Ελεύθερος Σκοπευτής (2014)

ΣΥΝΟΨΗ

Ο πεζοναύτης Κρις Κάιλ στέλνεται στο Ιράκ με αποστολή να προστατεύσει τους συμπολεμιστές του. Πρόκειται για έναν ελεύθερο σκοπευτή που οι εχθροί του τον χαρακτήριζαν ως «διάβολο» και οι συνάδελφοί του «θρύλο». Από το 1999 έως το 2009, ο Κρις Κάιλ έσπασε ρεκόρ στην αμερικανική στρατιωτική ιστορία με τις σκοπευτικές του ικανότητες, μετρώντας σε ολόκληρη την καριέρα του περισσότερους από 150 επιβεβαιωμένους σκοτωμούς.

Σκηνοθεσία:

Clint Eastwood

Κύριοι Ρόλοι:

Bradley Cooper … Chris Kyle

Sienna Miller … Taya Kyle

Luke Grimes … Marc Lee

Jake McDorman … Ryan ‘Biggles’ Job

Cory Hardrict … ‘D’/Dandridge

Kevin Lacz … Dauber

Navid Negahban … σεΐχης Al-Obodi

Keir O’Donnell … Jeff Kyle

Kyle Gallner … Goat-Winston

Sam Jaeger … υποπλοίαρχος Martin

Sammy Sheik … Mustafa

Chance Kelly … αντισυνταγματάρχης Jones

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Jason Hall

Παραγωγή: Bradley Cooper, Clint Eastwood, Andrew Lazar, Robert Lorenz, Peter Morgan

Φωτογραφία: Tom Stern

Μοντάζ: Joel Cox, Gary Roach

Σκηνικά: Charisse Cardenas, James J. Murakami

Κοστούμια: Deborah Hopper

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: American Sniper
Ελληνικός Τίτλος: Ελεύθερος Σκοπευτής

Σεναριακή Πηγή

Βιβλίο: American Sniper: The Autobiography of the Most Lethal Sniper in U.S. Military History των Chris Kyle, Scott McEwen, Jim DeFelice.

Κύριες Διακρίσεις

Όσκαρ ηχητικών εφέ. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, πρώτο αντρικό ρόλο (Bradley Cooper), διασκευασμένο σενάριο, μοντάζ και ήχο.
Υποψήφιο για Bafta σεναρίου και ήχου.

Παραλειπόμενα

Αρχικά ήταν να το αναλάβει ο David O. Russell (το 2012), αλλά αποχώρησε. Έπειτα για την καρέκλα του σκηνοθέτη, μέσα στο 2013, ενδιαφέρθηκε έντονα κι ο Steven Spielberg (ιδέες του παρέμειναν επί του τελικού σεναρίου). Τον Αύγουστο του 2013, η θέση κατέληξε οριστικά στον Clint Eastwood.
Ο Bradley Cooper συνδέθηκε εξαρχής με το σχέδιο, αλλά μόνο ως παραγωγός. Κατά νου για τον κεντρικό ρόλο είχε τον Chris Pratt, μέχρι που η Warner Bros. Pictures κατέστησε σαφές ότι θα αναλάβει την παραγωγή μόνο αν ο Cooper πρωταγωνιστούσε.
Για τον ρόλο της Τάγια Κάιλ, υποψήφιες ήταν οι: Jaimie Alexander, Kate Mara και Evangeline Lilly.
Πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση για τον Kevin Lacz (πρώην πεζοναύτης), που η κύρια όμως δουλειά του επί της παραγωγής ήταν ως τεχνικός σύμβουλος. Την επόμενη χρονιά εμφανίστηκε ξανά σε έναν μικρό ρόλο στο Ant-Man.
Ο αληθινός Chris Kyle δολοφονήθηκε στο Τέξας το 2013 από πρώην πεζοναύτη, και δεν μπόρεσε ποτέ να δει έτσι τη βιογραφία του στην οθόνη.
Αρνητική εντύπωση έκανε η χρησιμοποίηση σε μια σκηνή ενός ψεύτικου μωρού, που ήταν τόσο εμφανές ότι δεν ήταν αληθινό, που αποσπούσε τους θεατές. Κι ενώ σε μια δοκιμαστική προβολή αυτό προκάλεσε ακόμα και γέλιο, ο σεναριογράφος Jason Hall αιτιολογήθηκε ότι το μωρό της σκηνής είχε πυρετό, ενώ η αντικατάσταση του απλά δεν εμφανίστηκε ποτέ. Έτσι, ο Eastwood φώναξε “φέρτε την κούκλα”.
Με 547,4 εκατομμύρια δολάρια εισπράξεις (έναντι κόστους των 59), έγινε η δεύτερη πλέον επικερδής ταινία στις ΗΠΑ για το 2014, και η εμπορικότερη γενικά του δημιουργού της.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Κανείς δεν πήρε κρέντιτ για τη μουσική, αλλά ο Clint Eastwood συνέθεσε ένα θέμα, το Taya’s Them, ενώ βοήθεια επί του συνόλου έδωσε ο Joseph S. DeBeasi.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Βασίλης Καγιογλίδης
Έκδοση Κειμένου: 13/1/2015

Να που ο χρόνος φέρνει κάτι. Τι; Τον παλιό κακό Eastwood. Τι κάνει ο άνισος, αυτός, κινηματογραφικός χαμαιλέοντας; Επαναλαμβάνεται αφόρητα… και εκεί που πάει να περισώσει κάτι, έρχεται με φόρα για να σου αραδιάσει με τον πιο κακόγουστο τρόπο όλες τις ιδεολογικές του εμμονές και να σου καταγράψει με έναν μάλλον ακροδεξιό, φονταμενταλιστικό τρόπο το δεκάλογο του καλού αμερικανού και εν γένει του σωστού πολίτη και οικογενειάρχη… Τι έχουμε λοιπόν; Ένα Gran Torino εν έτει 2014. Ένα αφόρητο, επαναλαμβανόμενο, συντηρητικό μοτίβο. Ένα λαϊκίστικο, απόλυτα πουριτανικό μανιφέστο, που μιλάει για τη θρησκεία, την οικογένεια, την πατρίδα. Κι ο Eastwood δε μένει εκεί. Προπαγανδίζει κατάφωρα. Δικαιολογεί με τον πιο αισχρό τρόπο τις πολεμικές αμερικανικές επεμβάσεις στη μέση Ανατολή από το 1999 και έπειτα. Αρνείται να συμμεριστεί την πολιτική άποψη που θέλει περιορισμούς στην ελευθερία των όπλων, την κατοχή και τη χρήση τους, κάτι που είχε κάνει άλλωστε και κατά το παρελθόν, εκφράζοντας δημόσια την αντίθεσή του απέναντι στην πολιτική Ομπάμα.

Ένα πράγμα μπορείς να του αναγνωρίσεις σίγουρα. Ότι δεν έχει χάσει τίποτα από την ικανότητά του να σκηνοθετεί σκηνές δράσεις. Με μία βραχεία πλην όμως συγκλονιστική εναρκτήρια σεκάνς, όπου οι ρόδες του τανκ μοιάζουν με καρδιοχτύπι στο απόλυτο μαύρο, με αρκετές σκηνές δράσεις που θα ζήλευαν πολύ νέοι σκηνοθέτες αλλά και πολλές άλλες ακαδημαϊκού προφίλ που θα έκαναν τη Bigelow να βάλει τα γέλια, με σενάριο κομμένο και ραμμένο επάνω στα δικά του πολιτικά ιδεώδη και με στοιχεία που μπορούν να συναντήσουν σε σημεία την αμερικανική λογική, ο Eastwood δημιουργεί μία ταινία που δεν αρνείται ποτέ αυτό που είναι, το προϊόν δηλαδή μίας απόλυτα στρατευμένης τέχνης. Ναι, και πάλι οι δημιουργοί θα υποστηρίξουν ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα αλλά στην ταινία αυτή, που εκτός από έναν αρκούντως ικανοποιητικό και με παραπανίσια κιλά Bradley Cooper, μία σωστή σε έναν μάλλον άχαρο, όπως παρουσιάζεται ρόλο (αυτό της ξαναμμένης γυναικούλας που περιμένει πίσω στο σπίτι) Sienna Miller και μερικές μπλοκμπαστερικές σκηνές, ικανές να προκαλέσουν ένα οσκαρικό buzz, δεν συμβαίνει τίποτα παραπάνω. Αυτό που μένει περισσότερο ως γεύση στο τέλος είναι μία ακατάσχετη φλυαρία για το σωστό και το λάθος, μία αδιάφορη ηθικολογία επί παντός επιστητού και μία ισχνή επιχειρηματολογία που είναι αδύνατον να υποστηρίξει το σεναριακό οικοδόμημα και η οποία όταν θα καταρρεύσει θα συμπαρασύρει μαζί της ολόκληρο το κινηματογραφικό δημιούργημα. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο φιλμ, δε θα υπερασπιστεί τον ισχυρισμό ότι στηρίζεται σε υπαρκτά γεγονότα και πρόσωπα, δεν είναι επ` ουδενί προσωποκεντρικό και σίγουρα δε θυμίζει κάποια από τα παλιότερα, κλασικά, προοδευτικά και σαφώς μη-πολιτικά έργα του σκηνοθέτη. Ένα είναι βέβαιο όμως, ότι θα βρει το κοινό του.

Βαθμολογία: