Η Γυναίκα του Ζωολογικού Κήπου

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 29/6/2017

Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Diane Ackerman που άντλησε έμπνευση από το αδημοσίευτο ημερολόγιο της Antonina Zabinska, η ταινία αφηγείται την αληθινή ιστορία της ίδιας και του άντρα της Jan όταν ο Ζωολογικός Κήπος της Βαρσοβίας που λειτουργεί υπό τη διεύθυνσή τους αναστέλλει αναγκαστικά τη λειτουργία του λόγω της εισβολής των ναζί στην Πολωνία. Με τον Κήπο να έχει μετατραπεί πλέον σε μια φάρμα γουρουνιών για τη σίτιση των κατοχικών δυνάμεων, το ζεύγος αποφασίζει ύστερα από τη βοήθεια που παρέχει σε δύο φίλους του να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις για να φιλοξενήσει κρυφά Εβραίους ώστε να φύγουν από το Γκέτο της Βαρσοβίας όπου τους έχει εγκλωβίσει ο εισβολέας.

Τα επιφωνήματα αγανάκτησης που ξεφεύγουν από ορισμένους σινεφίλ στην ανακοίνωση ακόμη μιας καινούριας ταινίας με θεματολογία τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο και πιο συγκεκριμένα τη ναζιστική θηριωδία συνήθως είναι άδικα. Σίγουρα αποτελεί μια κάπως εύκολη λύση για τους δημιουργούς που θέλουν να προσδώσουν ένα ειδικό βάρος στο φιλμ τους και πολλά από τα συγκεκριμένα πονήματα συχνά εκβιάζουν με όχι και τόσο λεπτεπίλεπτο τρόπο έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις από τους θεατές. Όμως, είναι γεγονός ότι μερικές από τις σπουδαιότερες ταινίες που έχουν κυκλοφορήσει τις τελευταίες δεκαετίες (το «Η Λίστα του Σίντλερ» είναι αυτό που έρχεται γρήγορα στο μυαλό) «παίζουν» σε αυτό το «τερέν». Μόλις πρόπερσι μάλιστα κυκλοφόρησε το σοκ που ονομαζόταν «Ο Γιος του Σαούλ» για να δώσει μια αποστομωτική απάντηση σε όσους ισχυρίζονταν πως το συγκεκριμένο πεδίο έχει κορεστεί και δεν έχει να δώσει κάτι πλέον στο κινηματογραφικό στερέωμα. Δυστυχώς, το «Η Γυναίκα του Ζωολογικού Κήπου» ανήκει στη συνομοταξία των πονημάτων αυτών που μοιάζουν να έχουν κατασκευαστεί ακριβώς με τους σκοπούς που προαναφέρθηκαν, κυνικά προϊόντα που παρουσιάζονται με την πεζή προσδοκία να «τσιμπήσουν» εύκολα θετικά σχόλια και, γιατί όχι, υποψηφιότητες και βραβεία σε καταξιωμένους θεσμούς με τα Όσκαρ ως πρωταρχικό στόχο. Έχοντας στο τιμόνι μια πλέον κατά παραγγελία σκηνοθέτη, τη Niki Caro, που έχει αναλάβει και το επερχόμενο ριμέικ με ηθοποιούς της «Μουλάν» της Disney και είχε ξεκινήσει ελπιδοφόρα με το υπέροχο και άκρως τρυφερό «Σημάδι της Φάλαινας», ενώ οδηγούταν και σε κάποιες ουσιαστικές επισημάνσεις ακόμη και στο ακαδημαϊκό «Άνιση Μάχη», το φιλμ καταφέρνει το φαινομενικά ακατόρθωτο, παρά την κατασκευαστική του αρτιότητα και τις προσπάθειες της Jessica Chastain, που ευτυχώς δεν καταφεύγουν ποτέ σε οσκαρόφιλες υστερίες τύπου one-woman-show, για το θέμα που καλύπτει: να καταλήξει αδιάφορο, μέχρι κι ανιαρό μέσα στην αυστηρή του ακαδημαϊκότητα. Σε ολόκληρη τη χρονική διάρκεια, η αποκρουστική διάσταση του ναζισμού γίνεται φανερή μονάχα σε δυο με τρεις σκηνές, και μάλιστα με σχετικά νερωμένο τρόπο. Το ανυπόφορα απαλό και γλυκερό μουσικό σκορ του Harry Gregson-Williams δεν κάνει πολύ καλύτερα τα πράγματα. Οπτικά το φιλμ είναι μάλλον συνηθισμένο παρά την όμορφη παλέτα του γνωστού κυρίως από συμμετοχές σε ανεξάρτητες παραγωγές Andrij Parekh, δίνει γενικά την εντύπωση πως θα μπορούσε να είναι και μια ακριβή τηλεοπτική παραγωγή, κάτι απογοητευτικό αν λάβει κανείς υπόψιν την ταινία που σήμανε την αρχή της καριέρας της σκηνοθέτιδας. Οι πραγματικά δυνατές σκηνές είναι μετρημένες στα δάχτυλα, αν και μία ειδικά, που περιλαμβάνει παιδιά που επιβιβάζονται σε τρένα για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, προκαλεί ρίγος κατά τη θέασή της.

Η πραγματική ιστορία αδιαμφισβήτητα είναι στα χαρτιά μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την ανάδειξη της καλοσύνης του ανθρώπινου πνεύματος στις πλέον αντίξοες εξωτερικές συνθήκες, όμως η εκτέλεση εδώ είναι τόσο ψυχρή και τυπική που κόβει τα φτερά που θα μπορούσε να απλώσει η δημιουργία της Caro. Τι διασώζει το εγχείρημα κρατώντας το σε ένα αξιοπρεπές τουλάχιστον επίπεδο; Πέραν της ερμηνευτικής λεπτότητας της Chastain και του ενδιαφέροντος του πρωτογενούς υλικού, ευτυχώς το δράμα είναι αποτυπωμένο με κάποια αξιοπρέπεια και όχι με τους συνήθεις εκβιαστικούς μηχανισμούς. Συνοπτικά, το «Η Γυναίκα του Ζωολογικού Κήπου» δεν αναδίδει τη σημαντικότητα και αναγκαιότητα ύπαρξης που κανονικά θα έπρεπε λόγω της χρονικής περιόδου στην οποία αναφέρεται.

Βαθμολογία: