Μπερλίν Αλεξάντερπλατς

Βερολίνο, 1928. Ο Φρανζ Μπίμπερκοφ βγαίνει από τη φυλακή μετά από τέσσερα χρόνια, όπου είχε καταδικαστεί για κάποια δολοφονία, και περιφέρεται στο Βερολίνο. Αποφασισμένος να αρχίσει μια καινούργια ζωή, υπολογίζει στη συμπαράσταση κάποιων δικών του ανθρώπων. Όμως στην ουσία κανείς δεν μπορεί να τον βοηθήσει.

Σκηνοθεσία:

Rainer Werner Fassbinder

Κύριοι Ρόλοι:

Gunter Lamprecht … Franz Biberkopf

Hanna Schygulla … Eva

Barbara Sukowa … Emilie ‘Mieze’ Karsunke

Gottfried John … Reinhold Hoffmann

Franz Buchrieser … Gottfried Meck

Claus Holm … Max

Brigitte Mira … Κα Bast

Roger Fritz … Herbert

Elisabeth Trissenaar … Lina Przybilla

Barbara Valentin … Ida

Hark Bohm … Otto Luders

Gunther Kaufmann … Theo

Ivan Desny … Κος Pums

Volker Spengler … Bruno

Vitus Zeplichal … Rudi

Lilo Pempeit … Κα Pums

Annemarie Duringer … Cilly

Karin Baal … Minna

Harry Baer … Richard

Marquard Bohm … Otto

Hark Bohm … Luders

Margit Carstensen … Terah

Irm Hermann … Trude

Adrian Hoven … Georg Freimund

Y Sa Lo … Ilse

Helen Vita … Franze

Mechthild Grossmann … Paula

Helmut Griem … Sarug

Udo Kier … νεαρός άντρας σε μπαρ

Karl Scheydt … άντρας σε σοκάκι

Hans-Michael Rehberg … αστυνόμος

Katrin Schaake … σερβιτόρα

Matthias Fuchs … γιατρός

Rainer Werner Fassbinder … αφηγητής (φωνή)

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Rainer Werner Fassbinder

Παραγωγή: Peter Marthesheimer, Gunter Rohrbach, Gunther Witte

Μουσική: Peer Raben

Φωτογραφία: Xaver Schwarzenberger

Μοντάζ: Juliane Lorenz

Κοστούμια: Barbara Baum

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Berlin Alexanderplatz
• Ελληνικός Τίτλος: Μπερλίν Αλεξάντερπλατς

Άμεσοι Σύνδεσμοι

• Berlin-Alexanderplatz – Die Geschichte Franz Biberkopfs (1931)
• Μπερλίν Αλεξάντερπλατς (2020)

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: Berlin Alexanderplatz του Alfred Doblin.

Κύριες Διακρίσεις

• Ειδικό βραβείο στο φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

• Το μυθιστόρημα του 1929 θεωρείται ένα από τα καλύτερα και σημαντικότερα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, ενώ στην εξέλιξη του βρέθηκε ανάμεσα στα καλύτερα γενικότερα του 20ού αιώνα. Άμεσα είχε γίνει για πρώτη φορά ταινία το 1931 από τον Piel Jutzi.
• Πρώτη φορά παρουσιάστηκε το 1980 στο φεστιβάλ της Βενετίας και για πολλούς κριτικούς θεωρήθηκε η καλύτερη ταινία του ποιητή του υποκόσμου Rainer Werner Fassbinder.
• Μπορεί να θεωρηθεί ως κινηματογραφική ταινία ισοδύναμα με μίνι τηλεοπτική σειρά. Μετά το φεστιβάλ Βενετίας προβλήθηκε στο γερμανικό κανάλι WDR σε 14 επεισόδια. Στις ΗΠΑ έκανε ντεμπούτο στις αίθουσες, αλλά το 1983 και με 2 ή 3 επεισόδια ανά κάθε βραδιά. Στη χώρα μας προβλήθηκε στη μικρή οθόνη, αλλά και αργότερα σε μεγάλη το 2002 στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
• Η δημιουργία του έγινε εντός των Bavaria Film Studios, και χρειάστηκε έναν χρόνο για να ολοκληρωθεί.
• Ο στενός συνεργάτης του δημιουργού, ο διευθυντής φωτογραφίας Michael Ballhaus, αποχώρησε πριν την έναρξη των γυρισμάτων, λόγω της παράλογης στάσης του Fassbinder απέναντι του (δεν του μιλούσε καν απευθείας). Σύμφωνα με τον Ballhaus, ήθελε να τον τιμωρήσει που έκανε μια ταινία με άλλον σκηνοθέτη πριν από αυτήν.
• Ο Fassbinder είχε κατά νου την άμεση δημιουργία μιας “παράλληλης” ταινίας, ειδικά για τις αίθουσες. Σε αυτήν οραματίζονταν τον Gerard Depardieu ως Φραντζ και την Isabelle Adjani ως Μίτζε.
• Michael Mann και Francis Ford Coppola είχαν δηλώσει πως η ταινία αποτέλεσε κεντρική επιρροή στις δικές τους δουλειές, ενώ ο Todd Haynes απέδωσε τον δικό του φόρο τιμής μέσω του φινάλε του Velvet Goldmine.
• Η πιο δημοφιλής πλέον εκδοχή είναι αυτή των 15μιση ωρών από το γερμανικό ινστιτούτο κινηματογράφου, που παρουσιάστηκε το 2007 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 25 ετών από τον θάνατο του δημιουργού. Οι κόπιες είναι ψηφιακά επεξεργασμένες, ενώ είχε προστεθεί ένας επίλογος, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά από το φεστιβάλ της Κοπεγχάγης του 2003. Το αρχικό φιλμ των 16 mm κρίθηκε ότι ήταν σε καταστροφική κατάσταση, και αντικαταστάθηκε με 35 mm. Τίτλος: Berlin Alexanderplatz: Remastered.
• Πέρα από κάποιες πειραματικές, αυτή είναι η τέταρτη μεγαλύτερη σε διάρκεια ταινία όλων των εποχών. Για τις ΗΠΑ παραμένει η μεγαλύτερη που κυκλοφόρησε ποτέ σε αίθουσες.