Το Τελευταίο Στάδιο

Η Μάρτα Βάις, μια Πολωνο-εβραία, φτάνει με αυτοκίνητο μεταφοράς βοοειδών στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Εκεί τραβά την προσοχή των φρουρών καθώς είναι πολύγλωσση και εργάζεται ως μεταφράστρια. Όταν ρωτάει για το εργοστάσιο στο στρατόπεδο, μια συγκρατούμενή της την ενημερώνει ότι είναι ένα κρεματόριο και ότι η υπόλοιπη οικογένειά της πιθανώς έχει δολοφονηθεί

Σκηνοθεσία:

Wanda Jakubowska

Κύριοι Ρόλοι:

Barbara Drapinska … Marta Weiss

Wanda Bartowna … Helene

Huguette Faget … Michele

Tatyana Guretskaya … Eugenia

Alina Janowska … Dessa

Mariya Vinogradova … Nadya

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Wanda Jakubowska, Gerda Schneider

Παραγωγή: Lucas

Μουσική: Roman Palester

Φωτογραφία: Bentsion Monastyrsky

Μοντάζ: Lidia Pstrokonska

Σκηνικά: Roman Mann, Czeslaw Piaskowski

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Ostatni Etap
• Ελληνικός Τίτλος: Ζωντανοί Νεκροί [αυθεντικός]
• Διεθνής Τίτλος: The Last Stage
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Το Τελευταίο Στάδιο [επανέκδοσης]

Κύριες Διακρίσεις

• Υποψήφιο για Bafta καλύτερης ταινίας από οποιαδήποτε προέλευση.
• Βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι.
• Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

• Η Wanda Jakubowska αφηγείται προσωπικά της βιώματα, παρουσιάζοντας την πρώτη κινηματογραφική ταινία που διαδραματίζεται σχεδόν αποκλειστικά εντός του διαβόητου στρατοπέδου του Άουσβιτς.
• Η πρώτη σκέψη της δημιουργού ήταν να κάνει μια ταινία που να αποτελούσε καθαρά μια αυτοβιογραφία. Γρήγορα όμως αποφάσισε πως έπρεπε να παρουσιάσει κάτι ακόμα πιο σύνθετο, και για την ακρίβεια τον τρόπο λειτουργίας του κολαστηρίου. Απέφυγε όμως να δείξει τις πλέον νοσηρές πτυχές της εμπειρίας της εκεί, όπως τις ψείρες ή τους σωρούς από πτώματα.
• Το σενάριο είχε απορριφθεί από την πολωνική κυβέρνηση, αλλά έτυχε υποστήριξης από τον επικεφαλής του σοβιετικού σινεμά, τον Mikhail Kalatozov.
• Η ταινία χωρίζεται σε δύο κεφάλαια. Το πρώτο αποτελεί ντοκουμέντο, ενώ στο δεύτερο επικρατεί η μυθοπλασία. Τα δε ιστορικά στοιχεία κατά ανάγκη έπρεπε να συμφωνούν με όσα είχαν ανακοινωθεί επίσημα από τη σοβιετική κυβέρνηση, ενώ δεν λείπει η κομουνιστική προπαγάνδα στο δεύτερο κεφάλαιο του φιλμ.
• Τα γυρίσματα έγιναν εντός του αληθινού στρατοπέδου Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Οι περισσότεροι από τους 350 κομπάρσους που εμφανίζονται ήταν και στην πραγματικότητα πρώην κρατούμενοι εκεί. Η διαφορά βέβαια ήταν πως πλέον δεν έμοιαζαν με σκελετούς.
• Το φιλμ επηρέασε όλο το μεταγενέστερο σινεμά πάνω στο Ολοκαύτωμα, με τον Steven Spielberg να αναφέρεται χαρακτηριστικά σε αυτό κατά τη δημιουργία της Λίστας του Σίντλερ.