Η Ιστορία των Παιχνιδιών (1995)

ΣΥΝΟΨΗ

Μια υφασμάτινη κούκλα, ο σερίφης Γούντι, είναι το αγαπημένο παιχνίδι του μικρού Άντι. Όταν στα γενέθλιά του λάβει δώρο έναν διαστημικό εξελιγμένο κούκλο, τον αστροναύτη Μπαζ Λάιτγιερ, όλα θα αλλάξουν. Ο μικρός Άντι θα λατρέψει τον κούκλο αστροναύτη, κι έτσι ο Μπαζ θα ανακηρυχτεί αρχηγός των παιχνιδιών παραγκωνίζοντας έτσι τον Γούντι.

Σκηνοθεσία:

John Lasseter

Κύριοι Ρόλοι:

Tom Hanks … Woody (φωνή)

Tim Allen … Buzz Lightyear (φωνή)

Don Rickles … Mr. Potato Head (φωνή)

Jim Varney … Slinky Dog (φωνή)

Wallace Shawn … Rex (φωνή)

John Ratzenberger … Hamm (φωνή)

Annie Potts … Bo Peep (φωνή)

John Morris … Andy (φωνή)

Erik von Detten … Sid (φωνή)

Laurie Metcalf … Κα Davis (φωνή)

R. Lee Ermey … ο λοχίας (φωνή)

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Joss Whedon, Andrew Stanton, Joel Cohen, Alec Sokolow

Στόρι: John Lasseter, Pete Docter, Andrew Stanton, Joe Ranft

Παραγωγή: Bonnie Arnold, Ralph Guggenheim

Μουσική: Randy Newman

Μοντάζ: Robert Gordon, Lee Unkrich

Σκηνικά: Ralph Eggleston

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Toy Story
Ελληνικός Τίτλος: Η Ιστορία των Παιχνιδιών
Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Toy Story

Άμεσοι Σύνδεσμοι

Toy Story 2 (1999)
Toy Story 3 (2010)
Toy Story 4 (2019)
Lightyear (2022)

Κύριες Διακρίσεις

Υποψήφιο για Όσκαρ αυθεντικού σεναρίου, μουσικής και τραγουδιού (You’ve Got a Friend in Me). Ειδικό βραβείο τεχνικής ως πρώτο μεγάλου μήκους computer-animated ταινία.
Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (κωμωδία/μιούζικαλ) και τραγουδιού (You Got a Friend in Me).
Υποψήφιο για Bafta ειδικών εφέ.
Καλύτερη ταινία στα Annie, τα βραβεία των κινουμένων σχεδίων.

Παραλειπόμενα

Τεχνική: Computer-animated (ψηφιακό)
Πρώτη ταινία της εταιρίας Pixar, όπως και πρώτη μεγάλου μήκους ταινία ψηφιακού κινούμενου σχεδίου.
Ήταν η επιτυχία του 1988, το μικρού μήκους ψηφιακό Tin Toy, που έκανε την Disney να ενδιαφερθεί για την Pixar του Steve Jobs, με σκοπό να έφτιαχναν μια ταινία από την προοπτική ενός μικρού παιχνιδιού. Τα πρώτα στόρι που κατέθεσαν οι Lasseter (ο οποίος και προέρχονταν από την εταιρία του Μίκι Μάους), Stanton και Docter απορρίφθηκαν από την Disney, η οποία ήθελε την ταινία κάπως πιο “αιχμηρή”. Μέχρι εκεί, πρωταγωνιστής ήταν ο Tinny (μια κουκλίτσα που έπαιζε πολλά όργανα) και βασικός κακός… ο Woody. Από εκείνο το σημείο, περίπου το 1991, το στόρι επιδέχτηκε πολλές αλλαγές, με τον όνομα του Tinny να γίνεται Morph, ώσπου να καταλήξει σε Buzz Lightyear (από τον αστροναύτη Buzz Aldrin). Αυτός ήταν μια μίξη από τις στολές των αστροναυτών του Apollo και από G.I. Joe. Το πράσινο και το μοβ στη στολή του προέρχονταν από τα αγαπημένα χρώματα του Lasseter και της συζύγου του. Ο Woody (το όνομα ήταν φόρος τιμής στον παλιό ηθοποιό Woody Strode) δανείστηκε τα χαρακτηριστικά από το φαντασματάκι Casper, ενώ ο σχεδιαστής Bud Luckey ήταν αυτός που πρότεινε από απλή κούκλα να γίνει καουμπόης. Η τελική σεναριακή δομή προέρχονταν από τον Robert McKee, τον οποίο είχε τύχει να δουν σε σεμινάριο του στο Λος Άντζελες οι Lasseter και Docter. Το 1993, επιτέλους είχαμε ένα σενάριο που πέρασε την έγκριση του μεγάλου αφεντικού της Disney, του Jeffrey Katzenberg.
Ο Lasseter πάντα ήθελε τον Tom Hanks για τη φωνή του Γούντι. Αλλά πέρασαν κι άλλα υποψήφια ονόματα πριν καταλήξει εκεί, όπως του Paul Newman. Για αυτήν του Μπαζ, υποψήφιοι ήταν οι: Billy Crystal, Bill Murray, Chevy Chase και Jim Carrey.
27 σχεδιαστές κινουμένου σχεδίου εργάστηκαν εξαρχής, με 400 μοντέλα κομπιούτερ στη διάθεση τους. Ο κάθε χαρακτήρας σχεδιάζονταν πρώτα σε χαρτί και έπειτα “έμπαινε” στο κομπιούτερ ώστε να επεξεργαστεί η κάθε του κίνηση ξεχωριστά. Για τον Γούντι μόνο χρειάστηκαν 723 αισθητήρες κίνησης, οι 21 από αυτούς για το πρόσωπο. Έπειτα κι από το πρώτο δοκιμαστικό, κάθε πλάνο περνούσε από τα χέρια οχτώ διαφορετικών ομάδων. Η τελική πινελιά μπήκε στα στούντιο Skywalker Sound, όπου προστέθηκε η ηχητική μπάντα και η μουσική.
Τα κέρδη έφτασαν τα 373,6 εκατομμύρια δολάρια, έναντι συνολικού κόστους των 30.
Το 2009, η ταινία επανεκδόθηκε, αυτή τη φορά σε Disney Digital 3-D.
Και στα ελληνικά, με τις φωνές των: Άλκης Κούρκουλος (Γούντι), Γιώργος Λιάντος (Μπαζ), Κώστας Τριανταφυλλόπουλος (Κος Πατάτας), Νίκος Τσούκας (Σούστας), Γιάννης Παλαμίδας (Ρεξ), Χρήστος Ζορμπάς (Ζαμπόν), Μαρία Πλακίδη (Λόλα), Χρήστος Αχλαδιώτης (Άντι), Πέρυ Ποράβου (Κα Ντέιβις), Τάσος Μπενέτος (Σιντ), Γιάννης Παπαϊωάννου (ο λοχίας), Ηλίας Πλακίδης (Κιάλιας/σπασίκλας/εκφωνητής), Θοδωρής Χατζηαποστόλου (Καρχαρίας), Αλέξανδρος Λογοθέτης (στρατιώτης), Μαριλένα Αχλαδιώτη (Άννα), Κώστας Γκίκας (εκφωνητής), Μάκης Αχλαδιώτης (εκφωνητής), Γιώργος Μικρογιαννάκης (εκφωνητής). Σκηνοθετική επιμέλεια: Ηλίας Πλακίδης. Μετάφραση: Γιώργος Κόπιτσας. Στίχοι: Τζίμης Πανούσης.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Ο Randy Newman συνέθεσε κι εκτέλεσε μαζί με τον Lyle Lovett το ντουέτο You’ve Got a Friend in Me, που έμελλε να γίνει επιτυχία και μουσικό σήμα κατατεθέν του franchise. Επιτυχία όμως έγινε και στην ελληνική εκδοχή, ως Εγώ Κι Εσύ Μαζί, ερμηνευμένο από τους Αλκίνοο Ιωαννίδη και Τζίμη Πανούση.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 8/5/2019

Ούτε λίγο, ούτε πολύ, το τεχνολογικό θαύμα που πέτυχε ο Walt Disney με την ομάδα του τη δεκαετία του 1930 με την κατασκευή του Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι, επαναλαμβάνεται μετά από επτά δεκαετίες, αυτή τη φορά με τη γέννηση του ψηφιακού κινούμενου σχεδίου. Το team του John Lasseter πάτησε στα digital επιτεύγματα των προηγούμενων τότε ετών, καταφέρνοντας να μας παρουσιάσει μια ταινία κινουμένων σχεδίων όπου το σχέδιο είναι πιο κοντά στον ρεαλισμό από ποτέ. Ως σκέψη, μπορεί κάποιος να φαντάζονταν ότι έτσι χάνεται η παιχνιδιάρικη υφή αυτού του είδους ταινιών, αλλά εντέλει έπρεπε να το δούμε μπροστά μας για να πιστέψουμε ότι πράγματι το ψηφιακό είναι εφάμιλλα ταιριαστό με την πρωτόλεια εννοιολογικά γοητεία ενός σχεδίου, κι αυτή αφορά την οπτικοακουστική αναβίωση της φαντασίας.

Ίσως ποτέ όμως δεν είχαμε τόσο απότομο ξέσπασμα αυτής της τεχνικής, αν δεν είχαμε την εν λόγω ταινία. Καθαρά συμβολικά και συμβιβαστικά εν μέρει, τιμώντας την έννοια της παιδικότητας του είδους αλλά και τους προκάτοχους της «ανήλικης» ψυχαγωγίας, το σενάριο που επιλέγεται αφορά εκείνα τα παιχνίδια που είχαν μεγαλώσει γενιές και γενιές παιδιών. Παράλληλα, στο πεδίο «εισβάλει» και το νέο τεχνολογικά παιχνίδι, όπου στην αρχή φαντάζει απειλητικό, αλλά εντέλει έρχεται να διδαχτεί ότι δεν είναι το αντικείμενο που είναι κακό, αλλά η χρήση αυτού από εμάς. Αλίμονο κι αν κολλήσει ο νους μας ενάντια στην εξέλιξη, άλλωστε, λες και το παρελθόν ήταν καθόλα τόσο ελκυστικό, που δεν θέλουμε να το διορθώσουμε, ως και να το αλλάξουμε με κάτι το νέο. Οι εικόνες, βλέπετε, αλλάζουν, αλλά οι έννοιες που έχουν την απώτερη σημασία παραμένουν αναλλοίωτες στον χρόνο, και υπεράνω της οποιασδήποτε ανθρώπινης εξέλιξης.

Έτσι, αυτό το παράδοξο του παντρέματος της παράδοσης με την τεχνολογία βρίσκει εδώ μια πανέμορφη αποτύπωση, η οποία εύκολα κλέβει τις καρδιές των μικρών, αλλά κάνει και τους μεγαλύτερους να παρακολουθούν με παρόμοια νοσταλγική διάθεση. Η πλοκή είναι γενικά απλή, δεν θα λέγαμε πως ως εξέλιξη το στόρι έρχεται για να σπάσει κανόνες, με την απειλή να μη λείπει, αλλά και να μην ξεφεύγει από τα χολιγουντιανά πρότυπα μιας οικογενειακής ταινίας. Απλά, σε αιχμαλωτίζει τόσο η τελειότητας της νέας αυτής εικονοποίησης του σχεδίου, που όλα σου φαντάζουν ολοκαίνουργια. Οι χαρακτήρες, από την άλλη, είναι καλύτερα δουλεμένοι από το στόρι. Απλοϊκοί, αλλά τρυφεροί, και ευαίσθητοι όσο η ίδια η φύση ενός μικρού παιχνιδιού, αλλά και την ίδια ώρα παράγουν χιούμορ μέσα σε μια λογική παιδικής παρέας, πολλές φορές δίχως να το ελέγχουν καν οι ίδιοι. Τα διδάγματα εξίσου απλά, αλλά όλα τους καλοδεχούμενα και αρμοστά για την παιδική ψυχοσύνθεση, συν φυσικά την όλη αλληγορία του παντρέματος του παλιού με το νέο.

Γενικά, δίχως να φτάσει το είδος στον απόγειο που έμελλε να το φέρει τα επόμενα χρόνια που θα έρχονταν, η Pixar συστήνεται με το ψηφιακό καλημέρα ως ισοδύναμη με την Disney στο παραδοσιακό παρελθόν. Και παρότι ο «ζωντανός» κινηματογράφος πήρε μια κάποια ποιοτική κάτω βόλτα επί του συνόλου του, αυτός του κινουμένου σχεδίου ανανεώθηκε, κι ετοιμάστηκε για νέες δόξες που ίσως δεν έχουμε ακόμα ζήσει σε όλη τους τη μεγαλοπρέπεια.

Βαθμολογία: