Σημείο Υπεροχής

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 29/2/2008

Σας παρακαλώ να μεταφραστεί στα αγγλικά αυτό το άρθρο, ή τουλάχιστον αυτή η παράγραφος. Με μεγάλο παράπονο απευθύνομαι στην αμερικανική βιομηχανία ονείρων, πως πρέπει να σταματήσει να μας στερεί… το όνειρο. Το Σημείο Υπεροχής είναι μια απίθανη ταινία δράσης που όμως καταρρακώνεται από την ασυνειδησία των Αμερικανών να θέλουν να κάνουν απροκάλυπτη πολιτική μέσα από τις ταινίες τους. Εδώ στόχος είναι, ακόμα μία φορά, οι τρομοκράτες και συγκεκριμένα η ΕΤΑ (δεν αναφέρεται αλλά είναι ηλίου φαεινό) και ήρωας ο πλανητάρχης, όπου αν ήταν έτσι τουλάχιστον ένας από δαύτους, ο κόσμος θα ήταν ένας ειρηνικός παράδεισος και εγώ θα ήμουν φιλοαμερικανός (ειρωνευόμαστε πάντα την πολιτική μιας χώρας και όχι τον λαό της, για να εξηγούμαστε).

Περίπου στα πρότυπα του Ρασομόν του Akira Kurosawa (εκεί βέβαια η μία εκδοχή ακύρωνε την προηγούμενη), ο ευφυής πρωτοεμφανιζόμενος Pete Travis παίρνει και ξαναπαίρνει την ίδια φάση από διαφορετικές σκοπιές. Όλες μαζί δένουν σαν κομμάτια από παζλ σε μία κοινή αλήθεια. Όταν αυτή φανερωθεί, ο Travis εξαπολύει ένα ανελέητο κυνηγητό που θα ζήλευε και ο Friedkin του Ανθρώπου από τη Γαλλία. Είναι μια τεχνική που στο περίπου έχουμε συναντήσει ξανά, αλλά δεν θα αρνηθούμε τα εύσημα της πρωτοτυπίας στον δημιουργό. Είναι αλήθεια πως στις πρώτες τέσσερις εκδοχές άρχισα να κουράζομαι από μια φαινομενικά ανούσια καταγραφή ανθρώπινων αντιδράσεων, χωρίς να ξέρω το τι επακολουθεί. Τελικά, ακόμα κι αυτές οι κάπως κουραστικές αναφορές βοηθούν σαν δραματικό υπόβαθρο για τη συνέχεια και κυρίως το τέλος της ταινίας.

Αυτό που βασικά θα σας εντυπωσιάσει είναι ο νευρώδης ρυθμός, από τη στιγμή που ο σκηνοθέτης πατάει το κόκκινο κουμπάκι. Η μία σκηνή είναι πιο δυναμική από την προηγούμενη και η αγωνία φτάνει σε υψηλά στάτους, αφού κάτι μέσα μας προσδοκεί ένα μη συμβατικό φινάλε. Οι πολλοί χαρακτήρες που απλώνονται όπως άπλωσε ο Emilio Estevez τους ήρωες του στο Bobby, δεν χρίζουν ανάλυσης και ποτέ δεν βρίσκουν. Όμως έχουν όλοι μια ρεαλιστική και δυναμική παρουσία, και πέρα από αυτό είναι άπαντες λειτουργικοί για το καλό της πολυποίκιλης και τόσο απλωμένης δράσης. Το ισπανικό σκηνικό θυμίζει αρένα ταυρομαχίας, όπου βλέπουμε πρώτα τη σφαγή του ταύρου (προέδρου) και στη συνέχεια τα άγρια ζώα που ξαμολιούνται στους δρόμους της πόλης με τον κόσμο να συμμετέχει στη φρενίτιδα.

Χωρίς να επιδείξει καμία, μα καμία, ερμηνευτική ικανότητα, δεν σας κρύβω πως χάρηκα για την επιστροφή του Dennis Quaid σε έναν καλό ρόλο από το 2004. Ο Forest Whitaker, επίσης, είναι πραγματικότητα πως αρχίζει να πατρονάρεται επικίνδυνα σε ρόλους καλοσυνάτων έγχρωμων (κάτι παρόμοιο είδαμε τελευταία στις Ακραίες Καταστάσεις), ενώ είναι φανερό πως ζει για ρόλους σαν του Αμίν στον Τελευταίο Βασιλιά της Σκωτίας. Ούτε η παρουσία των William Hurt, Sigourney Weaver βοηθούν στο να απολαύσουμε ερμηνείες, αλλά όλοι μαζί είναι, παραδόξως, κομμάτι της επιτυχίας του φιλμ.

Γενικά, ο Pete Travis με το σκηνοθετικό του «καλημέρα» δίνει διαπιστευτήρια μεγάλου μάστορα στο είδος του θρίλερ δράσης. Παρουσιάζει ένα σύνολο σφικτό, δυναμικό, ρυθμικό, αγωνιώδες και σκληροτράχηλο. Εντυπωσιάζει και η προσέγγιση του αφού παίρνει ένα γεγονός, το σπάει και το μοιράζει σε ήρωες και περιστατικά, δένοντας το, από ένα σημείο και μετά, σε ένα ενιαίο σύνολο ως το πλούσιο φινάλε. Όμως, και αυτό το «όμως» είναι τεράστιο, η ταινία είναι μια απροκάλυπτη προπαγάνδα. Πώς σας ακούγεται να είναι το καλύτερο παιδί ο πλανητάρχης; Τουλάχιστον σε εμένα ακούγεται, το λιγότερο, ειρωνικό. Δεν είμαστε, επιτέλους, χαζοί κύριοι Αμερικανοί, ξέρουμε να αναγνωρίσουμε το καλό από το κακό, ακόμα και αν δεν μας παίρνετε από το χεράκι προς διδαχή. Πού είναι η εποχή των ίσων αποστάσεων; Αν υπήρχαν εδώ, θα είχαμε τον Άνθρωπο από τη Γαλλία των ’00. Τελειώνοντας την πικρή μου έκφραση χαράς, σας προτείνω να το δείτε οπωσδήποτε, αλλά σαν ένας Οδυσσέας που ξέρει να δένεται στο κατάρτι για τις σειρήνες…

Βαθμολογία: