Συνέβη μια Νύχτα

• Κυριότερη Προβολή στην Ελλάδα: Διανομή στις αίθουσες.
• Παγκόσμια Κριτική Αποδοχή (Μ.Ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: It Happened One Night

Ελληνικός Τίτλος: Νέα Υόρκη-Μαϊάμι [αυθεντικός]

Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Συνέβη μια Νύχτα [επανέκδοσης]

Σεναριακή Πηγή

• Διήγημα: Night Bus του Samuel Hopkins Adams.

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου αντρικού ρόλου (Clark Gable), πρώτου γυναικείου ρόλου (Claudette Colbert) και διασκευασμένου σεναρίου.
• Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

• Ούτε ο Gable ούτε η Colbert ήταν οι πρώτες επιλογές για τους δύο κεντρικούς ρόλους, παρότι έπειτα η προώθηση πόνταρε στο ζευγάρωμα τους. Η Miriam Hopkins αρχικά απέρριψε τον ρόλο της Έλι, ενώ και στους Robert Montgomery και Myrna Loy δεν άρεσε το σενάριο. Η τελευταία όμως έπειτα παρατήρησε ότι το σενάριο που διάβασαν αυτοί, έμοιαζε ελάχιστα με αυτό της ταινίας. Η επόμενη απόρριψη ήρθε από τη Margaret Sullavan, ενώ η Constance Bennett συμφωνούσε μόνο αν έμπαινε και στην παραγωγή, κάτι το οποίο δεν δέχονταν η Columbia Pictures. Η Bette Davis ήθελε πολύ να παίξει την Έλι, αλλά το συμβόλαιο με τη Warner Brothers δεν την άφηνε, ενώ κι ο ίδιος ο Jack L. Warner αρνούνταν να τη δανείσει. Ακόμα παραπέρα, η Carole Lombard δεν είχε χρόνο, ενώ η Loretta Young ήταν η επόμενη που είχε το όχι.
• Ο Harry Cohn, το αφεντικό της Columbia, ήταν που πρότεινε την Colbert, αλλά τύχαινε να έχει κάνει το ντεμπούτο της το 1927 στο πλάι του Capra, και η αποτυχία την είχε ωθήσει να ορκιστεί ότι δεν θα εργάζονταν μαζί του ποτέ ξανά. Συμφώνησε όμως υπό δύο όρους: πρώτον να διπλασιαστεί ο μισθός της, και δεύτερον τα γυρίσματα να τελείωναν μέσα σε 4 βδομάδες ώστε να προλάβαινε να πάει τις διακοπές της.
• Ο Clark Gable ήταν δανεικός από τη Metro-Goldwyn-Mayer στη μικρή ακόμα Columbia Pictures, ως μέσο τιμωρίας του που δεν είχε δεχτεί ρόλο που του πρότεινε το στούντιο του. Ο Capra είχε προσθέσει ότι η συμμετοχή του μεγάλου σταρ δεν ήταν καθόλου οικειοθελής.
• Ξεκινώντας τα γυρίσματα επικρατούσε ένταση από την πλευρά των δύο πρωταγωνιστών, μια και δεν ήταν ικανοποιημένοι με την ποιότητα του σεναρίου. Ο Capra έδειξε συγκατάβαση και έβαλε τον Robert Riskin να το ξαναγράψει. Παρόλα αυτά, τα νάζια της Colbert συνεχίστηκαν μέχρι και το πέρας των γυρισμάτων.
• Δεν άργησε να γίνει δύο φορές ριμέικ στις ΗΠΑ, ως The Runaround/Η Δραπέτις (1946) και ως You Can’t Run Away from It/Δεν Γλυτώνεις απ’ τον Έρωτα (1956), χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, αλλά κυρίως ενέπνευσε ολόκληρη την εξέλιξη της ρομαντικής κομεντί.
• Η ταινία ήταν η πρώτη στην ιστορία της Ακαδημίας που κατόρθωσε να κερδίσει τα βραβεία και στις πέντε βασικές κατηγορίες. Έλαβε λοιπόν τα Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, ανδρικής και γυναικείας ερμηνείας. Έμελλε να περάσουν 41 χρόνια για να επαναλάβει τον άθλο το Στη Φωλιά του Κούκου, και 16 έτη αργότερα το Σιωπή των Αμνών.
• Το 1996, ο Steven Spielberg αγόρασε σε δημοπρασία το Όσκαρ του Clark Gable, αλλά αργότερα το έκανε δωρεά στην Ακαδημία. Όταν τον επόμενο χρόνο βγήκε σε δημοπρασία και το Όσκαρ της Colbert, δεν έγινε καμία προσφορά.
• Το 2013, η Sony προέβη σε δριμύτατη αποκατάσταση του φιλμ, σε ψηφιακή 4K μορφή.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• imdb
• Wikipedia
• Rotten Tomatoes

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 29/9/2020

Είναι απελπιστικά άδικο για έναν θεατή του σήμερα να προσπεράσει αυτή την ταινία, μια και λογικά θα του φανεί υπερβολικά τετριμμένη. Ίσως, δε, θα αγανακτήσει που… αντιγράφει την Αλίκη και τον «Πίπη» της, και διόλου τυχαία. Η αλήθεια είναι όμως ότι όχι μονάχα έχουμε μια ταινία μπροστά από την εποχή της, αλλά αυτήν που εισήγαγε στον κινηματογραφικό πλανήτη τον τρόπο που πρέπει να γυρίζεται μια ρομαντική κωμωδία.

Το σινεμά του Frank Capra θα έπρεπε κάθε χρόνο να βραβεύεται για το καλό που έκανε στον εμπορικό κινηματογράφο. Εδώ σκαρφίζεται δύο αντίθετους αλλά εξίσου ενδιαφέροντες χαρακτήρες, και τους βασανίζει για τα καλά μέχρι να έρθουν ο ένας κοντά στον άλλον. Ένα μοτίβο που χτίζει εκ των θεμελίων τα πατροπαράδοτα κλισέ, επηρεασμένο κι αυτό με τη σειρά του από τις κομεντί των γερμανών συναδέλφων του βωβού σινεμά.

Έχουμε συνηθίσει να σατιρίζουμε τον Clark Gable, αλλά ήταν μοναδικός ο τρόπος που κρατούσε τον συναισθηματισμό του εσωτερικά, και τον έβγαζε με τόσο ανθρώπινο αλλά μπρουτάλ τρόπο. Από την άλλη, μια ντίβα της εποχής, η Claudette Colbert, ιδανική τόσο ως σκληρό καρύδι, όσο κι ως εύθραυστη κοπελίτσα. Οι δυο τους βρίσκουν τη χημεία με κλειστά μάτια, σε σημείο να τους φαντάζεσαι ως ζευγάρι με την πρώτη τους κιόλας επαφή. Και ξεκινάει ένα περίεργου τύπου road-movie διαμέσου μιας Αμερικής αντιθέσεων, τόσο οικονομικά όσο και τοπογραφικά. Το κραχ δεν έχει ξεθυμάνει, και ο απλός κόσμος κάνει τα πάντα για ένα σεντ. Από την άλλη, ο «πλανήτης» των πλουσίων, όπου ακόμα και η εξαφάνιση μιας κακομαθημένης κόρης γίνεται πρωτοσέλιδο. Ο ένας κόσμος τρέφεται από τον άλλον, σε μια αλληλεπίδραση που ο Capra δεν θέλει να σχολιάσει πιο εσωτερικά, όπως θα κάνει σε μετέπειτα ταινίες του, μη θέλοντας να χαλάσει το ευχάριστο κλίμα.

Σε συνεχή ροή εικόνων και σκηνικών, σε μόνιμα ευχάριστη διάθεση, και με διαλόγους σπιρτόζους και βγαλμένους από σκρούμπολ κωμωδίες, ένα φιλμ άψογο στη χαλαρότητα του όταν βγήκε, ακόμα και που το ατέλειωτο του κοπιάρισμα το έχει γεράσει άτσαλα.

Βαθμολογία: