blue Richards (διαλεγμένη ανάμεσα από 10.000 άλλα κοριτσάκια), κρατεί με επιτυχία τον κεντρικό ρόλο, όμως δεν σε κερδίζει σε σημείο να ταυτιστείς μαζί της. Η Nicole Kidman αστράφτει, ως συνήθως, αλλά και αυτή δεν κάνει κάποια ερμηνεία. Γενικά, παρότι εμφανίζονται πολλοί άξιοι ηθοποιοί, μην περιμένετε να δείτε ερμηνείες, αλλά παρουσίες.
Οπτικά είναι μια πανδαισία φαντασίας, τόσο σε επίπεδο καταστάσεων, όσο και εικόνων. Επί της ουσίας όμως αυτή η φαντασία δεν εκρήγνυται και στα εντός του θεατή, αφού τελειώνοντας αισθάνεσαι ότι κάτι δεν έχει συμβεί, κάτι έπρεπε να δοθεί σε περισσότερες δόσεις. Αυτό είναι, ίσως, η δράση και η αγωνία, που δεν είναι ούτε σε αρκετό βαθμό, αλλά ούτε και λειτουργικές κάποιες στιγμές. Ίσως πάλι, οι παραγωγοί απλά να μην είχαν την τόλμη να κάνουν περισσότερο ενήλικο το θέαμα, αφού μοιάζει να απευθύνεται πρώτιστα σε μικρότερες ηλικίες. Αφήνει στο τέλος και κάτι από την αίσθηση του τέλους του Άρχοντα, όπου τα πάντα μένουν στείρα, χωρίς να σου δίνει την εντύπωση του ολοκληρωμένου. Μην το αποφύγετε όμως, είναι μια αξιοζήλευτη, σαν εφέ και σκηνικά, παραγωγή και ίσως η χλιαρή αποδοχή στα εισιτήρια των ΗΠΑ διδάξει κάτι καλό για τη συνέχεια της σειράς.
Βαθμολογία:
0 κακή | 1 μέτρια | 2 ενδιαφέρουσα | 3 καλή | 4 πολύ καλή | 5 αριστούργημα