Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή
- Chelovek s Kino-apparatom
- Man with a Movie Camera
- 1929
- ΕΣΣΔ
- Βωβή
- Ντοκιμαντέρ, Σινεφίλ
Ένας άντρας τριγυρίζει με μια κινηματογραφική μηχανή στο χέρι, αποτυπώνοντας τη καθημερινή ζωή των ανθρώπων που ζουν στη Σοβιετική Ένωση.
Σκηνοθεσία:
Dziga Vertov
Κύριοι Ρόλοι:
Mikhail Kaufman … ο κάμεραμαν
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Dziga Vertov
Παραγωγή: Konstantin Listov
Φωτογραφία: Mikhail Kaufman
Μοντάζ: Elizaveta Svilova, Dziga Vertov
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Chelovek s Kino-apparatom
- Ελληνικός Τίτλος: Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή
- Διεθνής Τίτλος: Man with a Movie Camera
- Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: The Man with the Movie Camera
- Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: Living Russia, or The Man with a Camera [ΗΠΑ]
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Κινηματογραφικό Μάτι (1924)
- Ο Ενδέκατος Χρόνος (1928)
Παραλειπόμενα
- Διάσημο για τις καινοτομίες του, το πειραματικού ύφους ουκρανικό φιλμ του Vertov παρουσίασε την πολλαπλή έκθεση, τη γρήγορη κίνηση, την αργή κίνηση, το πάγωμα σκηνής, το μοντάζ σκηνών εν μέσω κοινής δράσης, το πήδημα στο μοντάζ, τις πολλαπλές οθόνες επί του ίδιου πλάνου, τα κάθετα πλάνα, τα ακραία κοντινά, το stop-motion, τα τράβελινγκ, κ.α.
- Κάποιοι τόνισαν τις ομοιότητες της τεχνικής με αυτήν του γερμανικού Βερολίνο, η Συμφωνία μιας Μεγαλούπολης (1927). Ο Vertov όμως απάντησε πως οι συγκεκριμένες τεχνικές είχαν ήδη διαμορφωθεί ακόμα πιο πριν, μέσω των κινηματογραφικών επίκαιρων του για την Kino-Pravda.
- Γυρίστηκε μέσα σε μια περίοδο τριών ετών. Οι τόποι γυρισμάτων ήταν η Μόσχα, το Κίεβο και η Οδησσός.
- Πρόκειται στην ουσία για μια οικογενειακή υπόθεση. Ο Dziga Vertov ήταν αδελφός του Mikhail Kaufman, ενώ η Elizaveta Svilova ήταν η σύζυγος του σκηνοθέτη.
- Στην εποχή του η επονομαζόμενη κάμερα-στυλό, που έβρισκε εδώ την απόλυτη εφαρμογή της, κριτικαρίστηκε έντονα (με τον δημιουργό να γράφει άρθρο στην Pravda ως προειδοποίηση στο κοινό για το στιλ του, υπό τον φόβο ακόμα και να καταστραφεί η ταινία του). Ο Sergei Eisenstein το είχε χαρακτηρίσει ως “άσκοπο κινηματογραφικό χουλιγκανισμό”, ενώ και η Δύση δεν ασχολήθηκε ιδιαίτερα. Πλέον αναγνωρίζεται ευρέως ως το καλύτερο ντοκιμαντέρ όλων των εποχών.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Στην πρώτη του προβολή συνοδεύονταν μεν από μουσική, αλλά εκτός οθόνης, από ορχήστρα (όπως άλλωστε συνέβαινε στο βωβό σινεμά). Από το 1983 κι έπειτα, διάφοροι συνθέτες απέδωσαν κάποια ξεχωριστή τους δουλειά για τη συνοδεία των εικόνων, μεταξύ αυτών οι: Geir Jenssen, Galeshka Moravioff, Michael Nyman και Alex Otaola.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 1/6/2008
Ο Dziga Vertov (παρατσούκλι, που σημαίνει «σβούρας») αποκαλούσε το αφηγηματικό σινεμά ότι είναι σαν να κινηματογραφεί κάποιος τον… πισινό του! Ο δικός του κινηματογράφος δεν είχε ούτε σενάριο, ούτε δομή, ούτε ηθοποιούς, ούτε, ούτε… Η γνώμη μου είναι πως ο ρώσος φορμαλιστής έκανε ένα από τα πιο γλυκά λάθη της ιστορίας…
Μια τέχνη δεν ορίζεται από τη θεματολογία της, αλλά από τα όρια της τεχνικής της. Εκεί που τελειώνει η ανθρώπινη φαντασία, εκεί μπορεί να τελειώσει και η θεματολογία μιας τέχνης, και πάντα εντός αυτών των συνόρων… το χάος. Όμως, ο Vertov, με το να μην πιστεύει λόγια σαν τα δικά μου, δημιούργησε «τερατουργήματα» τέχνης και τεχνικής. Έκανε επανάσταση στην κινηματογραφική φόρμα, πριν η έβδομη τέχνη προλάβει να κάνει τα πρώτη της βήματα. Ίσως είναι αυτός και ο λόγος που έκτοτε το ντοκιμαντέρ δεν μπορεί να βρει τον καλλιτεχνικό του δρόμο προς της εξύψωση, γιατί απλά… πιο πάνω δεν πάει!
Πώς όμως μπορεί κάποιος να αναλύσει το συγκεκριμένο αριστούργημα, χωρίς να παραπέμψει στα κοινότυπα; Το να πούμε, πάλι, για τις πόσες τεχνικές εισήγαγε στον χώρο ο Vertov, φοβάμαι πως θα μας κάνει βαρετούς τόσο στους γνώστες, όσο και στους υπόλοιπους, που αν δεν το δουν με τα μάτια τους, δεν θα τους πουν τίποτα. Γι’ αυτό σκέφτηκα να σας παραθέσω την ακόλουθη παράγραφο και τα λέμε ύστερα…
Ένα τρένο έρχεται με μεγάλη ταχύτητα κατά πάνω μας. Μια άδεια πλατεία. Ένας αθλητής σε αργή κίνηση. Μια όμορφη γυναίκα ξυπνάει. Άντρες εργάζονται στα έγκατα της γης. Ένα μωρό βγαίνει από την κοιλιά της μητέρας του. Ένα ζευγάρι παντρεύεται. Ένα ζευγάρι χωρίζει. Ένα άλογο καλπάζει. Κοσμοπλημμύρα…
Συνεχείς αλλαγές ρυθμού, συνεχή σοκ, πρωτοποριακή τεχνική, ένα δημιουργός σε παροξυσμό, και όμως όλα είναι ήδη εδώ και τα ζούμε καθημερινά… Η έννοια δεν είναι να μάθετε κάτι καινό, αλλά να γίνεται μάρτυρες αυτού που υπάρχει εμπρός σας. Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή είναι ένα απαραίτητο μάθημα κινηματογράφου για το κοινό του χθες, του σήμερα, του αύριο. Όσοι αισθανθήκατε έστω και κάτι λίγο από την προηγούμενη παράγραφο, είστε ήδη έτοιμοι για την απόλυτη ντοκιουμαντεριστική εμπειρία. Οι υπόλοιποι, απλά, επιβάλλεται να προσπαθήσετε…
Βαθμολογία: