Δυο άντρες, πατέρας και γιος, αμφότεροι καθηγητές του πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, βρίσκονται σε σύγκρουση. Ο γιος έχει μια εθιστική εξάρτηση στην επικρότηση που το ίδρυμα τού παρέχει, ενώ ο πατέρας είναι ένας ξεροκέφαλος φορμαλιστής που νιώθει βαθιά αποστροφή για το ίδρυμα και ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει, ενώ την ίδια στιγμή κάτω από την περιφρόνηση που νιώθει υποβόσκει η δίψα για αναγνώριση. Ένα εθνικό βραβείο, η μεγαλύτερη αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ, θα αποτελέσει τον λόγο που θα φέρει πατέρα και γιο σε μια τελευταία, πικρή διαμάχη.
Σκηνοθεσία:
Joseph Cedar
Κύριοι Ρόλοι:
Shlomo Bar-Aba … Eliezer Shkolnik
Lior Ashkenazi … Uriel Shkolnik
Aliza Rosen … Yehudit Shkolnik
Alma Zack … Dikla Shkolnik
Daniel Markovich … Josh Shkolnik
Micah Lewensohn … Yehuda Grossman
Yuval Scharf … Noa
Nevo Kimchi … Yair Fingerhut
Albert Iluz … Dvir Oded
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Joseph Cedar
Παραγωγή: Joseph Cedar, Leon Edery, Moshe Edery, David Mandil
Μουσική: Amit Poznansky
Φωτογραφία: Yaron Scharf
Μοντάζ: Einat Glaser-Zarhin
Σκηνικά: Arad Sawat
Κοστούμια: Laura Sheim
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Hearat Shulayim
- Ελληνικός Τίτλος: Γράψε Λάθος
- Διεθνής Τίτλος: Footnote
- Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: Down the Hill
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- (Α)συμφωνίες (2022)
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας (Ισραήλ).
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Κανών. Βραβείο σεναρίου.
- Βραβείο καλύτερης ταινίας και ακόμα 8 βραβεία στα εθνικά βραβεία του Ισραήλ.
Παραλειπόμενα
- Ήταν η επιστροφή στη μεγάλη οθόνη για τον Shlomo Bar-Aba μετά από 20 χρόνια, κι ενώ πρόκειται για έναν από τους πλέον διάσημους κωμικούς στη χώρα του.
- Οι τίτλοι εμφανίζονται 35 λεπτά μετά την έναρξη του φιλμ.
- Αυτή ήταν η τέταρτη ταινία μυθοπλασίας για τον Joseph Cedar, με όλες τις προηγούμενες να έχουν προταθεί από το Ισραήλ για το ξενόγλωσσο Όσκαρ. Ήταν μαζί η δεύτερη συνεχόμενη φορά που κατάφερε να βρεθεί στην τελική πεντάδα (μετά και το Μποφόρ του 2007). Διόλου περίεργο που η επόμενη ταινία του είχε πρωταγωνιστή τον Richard Gere (Ο Κος Τίποτα).
- Το 2022 έγινε ριμέικ στη Γαλλία από τον Bruno Chiche, όπου όμως πατέρας και γιος είναι μαέστροι συμφωνικής ορχήστρας.
Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος
Έκδοση Κειμένου: 7/3/2012
Πατέρας και γιος, ο Ελιέζερ κι ο Ούριελ είναι διακεκριμένοι καθηγητές στον τομέα των ταλμουδικών μελετών. Ο Ελιέζερ, ερμητικός και αυστηρός μελετητής, αφιέρωσε τριάντα χρόνια προσπαθώντας να αποδείξει ότι το σύγχρονο ταλμουδικό κείμενο μέσα από αντιγραφές αιώνων έχει υποστεί παραλλάξεις, εντοπίζοντας τα εδάφια. Πολύς ο κόπος του, ελάχιστες οι δημοσιεύσεις του και μόνη τιμή ότι ένας παλιός ακαδημαϊκός τον ευχαριστεί για μια βοήθεια σε μια υποσημείωση έργου του– εξού και το «Footnote» του τίτλου. Λίγο πριν εκδώσει τη μελέτη του, ένας άλλος καθηγητής, ο Γιεχούντα Γκρόσμαν, ανακαλύπτει παλιό κείμενο σε ευρωπαϊκό μοναστήρι που αποδεικνύει την θεωρία του Ελιέζερ, αλλά και του ακυρώνει τον κόπο μιας ολόκληρης ζωής, πράγμα που τον κλείνει ακόμη περισσότερο στο εαυτό του, ενώ ο ίδιος ο Γκρόσμαν αποκτά το πολυπόθητο μεγάλο «Βραβείο του Ισραήλ» και γίνεται πρόεδρος του σχετικού πανεπιστημιακού τμήματος. Ο γιος του Ελιέζερ, Ούριελ, είναι ο σύγχρονος άνθρωπος της καριέρας, που δεν πολυσκοτίζεται., γράφει βιβλία σωρηδόν και του αρκούν π.χ. θέματα όπως ο εβραϊκός γάμος ή η κουζίνα κατά την βαβυλώνια αιχμαλωσία, κ.λπ.
Από λάθος της γραμματείας ανακοινώνουν στον Ελιέζερ ότι επιτέλους θα λάβει κι αυτός το βραβείο, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται να το δώσουν στον γιο του. Ο γιος, κρυφά από τον πατέρα που δεν ξέρει, δίνει μάχη για τον πατέρα, ενώ εκείνος σε συνέντευξη ως υποψήφιος, «θάβει» και τον γιο του ως έναν «από αυτούς τους σύγχρονους» που δεν είναι αληθινοί επιστήμονες. Παρακάτω, από λεπτομέρειες αντιλαμβάνεται τι έχει συμβεί.
Πολύ ιδιαίτερη ιστορία και αφηγημένη με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο. Νομίζω ότι το θέμα δεν είναι και τόσο αντιληπτό αν δεν είσαι Εβραίος. Με την έννοια ότι έχουμε μεν να κάνουμε με το ζήτημα του επιστημονικού ήθους που αντιτάσσεται στην ακαδημαϊκή ματαιοδοξία, που είναι πανανθρώπινο, από την άλλη, όμως, έχουμε μια σχέση υποταγής και αντιπαλότητας πατέρα-γιου (εκτείνεται και στον εγγονό) που θεωρούμε συνήθως ότι αίρει την καταγωγή της από την αυστηρή σχέση Γιαχβέ και Ισραήλ. Έτσι κι αλλιώς, δύσκολα μπορείς να κάνεις κοινωνικές αναγωγές και το φιλμ στέκει περισσότερο ως δράμα χαρακτήρων.
Εκείνο που σε κάνει να μην το ξεχάσεις, είναι η σκηνοθετική άποψη. Ο Τζόζεφ Σένταρ (έγραψε και το σενάριο) ντύνει την αφήγηση με μια μίνιμαλ μουσική του Αμίτ Ποζνάνσκι που θυμίζει τον «γάτο Τομ ενώ ελαφροπατεί για να πιάσει τον Τζέρι», δηλαδή σετάρει το δράμα ως κωμωδία. Στη σκηνή του συμβουλίου χρησιμοποιεί το τέχνασμα του μικρού χώρου που τους αναγκάζει, ανάμεσα στα διασταυρούμενα πυρά, να σηκώνονται και να μετακινούν τα καθίσματα τους. Είναι το πιο ευφυές σημείο του φιλμ ως παρωδία της ακαδημαϊκής κοινότητας και μου έφερε στο νου τον Χίτσκοκ και τον Πολάνσκι. Επίσης, συχνά εισάγει αφηγηματικά και εικαστικά τεχνάσματα αλά Πίτερ Γκρίναγουεϊ (τίτλοι, μικρά καρέ, λίγο κολάζ, κ.λπ.) από τον οποίο θα πρέπει να έχει επηρεαστεί. Μικρή ταινία, αλλά σε γενικές γραμμές μπορεί ομοίως να ενδιαφέρει και τον μέσο θεατή και τον σινεφίλ.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
