Ο Γουίλι Γουόνκα και το Εργοστάσιο Σοκολάτας

Ο κόσμος συνταράσσεται όταν ο Γουίλι Γουόνκα, χρόνια ερημίτης μέσα στο εργοστάσιο του, ανακοινώνει πως πέντε τυχεροί θα ξεναγηθούν στο εργοστάσιο του, υπεύθυνο για τα πιο νόστιμα γλυκά του πλανήτη. Ανάμεσα σε αυτούς, μάλιστα, ο ένας θα έχει γλυκά Γουόνκα για μία ολόκληρη ζωή. Ο μικρός και πάμπτωχος Τσάρλι κάνει τα δικά του όνειρα, αλλά ενώ ένα παιδί πλουσίου μπορεί να αγοράσει όσες σοκολάτες θέλει, οι οποίες κρύβουν από έναν κλήρο, αυτός με το ζόρι μπορεί να πάρει μία.

Σκηνοθεσία:

Mel Stuart

Κύριοι Ρόλοι:

Gene Wilder … Willy Wonka

Peter Ostrum … Charlie Bucket

Jack Albertson … παππούς Joe

Roy Kinnear … Henry Salt

Julie Dawn Cole … Veruca Salt

Leonard Stone … Sam Beauregarde

Denise Nickerson … Violet Beauregarde

Nora Denney … Κα Teevee

Paris Themmen … Mike Teevee

Ursula Reit … Κα Gloop

Michael Bollner … Augustus Gloop

Gunter Meisner … Arthur Slugworth/Κος Wilkinson

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Roald Dahl, David Seltzer

Παραγωγή: Stan Margulies, David L. Wolper

Μουσική: Leslie Bricusse, Anthony Newley, Walter Scharf

Φωτογραφία: Arthur Ibbetson

Μοντάζ: David Saxon

Σκηνικά: Harper Goff

Κοστούμια: Helen Colvig

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Willy Wonka & the Chocolate Factory
• Ελληνικός Τίτλος: Ο Γουίλι Γουόνκα και το Εργοστάσιο Σοκολάτας
• Εναλλακτικός Τίτλος: Willy Wonka and the Chocolate Factory

Άμεσοι Σύνδεσμοι

• Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας (2005)
• Γουόνκα (2023)

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: Charlie and the Chocolate Factory του Roald Dahl.

Κύριες Διακρίσεις

• Υποψήφιο για Όσκαρ μουσικής (διασκευή ή τραγούδια).
• Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα πρώτου αντρικού ρόλου (Gene Wilder) σε κωμωδία/μιούζικαλ.

Παραλειπόμενα

• Ενώ αναφέρεται στους τίτλους ότι μόνο ο ίδιος ο Roald Dahl διασκεύασε το βιβλίο του του 1964, ο David Seltzer πήρε το αρχικό σενάριο και το άλλαξε κατά πολύ, μια και η συνεργασία με τον Dahl έδειχνε να κολλάει λόγω δημιουργικών διαφορών. Αυτές οι αλλαγές έγιναν δίχως τη συγκατάθεση του συγγραφέα, οδηγώντας τον Dahl σε αποκήρυξη της ταινίας.
• Ήταν η 10χρονη κόρη του Mel Stuart που διάβασε το βιβλίο και ζήτησε από τον πατέρα της να το κάνει ταινία. Εκείνος το πρότεινε στον φίλο του παραγωγό David L. Wolper, που εκείνη την εποχή τύχαινε να βρίσκεται σε συνομιλίες με την Quaker Oats Company για την προώθηση μιας μπάρας γλυκού. Ο Wolper έπεισε την εταιρία να αγοράσει τα δικαιώματα του βιβλίου αλλά και να χρηματοδοτήσει την ταινία, προωθώντας έτσι με τον καλύτερο τρόπο το προϊόν που θα ονομαστεί Wonka Bar. Η θυγατρική που ανέλαβε την πώληση θα μετονομαστεί σε Willy Wonka Candy Company και θα πουληθεί ακολούθως στη Nestle.
• Διάφορες εκδοχές έχουν παρουσιαστεί περί του γιατί το Charlie του βιβλίου άλλαξε σε Willy Wonka για τον τίτλο του φιλμ. Μία από αυτές αναφέρει ότι το “Mister Charlie” χρησιμοποιούνταν από τους μαύρους των ΗΠΑ ως υποτιμητικός τίτλος για τους πλούσιους λευκούς. Μια άλλη μιλάει για την κωδική χρήση του Charlie από τους αμερικανούς φαντάρους στο Βιετνάμ ως παραπομπή στους Βιετκόνγκ. Το ίδιο το στούντιο είχε δηλώσει πως ήθελαν να δώσουν έμφαση στον εκκεντρικό χαρακτήρα του Γουόνκα, με τον Wolper όμως να αποκαλύπτει πως ο αληθινός λόγος ήταν η “τοποθέτηση προϊόντος” για τη Wonka Bar. Ο δε Stuart είπε με τη σειρά του ότι είχε κατά νου την εκδοχή των αφροαμερικανών, αλλά κυρίως το όνομα Willy Wonka ήταν κάτι το συγκεκριμένο, αντίθετα με το Charlie.
• Η ένωση υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν ενέκρινε τη χρησιμοποίηση επί του βιβλίου αφρικανών νάνων ως Ούμπα Λούμπα, παραλληλίζοντας το με τη δουλεία. Για αυτό και ο Stuart τους άλλαξε σε πορτοκαλί και πράσινους χαρακτήρες.
• Οι παραγωγοί είχαν κατά νου τους Fred Astaire, Joel Grey, Ron Moody και Jon Pertwee για τον ρόλο του Γουάνκα. Επιπλέον ο Spike Milligan ήταν αυτός που προτιμούσε ο Roald Dahl, ενώ αναφορές ήθελαν τον Peter Sellers να έχει παρακαλέσει τον συγγραφέα για τον ρόλο. Και τα 6 μέλη όμως των Monty Python ζήτησαν τον ρόλο του Γουάνκα, αλλά ακόμα δεν είχαν την αναγκαία διεθνή αναγνωσιμότητα. Οι τελικές οντισιόν έλαβαν χώρα σε σουίτα του ξενοδοχείου Plaza στη Νέα Υόρκη, και με το πέρας μίας εβδομάδας εμφανίστηκε ο Wilder, με σκηνοθέτη και παραγωγό να συνειδητοποιούν άμεσα ότι δεν χρειάζονταν να ψάχνουν για άλλον.
• Ο Peter Ostrum εντοπίστηκε από μάνατζερ καθώς εμφανίζονταν σε παιδική θεατρική παράσταση στο Κλίβελαντ, σε μια αναζήτηση που περιελάβανε ολόκληρες τις ΗΠΑ. Αυτό που χρειάστηκε ήταν να του τραβήξουν κάποιες φωτογραφίες με Polaroid και να τον ηχογραφήσουν να διαβάζει το βιβλίο. Δύο βδομάδες μετά τον κάλεσαν στη Νέα Υόρκη για δοκιμαστικό, και έναν μήνα μετά τον ειδοποίησαν ότι είχε μόλις 10 ημέρες για να προετοιμαστεί για ταξίδι στο Μόναχο (Bavaria Studios), όπου και θα γίνονταν τα γυρίσματα. Ο μικρός όμως δεν έπαιξε ποτέ ξανά σε ταινία, ακολουθώντας το επάγγελμα του κτηνίατρου.
• Το ένα τρίτο από τις σοκολάτες στο σκηνικό του εργαστηρίου ήταν αληθινά βρώσιμες.
• Ο σκηνοθέτης Bob Fosse καθημερινά διαμαρτύρονταν για τις καθυστερήσεις στα εν  λόγω γυρίσματα, μια και στο διπλανό πλατό προσπαθούσε να γυρίσει εκείνος το Καμπαρέ.
• Η Paramount Pictures συνδύασε την προώθηση με τηλεοπτικούς διαγωνισμούς για προϊόντα της Quaker, αλλά ενώ οι κριτικοί ήταν θετικοί, τα ταμεία απέφεραν ελάχιστα. Η Paramount απογοητευμένη δεν ανανέωσε τα δικαιώματα της το 1977, με την Quaker Oats Company να τα πουλάει άμεσα στη Warner Bros. για μισό εκατομμύριο δολάρια. Αυτό απέβη μια έξυπνη κίνηση, μια και η ταινία μέσα στα 1980 έγινε cult και εισέπραξε πολλά περισσότερα μέσω των επανεκδόσεων της σε μικρή και μεγάλη οθόνη.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Wolper και Stuart αποφάσισαν κάποια στιγμή πως η ταινία έπρεπε να είναι μιούζικαλ, και προσέγγισαν τους Richard Rodgers και Henry Mancini, που όμως αρνήθηκαν τη συμμετοχή τους. Αυτοί που είπαν το ναι ήταν το δίδυμο Leslie Bricusse και Anthony Newley, με το The Candy Man να γίνεται το πλέον αξιομνημόνευτο κομμάτι του φιλμ, ειδικά όταν ηχογραφήθηκε με τον Sammy Davis Jr. (έγινε η μόνη νούμερο 1 επιτυχία του διάσημου μαύρου καλλιτέχνη).