Το Τρίγωνο των Αμαρτωλών

Κριτικός: Φίλιππος Χατζίκος

Έκδοση Κειμένου: 17/6/2021

Ο Στίβεν είναι ένας μεσήλικας καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η νηνεμία στη ζωή του διαταράσσεται όταν γνωρίζει τον πόθο για την Άννα, Αυστριακή φοιτήτρια με μία υποτιθέμενη βασιλική καταγωγή. Την καρδιά της νεαρής γυναίκας ωστόσο διεκδικούν ακόμα ο Τσάρλι, συνάδελφος του Στίβεν, και ο Γουίλιαμ, γοητευτικός φοιτητής που προσεγγίζει πρώτος την Άννα. Έτσι, εκκινεί μία παράλογη και υπόρρητη διαμάχη μεταξύ των τριών ανδρικών εγωισμών.

Ο αμερικανός Τζόζεφ Λόουζι υπήρξε επιφανές θύμα της αντικομμουνιστικής υστερίας που πλήγωσε το Χόλιγουντ τις δεκαετίας όπου η ψυχροπολεμική αντιπαράθεση βρισκόταν στα ύψη. Εκδιωχθείς από την Αμερική, ο Λόουζι βρήκε καταφύγιο στη Μεγάλη Βρετανία και τη σαφώς πιο φιλόξενη κινηματογραφική της στέγη. Εκεί γνώρισε τον νομπελίστα Χάρολντ Πίντερ και η συνεργασία τους απέδωσε τρεις σημαντικούς καρπούς: το μνημειώδες «The Servant», το προκείμενο «Accident», βασισμένο στη διασκευή του Πίντερ επί του ομώνυμου μυθιστορήματος του Νίκολας Μόουζλι, και το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα «The Go-Between».

Στο «Δυστύχημα», ο Λόουζι εκκινεί από την προφανή κρίση μέσης ηλικίας που εντοπίζει στο πρόσωπο του πρωταγωνιστή Στίβεν αλλά σύντομα τη μετατρέπει σε μια υποτονική και σαρδόνια αναζήτηση του ρόλου του αρσενικού στο λυκόφως της σεξουαλικής απελευθέρωσης. Ο ερωτισμός κυριαρχεί στις ανεπαίσθητες κινήσεις και στο περιβάλλον αλλά λείπει από τα λεγόμενα, που παραμένουν κατά βάση ανεπαρκή να εκφράσουν τους πόθους των χαρακτήρων. Η χαλιναγωγημένη συμπεριφορά του Στίβεν αντιπαραβάλλεται με την παιγνιώδη ελαφρότητα του νεαρού και η οργή του πρώτου συσσωρεύεται όσο τον παρακολουθεί να επιδεικνύει τη θρασεία ζωντάνια του.

Η νεανική όψη του Γουίλιαμ και της Άννα είναι για εκείνον μια εκδικητική ουτοπία, μια υπενθύμιση καταδίκης που επιβεβαιώνεται καθημερινά στην οικογενειακή στέγη. Παράλληλα, ο τολμηρός συνάδελφός του αποδεικνύεται τρανός ανταγωνιστής στην κούρσα προς το άγιο δισκοπότηρο των δύο μεσηλίκων, που είναι προσωποποιημένο στην νεαρή γυναίκα. Η Άννα είναι επουσιώδης ως χαρακτήρας  ͘ λειτουργεί περισσότερο σαν πλατωνική ιδέα μίας καθηλωτικής ομορφιάς για τους μνηστήρες παρά σαν ανθρώπινο ον.

Η κάμερα του Λόουζι παραμένει στο χώρο ακόμα και με αφού η ούτως ή άλλως ισχνή δράση έχει σταματήσει και οι χαρακτήρες έχουν εγκαταλείψει για λίγο αυτή τη ράθυμη διελκυστίνδα τους μέχρι να τη μεταφέρουν σε κάποιο άλλο σκηνικό. Η κενότητα των ευρύχωρων δωματίων υπερτονίζει εύσχημα το αίσθημα που κυριαρχεί στην ζωή του Στίβεν, ο οποίος αδυνατεί να δεχθεί ότι η διαδρομή του πλέον θα παραμένει τόσο εφιαλτικά αδιατάρακτη. Ο Αμερικανός σατιρίζει τις φαυλεπίφαυλες ευγένειες των ανδρών, αντιπαραβάλλοντας αυτές με τα διάφορα εικονιζόμενα σπορ που συνιστούν το κατεξοχήν πεδίο ανταγωνισμού. Πρόκειται βέβαια για μία καθαρόαιμη βρετανική ταινία, αφού σε όλη της τη διάρκεια δεσπόζει η δυσκαμψία του Στίβεν, ο εγκλωβισμός σε μία αόριστη δεοντολογία συμπεριφοράς που συγκρούεται σφόδρα με την ανάγκη του για διαφυγή.

Με μια αύρα που παραπέμπει σε Αντονιόνι, εμποτισμένη με μία έντονη αίσθηση γαλλικής φόρμας, ο Λόουζι κινηματογραφεί την πλήξη τον αστών σε όλο της το φορτικό μεγαλείο. Εμπλουτίζει την ατμόσφαιρα του έργου με τα γοτθικά στοιχεία που κυριαρχούν στη φιλμογραφία του και ανιχνεύει την επικριτική μεγαλοπρέπεια των κλειστών χώρων που ορίζουν τους χαρακτήρες του, ενώ περιπλέκει τεχνηέντως την εξιστόρηση του με μία δυναμική χρονική ανακολουθία στην παράθεση των γεγονότων. Συνθέτει ένα βραδυφλεγές φιλμ που κυριαρχείται από την τετριμμένη αστική απόγνωση που βιώνουν τα μαραμένα  -πάλαι ποτέ κραταιά- αρσενικά του. Εν τέλει, αυτό που καταφέρνει είναι να χωρέσει την αδιέξοδη ανία της αστικής τάξης σε ένα πολυσήμαντο βλέμμα του Μπόγκαρντ, γεμάτο ολοσχερή διάψευση.

Βαθμολογία: