Under the Sun

• Κυριότερη Προβολή στην Ελλάδα: Διανομή στις αίθουσες.
• Παγκόσμια Κριτική Αποδοχή (Μ.Ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: V Paprscich Slunce

Ελληνικός Τίτλος: Under the Sun

Διεθνής Τίτλος: Under the Sun

Κύριες Διακρίσεις

• Βραβείο ντοκιμαντέρ στα Nika, τα εθνικά βραβεία της Ρωσίας.

Παραλειπόμενα

• Όταν ο Mansky έφτασε με το συνεργείο του στη Βόρεια Κορέα, η κυβέρνηση τού έδωσε άδεια για συγκεκριμένες σκηνές και τοποθεσίες. Επίσης, δεν μπορούσε να πάει όπου ήθελε μέσα στη χώρα, αλλά ούτε να μιλάει με τους χαρακτήρες της ταινίας άμεσα. Συνειδητοποιώντας ότι ήθελαν ένα φιλμ προπαγάνδας, ο σκηνοθέτης αποφάσισε να αφήνει ανοιχτές τις κάμερες κρυφά ανοιχτές και ενδιάμεσα από τις επίσημες λήψεις. Επιστρέφοντας στη χώρα του, δήλωσε ότι ενώ ήθελε να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για μια χώρα που ζούσε υπό ένα καθεστώς που έμοιαζε με το πάλαι ποτέ της σταλινικής Σοβιετικής Ένωσης, είδε ένα κατά πολύ χειρότερο.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• imdb
• Wikipedia
• Rotten Tomatoes

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 10/10/2017

Το καθεστώς της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Κορέας μετράει πάνω από μισό αιώνα ζωής και σαν φαινόμενο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για να αναλυθεί και να παρατηρηθεί διεξοδικά. Πέραν του ότι έχει καταφέρει να υπερβεί τις συγκρίσεις με τα προφανή παραδείγματα της Σοβιετικής Ένωσης και της Κίνας λόγω του εντελώς ιδιάζοντος καθεστώτος του Τζούτσε (το οποίο δίνει μεγάλη έμφαση στην αυτάρκεια ως μοχλό για την εθνική ανεξαρτησία) που αποτελεί ένα ολότελα ξεχωριστό κομμάτι στο κεφάλαιο της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, ταυτόχρονα αποτελεί ίσως τον κοντινότερο πολιτικό διάδοχο του σταλινισμού (ως προς το συνδυασμό εθνικιστικών τάσεων με μια προσωπολατρεία απέναντι στον ηγέτη) που είναι αμφίβολο το αν κάποιοι, με δεδομένο το ότι αποκηρύχτηκε και από την ίδια την ΕΣΣΔ, πίστευαν ότι τα σπέρματά του θα εξακολουθούσαν να επιβιώνουν εν έτει 2017.

Το ντοκιμαντέρ του Vitaliy Manskiy δεν είναι τόσο ένα δοκίμιο, ένα φιλμ πολιτικού στοχασμού επάνω στην κατάσταση που βρίσκεται αυτή η απομονωμένη χώρα όσο μια απλή «φέτα ζωής» στη χώρα αυτή, με το κόλπο της παρουσίασης των στησιμάτων για τα γυρίσματα να χρησιμοποιείται για να ασκήσει την κατά το σκηνοθέτη κριτική στο εκεί καθεστώς ως σετάρισμα ενός ανυπόφορα ψεύτικου θεάτρου, ως ένας κατά βάση δυστυχής τρόπος να ζει κανείς, όχι τόσο σε βιοτικό επίπεδο όσο στη νοοτροπία της ασταμάτητης προσποίησης χαράς, ενθουσιασμού και απόλυτης πίστης σε κάτι χωρίς να διανοούνται καν κάποιες ισχνές έστω αμφιβολίες. Η κάμερα τοποθετείται σχεδόν πάντα σε μεγάλη απόσταση από τα πρόσωπα που κινηματογραφεί και οι συνθέσεις των κάδρων έχουν μια κιουμπρικική ψυχρότητα και ακρίβεια, όπως άλλωστε και η διαχείριση του θέματος που αντιμετωπίζεται με μια λεπτή ειρωνεία, ακόμη και με χιούμορ (χαρακτηριστικό το παράδειγμα στη σκηνή με το αγοράκι που είναι σχεδόν έτοιμο να αποκοιμηθεί στην ομιλία του βετεράνου του Πολέμου της Κορέας) και με αποξενωτική διάθεση από τον ανθρώπινο παράγοντα, με μεγάλη εξαίρεση τη σκηνή-κλειδί που υπάρχει λίγο πριν το φινάλε και διόλου τυχαία είναι κοντινό πλάνο.

Οι εικόνες που καταγράφονται, αν και δεν αποτελούν κάτι που δεν έχει φανταστεί κάποιος έστω και υποτυπωδώς ενημερωμένος για την κατάσταση στη συγκεκριμένη χώρα, έχουν για προφανείς λόγους τεράστια αρχειακή αξία, σε περιπτώσεις δε μαζικών εκδηλώσεων προκαλούν ακόμη και δέος με τον τρόπο που συμμετέχει και οργανώνεται το πλήθος σε αυτές. Οι δημιουργικοί περιορισμοί που υφίστανται οι συντελεστές λόγω της «μεταμφίεσης» της κρατικής προπαγανδιστικής ταινίας προκειμένου να εγκριθούν τα γυρίσματα εμποδίζουν και την πρόσβαση σε λιγότερο φωτογενή σημεία της χώρας όπου σύμφωνα με αποστάτες και δυτικόφρονα μέσα ενημέρωσης επικρατεί η φτώχεια, αλλά με τις παρούσες συνθήκες κάτι τέτοιο θα ήταν ακατόρθωτο.

Συνοπτικά, και κινηματογραφική άποψη υπάρχει, και τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα, αλλά το τελικό αποτέλεσμα, ενώ ιντριγκάρει, ποτέ δεν συγκλονίζει συθέμελα. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι ότι τα πολιτικά συμπεράσματα που εξάγει το έργο είναι όχι μόνο κάπως προφανή και απλά, αλλά και θα μπορούσαν να περιέχονται και σε μια δημιουργία που θα διαρκούσε λιγότερο. Τα 106 λεπτά μόνο πολλά δεν είναι, αλλά κατά τη διάρκεια τους πολλάκις δίνεται η εντύπωση ότι ο προβληματισμός επαναλαμβάνεται και καταλήγει συνεχώς στα ίδια πορίσματα. Από τελετή σε τελετή και από εργασιακό χώρο σε εργασιακό χώρο, το αναμάσημα είναι έντονο και καθιστά τη θέαση κάπως κουραστική από ένα σημείο κι έπειτα.

Ακόμη κι έτσι όμως, το “Under the Sun” είναι μια ξεχωριστή εμπειρία λόγω της πολυτιμότητας των ντοκουμέντων που καταγράφονται στην κάμερα και μια ανά στιγμές καθηλωτική αποτύπωση ενός συλλογικού ψυχισμού. Κάτι ακόμη που μένει στο νου είναι η αυθεντικότητα, η πηγαιότητα της συμπεριφοράς των παιδιών, είτε όταν ακούν με δέος, είτε όταν βαριούνται, είτε όταν ενθουσιάζονται, σε σχέση με τους πιο εκπαιδευμένους στην εξωτερίκευση συναισθημάτων ενήλικες, ακριβώς επειδή στο ξεκίνημα της ζωής τους περνούν χωρίς επεξεργασία μέσα τους οι διδαχές του κράτους τους. Είναι αργότερα στη ζωή που εσωτερικά πιθανώς και να απομυθοποιηθούν όλα αυτά, αλλά εκεί έρχεται και η επώδυνη συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει κι άλλη επιλογή…

Βαθμολογία: