Μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 25/5/2008

Τρομάζω στη σκέψη πως ταινίες σαν και αυτή έμεναν κρυμμένες σε σκοτεινά ράφια. Μόλις πριν από λίγα χρόνια η αξία του Mikio Naruse έτυχε αναγνώρισης, και οι ταινίες του έγιναν προσεγγίσιμες για όλους εμάς. Ποιος ξέρει πόσες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις κράζουν κρυμμένες, ώσπου κάποιος να θελήσει να τις φανερώσει…

Η Ιαπωνία βρίσκεται πλέον στη μεταπολεμική εποχή και οι δυτικές συνήθειες αρχίζουν και συγχέονται με τις τοπικές. Η γυναίκα έχει πλέον χειραφετηθεί, αλλά όχι σε βαθμό που να έχει κερδίσει απόλυτα και καθολικά την αξιοπρέπεια που της αρμόζει. Έτσι σε μια γειτονιά, την Γκίνζα, αντίστοιχη με τη δική μας τότε Τρούμπα, κατοικοεδρεύουν ένα σωρό μπαρ με γυναίκες έτοιμες να ικανοποιήσουν τον άντρα-πελάτη, να του χαρίσουν μια στιγμή ευχαρίστησης και στη συνέχεια ό,τι προαιρείται. Ανάμεσα σε αυτή την μεταλλαγή της παλιάς γκέισας, είναι και η Μάμα, μια γυναίκα που κοιτάς αλλά δεν αγγίζεις. Ένα πανέμορφο δώρο για τα αρσενικά μάτια και το μεγαλύτερο έπαθλο αν τυχόν κατακτηθεί.

Ο Naruse με την αμέριστη βοήθεια της άψογης Hideko Takamine πλάθει έναν μυσταγωγικό χαρακτήρα, αυτόν της γυναίκας που ποθούν όλοι. Όμως, αυτό δεν την κάνει ευτυχισμένη. Τα προβλήματα της είναι πολλά και ρεαλιστικά. Αυτά την κάνουν εύθραυστη και ευσυγκίνητη. Όμως κι όταν εισβάλει στη ζωή της ο λανθάνων συναισθηματισμός, αυτή θα καταλάβει πως τα προβλήματα και ο συγκρατημένος της χαρακτήρας την έχουν τόσο δυνατή, που μπορεί να τα καταχωνιάσει όλα βαθιά και να συνεχίσει.

Όταν οι περισσότεροι ιάπωνες σκηνοθέτες προτιμούσαν το δράμα εποχής, ο Mikio Naruse έκανε ένα λαϊκό σινεμά… για υψηλούς λύτες. Ισάξιος με τον Ozu και τον Mizoguchi, παράγει έναν μοντέρνο κινηματογράφο, πολύ κοντά στους νεοτερισμούς του Antonioni. Έχει και κάτι από την κλασική μαγεία του αμερικανικού κινηματογράφου και σπίθες από την επερχόμενη Νουβέλ Βαγκ. Παίρνει ένα θέμα και το τοποθετεί στον πάτο μιας σκάλας, την οποία και ανεβαίνει με αργά βήματα, σκαλί-σκαλί. Ανεβάζει τη διάθεση, τους τόνους, αφού πρώτα έχει επιβάλει την εικόνα του και τους ρυθμούς του. Όλα αυτά για να καταλάβουμε στο τέρμα της σκάλας, ότι σημασία είχε το ανέβασμα και όχι η κορυφή…

Φαινομενικά έχουμε ένα λαϊκό μελόδραμα, με μια αυστηρή σκηνοθετική προσέγγιση που δεν έχει όρεξη για υπερβολές και ξεσπάσματα. Όμως δεν κοιτάξαμε το βάθος, και ο Mikio Naruse έχει επενδύσει πολύ σε αυτό, τόσο όσον αφορά την ψυχοσύνθεση της ηρωίδας του, όσο και στον μοντερνισμό που εκφράζει μέσα από τον στιλιστικό συναισθηματισμό των εικόνων. Η Hideko Takamine χαρίζει απλόχερα μια ερμηνεία που μπορεί να σε απορροφήσει και να σε αγγίξει αισθαντικά, σαν μια περαστική που μπορεί αυτόματα να ερωτευτείς. Ειδική μνεία και στη μουσική του Toshiro Mayuzumi, που σε ταξιδεύει σε πιο ευρωπαϊκά στέκια. Ανακαλύψτε το!

Βαθμολογία: