Του Κόσμου τα Νέα

Κριτικός: Πάνος Αχτσιόγλου

Έκδοση Κειμένου: 17/1/2021

O Τομ Χανκς πρωταγωνιστεί σε ένα επιβλητικό γουέστερν βασισμένο σε μυθιστόρημα, που περιγράφει με αξιοπρέπεια και χαμηλότονο συναισθηματισμό την επικίνδυνη μετεμφυλιακή Αμερική του μεγάλου διχασμού και των κοινωνικών ανισοτήτων.

Λίγο μετά το τέλος του πιο αιματηρού εμφυλίου πολέμου στην ιστορία της Αμερικής, και ενώ η χώρα προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές της και οι πολίτες να αισθανθούν όποια κοινή εθνική συνείδηση, ένας πρώην στρατιωτικός που κι ο ίδιος αναζητά την εξιλέωση περιδιαβαίνει τις πόλεις του πολύπαθου και ακόμη βαθιά ρατσιστικού Νότου, και διαβάζει στο αναλφάβητο πλήθος τις επικεφαλίδες από τις πρωινές εφημερίδες για πενταροδεκάρες. Όλοι παρακολουθούν με ευλάβεια, σχεδόν μαγεμένοι τις ιστορίες του, με τις σκηνές της ανάγνωσης να κινηματογραφούνται με μυστηριακό, σχεδόν κατανυκτικό τρόπο, μπολιασμένο με μια ευπρόσδεκτη δόση θεατρικότητας. Όλα όμως πρόκειται να αλλάξουν όταν ο λοχαγός Τζέφερσον Κάιλ Κιντ (συμβολικό ξεκάθαρα το επίθετό του) θα βρει κάπου χαμένο ένα παιδί που έχει απαχθεί από ινδιάνους, αλλά προέρχεται από γερμανούς μετανάστες. Αναλαμβάνει λοιπόν να επιστρέψει το μικρό αυτό αγρίμι-παρία (ερμηνευμένο με ζωντάνια αλλά και αξιοθαύμαστη σύνεση από την πρωτοεμφανιζόμενη Έλενα Σένγκελ) στην υποτιθέμενη οικογένειά του διασχίζοντας μια άγουρη και διχασμένη χώρα που ακόμη δεν μπορεί να αποτινάξει την ανομία και τον πρωτογονισμό. Ταυτόχρονα, όμως, αυτός και η μικρή συνοδός του θα κάνουν και οι ίδιοι τους ένα εσωτερικό ταξίδι προς τη λύτρωση, την αποδοχή και την εξιλέωση.

Ο Πολ Γκρίνγκρας του Μπορν, του Κάπτεν Φίλιπς και της εξαίσιας Ματωμένης Κυριακής καδράρει τον κεντρικό του πρωταγωνιστή από όλες τις οπτικές γωνίες, και ο Χανκς (σε φόρμα, αδιαμφισβήτητα) χαρίζει μια στιβαρή και σχεδόν αλάνθαστη ερμηνεία, προδίδοντας το καλό φεγγάρι στο οποίο βρίσκεται το τελευταίο διάστημα. Μπορεί βέβαια το φιλμ σε στιγμές να ξεφεύγει σε νοηματικές και σεναριακές ευκολίες (αχρείαστη μια υποπλοκή που κατασκευάζεται μονάχα για να αναθεματίσει τη δουλεία, την καταναγκαστική εργασία και την εκμετάλλευση), όμως σε γενικές γραμμές το συναίσθημα αποδίδει, η πλοκή ρέει απροβλημάτιστα και ο κεντρικός τουλάχιστον χαρακτήρας αναπτύσσεται επαρκέστατα, με τον Γκρίνγκρας να αποτυπώνει τον πόνο, τη μεγάλη ντροπή και τις ενοχές που αισθάνεται ένας άνθρωπος που εξαναγκάστηκε να κάνει πράγματα απάνθρωπα. Που αναγκάστηκε να αφήσει την ίδια του τη ζωή στην άκρη (με ό,τι αυτό συνεπάγεται) για να βουτηχτεί στον παραλογισμό, τη φρίκη και την ανηθικότητα ενός πολέμου ενάντια στον ίδιο του τον αδερφό.

Εκεί λοιπόν που το φιλμ πραγματικά διαπρέπει είναι στην απεικόνιση μιας θρυμματισμένης, μιας διαιρεμένης, μιας βαθιά πληγωμένης χώρας γεμάτης μετανάστες, διωγμένους αυτόχθονες, ανθρώπους που καλά-καλά δεν μιλούν την ίδια γλώσσα. Ένα πραγματικό χωνευτήρι των φυλών, οι οποίες καλούνται να υπερβούν τις κοινωνικές, φυλετικές και ταξικές τους διαφορές για να επιβιώσουν κάτω από ένα δημοκρατικό σύνταγμα που απορρίπτει (τουλάχιστον στα χαρτιά) τη δουλεία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η επιβλητική φωτογραφία ανοιχτών οριζόντων, αλλά και η εξαιρετική μουσική επένδυση από τον Τζέιμς Νιούτον Χάουαρντ ολοκληρώνουν ένα σχετικά πλήρες γουέστερν, το οποίο ωστόσο θα μπορούσε να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στους φιλοσοφικούς του υπαινιγμούς (που υπάρχουν) γύρω από την ανάγκη όλων μας να ανήκουμε κάπου, να βρούμε τη συγχώρεση, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.

Βαθμολογία: