Δεν Είμαι ο Νέγρος σου
- I Am Not Your Negro
- 2016
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Γαλλικά
- Ντοκιμαντέρ, Πολιτική
- 16 Νοεμβρίου 2017
Με μια αφήγηση που αποτελείται εξολοκλήρου από τα λόγια του συγγραφέα Τζέιμς Μπόλντουϊν (1924- 1987), από προσωπικές του εμφανίσεις και από το κείμενο του τελευταίου του βιβλίου, Remember This House, το ντοκιμαντέρ αυτό που βρέθηκε υποψήφιο για Όσκαρ είναι η επιτομή του «black power». Μιλώντας για τους τραγικούς θανάτους των ηγετών του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα Μάλκομ Εξ, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και Μέντγκαρ Έβερς, καταδεικνύει το πώς η εικόνα (και η πραγματικότητα) των έγχρωμων στη σημερινή Αμερική είναι κατασκευασμένη και επιβεβλημένη.
Σκηνοθεσία:
Raoul Peck
Κύριοι Ρόλοι:
Samuel L. Jackson … αφηγητής (φωνή)
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Raoul Peck
Παραγωγή: Remi Grellety, Hebert Peck, Raoul Peck
Μουσική: Alexei Aigui
Φωτογραφία: Henry Adebonojo, Bill Ross IV, Turner Ross
Μοντάζ: Alexandra Strauss
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: I Am Not Your Negro
- Ελληνικός Τίτλος: Δεν Είμαι ο Νέγρος σου
Σεναριακή Πηγή
- Γραπτό: Remember This House του James Baldwin.
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ ντοκιμαντέρ.
- Βραβείο κοινού για ντοκιμαντέρ στο φεστιβάλ του Τορόντο.
- Βραβείο Bafta ντοκιμαντέρ.
- Βραβείο τμήματος Πανοράματος στο φεστιβάλ Βερολίνου.
- Βραβείο Cesar ντοκιμαντέρ.
- Βραβείο Διεθνούς Αμνηστίας στο φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Παραλειπόμενα
- Βασίζεται σε ένα ημιτελές χειρόγραφο του James Baldwin. Ήταν μόλις 30 σελίδες από ένα μυθιστόρημα που δεν έμελλε να δημοσιευτεί ποτέ.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 24/6/2021
Μπορεί στη μυθοπλασία ο Raoul Peck να μην έχει αποδείξει κάποια υπέρμετρη αξία, αλλά στην περίπτωση αυτού του ντοκιμαντέρ «πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα».
Αν κάτι προσδίδει προεξέχουσα σημασία στο ντοκιμαντέρ, είναι ο εντοπισμός αυτού του λεπτού σημείου που εντέλει έκανε το πλατύ βήμα προς μια ισότητα, ακόμα κι αν τα αργά βήματα που αυτή συντελείται δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Και το όλο σημείο μηδέν αφορά την εμφάνιση μαύρων προσωπικοτήτων που είχαν να αρθρώσουν τέτοιον φιλοσοφημένο λόγο, που σίγουρα δεν ανταποκρίνονταν στην εικόνα που το λευκό σύστημα στις ΗΠΑ είχε αποδώσει καθολικά σε αυτούς. Εκατό δυναμικές πορείες δεν μπορούσαν να κάνουν ισάξια δουλειά με αυτήν που επιτέλεσαν άνθρωποι σαν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τον Μάλκολμ Εξ και τον Μέντγκαρ Έβερς, που θέτονται εδώ ως ορόσημα της αφήγησης, και κύριοι εκπρόσωποι των κυρίαρχων τάσεων της αφροαμερικανικής κουλτούρας. Και όλο το φιλμ κυλάει γύρω από αυτή την πεποίθηση, με την αφήγηση να είναι στην ουσία μια ανάγνωση ενός ακόμα μαύρου διανοούμενου, του Τζέιμς Μπόλντουϊν, κι όχι μία ακόμα συρραφή αποτελούμενη από «παραπονεμένα λόγια» που μονάχα στους ομοιοπαθείς έχουν απήχηση. Κακά τα ψέματα, όταν επιβάλλεται να γίνει μια αλλαγή, δεν πρέπει να έχουμε το μυαλό μας πρώτα στη συσπείρωση των δικών μας ανθρώπων, αλλά στο πώς θα τους χρησιμοποιήσουμε για να βρούμε απήχηση εντός του παντοδύναμου «εχθρού». Ακούγεται «τεκτονικά» πρακτικό αυτό, αλλά η ανθρωπότητα έτσι άλλαξε προς το καλύτερο, κι όχι έτσι όπως θέλουμε ρομαντικά να νομίζουμε…
Το ποτάμι αυτού του ποιητικού λόγου δέχεται μια αρτιότατη «περιποίηση» από τον Raoul Peck, που κάνει τα λόγια εικόνες, και τις εικόνες ολοκληρωμένο κινηματογράφο. Χωρίς αυτός να παρεμβαίνει ως προς το πού θέλει να το πάει ο ίδιος ο Τζέιμς Μπόλντουϊν, επιλέγει τα σωστά σημεία αιχμής και ακολουθεί πιστά με την εικονοποίηση του τις όμορφες λέξεις που έχει στη διάθεση του. Ιδανικό το αποτέλεσμα ακόμα και για κάποιον που δεν είχε επαφή με το θέμα, όσο και για έναν Αμερικανό που αρνείται να αποδεχτεί αυτονόητες έννοιες ακόμα κι εν έτει μιλένιουμ.
Ναι, οι λέξεις είναι ισχυρότερες από τα ξίφη, και η ευφυία ενός ποιητή διαχρονικότερη από αυτήν ενός σκοτεινού γραφειοκράτη. Απλά δεν πρέπει να απογοητευόμαστε από τον νόμο της Ιστορίας, που θέλει τις σημαντικές αλλαγές να παίρνουν τον χρόνο τους, σε σημείο οι μαχητές αυτών των αλλαγών να μην γίνουν ποτέ μάρτυρες της επιτυχίας των ολόψυχων αγώνων τους.
Βαθμολογία: