Μάρτυρας Εγκλήματος
- Witness
- 1985
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Γερμανικά
- Αισθηματική, Αστυνομική, Δραματικό Θρίλερ, Νουάρ
- 30 Μαΐου 1985
Ένα μικρό αγόρι που ανήκει στην κοινότητα Άμις είναι ο μοναδικός μάρτυρας της δολοφονίας ενός μυστικού πράκτορα. Στα πλαίσια του προγράμματος προστασίας μαρτύρων, ο αστυνόμος Τζον Μπουκ αναλαμβάνει την προστασία του παιδιού και της μητέρας του, εισχωρώντας στην κοινότητα τους. Εκεί γνωρίζει έναν παλιό τρόπο ζωής που δεν εγκρίνει τη βία και την τεχνολογία, αλλά κάνει και το λάθος να ερωτευτεί τη μητέρα του παιδιού. Ακόμα χειρότερα, οι δολοφόνοι του πράκτορα δεν αργούν να τους εντοπίσουν…
Σκηνοθεσία:
Peter Weir
Κύριοι Ρόλοι:
Harrison Ford … ντετέκτιβ John Book
Kelly McGillis … Rachel Lapp
Lukas Haas … Samuel Lapp
Jan Rubes … Eli Lapp
Josef Sommer … αστυνόμος Paul Schaeffer
Alexander Godunov … Daniel Hochleitner
Danny Glover … υπαστυνόμος James McFee
Brent Jennings … ντετέκτιβ Elton Carter
Patti LuPone … Elaine
Angus MacInnes … ντετέκτιβ Leon ‘Fergie’ Ferguson
Viggo Mortensen … Moses Hochleitner
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Earl W. Wallace, William Kelley
Στόρι: William Kelley, Pamela Wallace, Earl W. Wallace
Παραγωγή: Edward S. Feldman
Μουσική: Maurice Jarre
Φωτογραφία: John Seale
Μοντάζ: Thom Noble
Σκηνικά: Stan Jolley
Κοστούμια: Shari Feldman
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Witness
- Ελληνικός Τίτλος: Μάρτυρας Εγκλήματος
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ αυθεντικού σεναρίου και μοντάζ. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία, πρώτο αντρικό ρόλο (Harrison Ford), μουσική, φωτογραφία και σκηνικά.
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (δράμα), σκηνοθεσίας, πρώτου αντρικού ρόλου (Harrison Ford) σε δράμα, δεύτερου γυναικείου ρόλου (Kelly McGillis), σεναρίου και μουσικής.
- Βραβείο Bafta μουσικής. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, πρώτο αντρικό ρόλο (Harrison Ford), πρώτο γυναικείο ρόλο (Kelly McGillis), σενάριο, φωτογραφία και μοντάζ.
Παραλειπόμενα
- Ο αρχικός τίτλος ήταν Called Home, που ήταν ο όρος των Άμις για τον θάνατο.
- Το αρχικό σενάριο ήταν 182 σελίδων, κάτι που αντιστοιχούσε σε ταινία τριών ωρών.
- Βασική επιρροή ήταν το σενάριο ενός επεισοδίου της σειράς Gunsmoke της δεκαετίας του 1970, γραμμένο από τους William Kelley και Earl W. Wallace.
- Η 20th Century Fox είχε τα δικαιώματα του σεναρίου από το 1983, αλλά δεν το ενέκρινε ποτέ για ταινία, λέγοντας ότι δεν κάνει “επαρχιώτικες ταινίες”. Κι ενώ είχε ήδη συσχετιστεί ο Harrison Ford με την παραγωγή, κανένα στούντιο δεν το έπαιρνε, μέχρι που εκδήλωσε ενδιαφέρον η Paramount Pictures.
- Ο Peter Weir ήταν η πρώτη επιλογή για τη σκηνοθεσία, αλλά ήταν απασχολημένος με την Ακτή του Κουνουπιού. Κι ενώ ο John Badham το απέρριψε ως “ακόμα μία αστυνομική ταινία”, η Ακτή έπεσε έξω οικονομικά και ο Weir ανέλαβε άμεσα τη θέση. Αυτή ήταν και η πρώτη του αμερικανική ταινία.
- Ντεμπούτο για τον Viggo Mortensen στο σινεμά, που πήρε τον ρόλο επειδή το πρόσωπο του έκανε για Άμις.
- Πολλοί Άμις βοήθησαν την παραγωγή εργαζόμενοι με τα σκηνικά, αλλά αρνήθηκαν να εμφανιστούν στην ταινία. Μετά την πρεμιέρα, οι κοινότητες των Άμις δεν δέχτηκαν ως θετική την εικόνα τους επί του φιλμ, φοβούμενοι ότι θα μετατραπούν σε αξιοθέατο για τους τουρίστες.
- Με μπάτζετ 12 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ εισέπραξε 68,7.
Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος
Έκδοση Κειμένου: 27/10/2014
Σε αυτό το έργο του σπουδαίου αυστραλού Πίτερ Γουίαρ επιτυγχάνεται ένας ευφυής συνδυασμός στοιχείων από το φιλμ νουάρ, το ρομάντζο και το κοινωνικό δράμα με ταυτόχρονο κοινωνιολογικό στοχασμό. Ο κλασικός ντετέκτιβ, ερευνώντας έναν φόνο και υπό καταδίωξη, βρίσκεται ξαφνικά από τη ζούγκλα της αμερικανικής κοινωνίας στην προτεσταντική ουτοπία των (υπαρκτών) Άμις, μια αγροτική κοινωνία εκτός τεχνολογίας, που εξακολουθεί να ζει κατά τα πρότυπα του 17ου αιώνα. Ανάμεσα στην ατομικότητα του φιλελευθερισμού και τη συλλογικότητα ενός θρησκευτικού περίπου κολεκτιβισμού με άκαμπτους ηθικούς κανόνες κι άρνηση της βίας κατά τις χριστιανικές εντολές, ο έρωτας του ντετέκτιβ και της μητέρας του μικρού μάρτυρα καθίσταται ανέφικτος και γι’ αυτό άκρως ρομαντικός, ιδανικός.
Ο Γουίαρ κινείται προσεκτικά σε όλα τα επίπεδα, προσέχοντας ώστε ούτε η αστυνομική πλοκή, ούτε η ρετρό γοητεία των Άμις να επισκιάσουν το θέμα του, αλλά αντιθέτως να το αρωματίσουν δραματικά. Χάρισον Φορντ, Κέλι ΜακΓκίλις κι ο μικρός Λούκας Χάας αποδίδουν εξαιρετικά. Άλλωστε, ο Φορντ πριν γίνει ηθοποιός ήταν ξυλουργός, κάτι που έχει να κάνει με τις ανάγκες του ρόλου. Λεπτομέρεια: προσέξτε το πλάνο, προς το τέλος της ταινίας, όπου το αυτοκίνητο των διεφθαρμένων αστυνομικών προβάλλει ελάχιστα από έναν δρόμο-λόφο και ύστερα κάνει όπισθεν κι εξαφανίζεται από τον οπτικό ορίζοντα, σαν αρπακτικό που καιροφυλακτεί. Η υπέροχη γλαφυρότητα της κινηματογραφικής γραφής.
Βαθμολογία: