Τοπ-Καπί
- Topkapi
- 1964
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Γαλλικά, Τουρκικά, Ελληνικά, Γερμανικά, Ιταλικά
- Αστυνομική, Κωμωδία
Μια γοητευτική κλέφτρα πολύτιμων λίθων σχεδιάζει να κλέψει έναν από τους πολυτιμότερους θησαυρούς του κόσμου: τον σουγιά ενός μαχαραγιά, που κοσμείται από τέσσερα σμαράγδια εξαιρετικής σπανιότητας και ομορφιάς. Ο θησαυρός όμως βρίσκεται καλά φυλαγμένος στο μουσείο Τοπκαπί της Κωνσταντινούπολης, και κανείς δεν φαίνεται να μπορεί να βάλει στο χέρι το ανυπολόγιστης αξίας κειμήλιο. Σύντομα, μια ομάδα από ερασιτέχνες κακοποιούς, κλεφτρόνια κι έναν ανυποψίαστο, αγαθό μικροαπατεώνα θα ταξιδέψουν μέχρι την καυτή Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή το «τέλειο» κόλπο. Στην πράξη, όμως, ο θησαυρός δεν θα είναι τόσο κοντά όσο υπολόγιζαν. Θα χρειαστεί να επιστρατεύσουν όλη την τύχη, την τόλμη, αλλά και το στιλ που διαθέτουν, προκειμένου να τα καταφέρουν.
Σκηνοθεσία:
Jules Dassin
Κύριοι Ρόλοι:
Μελίνα Μερκούρη … Elizabeth Lipp
Peter Ustinov … Arthur Simon Simpson
Maximilian Schell … Walter Harper
Robert Morley … Cedric Page
Jess Hahn … Hans Fisher
Akim Tamiroff … Gerven
Gilles Segal … Giulio
Τίτος Βανδής … Harback
Δέσπω Διαμαντίδου … Βούλα
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Monja Danischewsky
Παραγωγή: Jules Dassin
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Φωτογραφία: Henri Alekan
Μοντάζ: Roger Dwyre
Σκηνικά: Max Douy
Κοστούμια: Θεώνη Βαχλιώτη
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Topkapi
- Ελληνικός Τίτλος: Τοπ-Καπί
- Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Τοπ Καπί
Σεναριακή Πηγή
- Μυθιστόρημα: The Light of Day του Eric Ambler.
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ δεύτερου αντρικού ρόλου (Peter Ustinov).
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα πρώτου αντρικού ρόλου (Peter Ustinov) και πρώτου γυναικείου ρόλου (Μελίνα Μερκούρη) σε κωμωδία μιούζικαλ.
Παραλειπόμενα
- Το σενάριο διαφοροποιείται σε βασικά σημεία σε σχέση με το βιβλίο του Eric Ambler, έχοντας κατά νου να υπάρχει σταδιακή αποκάλυψη των προθέσεων της συμμορίας.
- Σύμφωνα με τον Dassin, ο Peter Sellers ήταν η πρώτη επιλογή για τον Σίμπσον, αλλά εκείνος αρνήθηκε επειδή δεν ήθελε να δουλέψει δίπλα στον Maximilian Schell, που είχε τη φήμη του “δύσκολου”.
- Πρώτα είχε ανακοινωθεί ο Richard Widmark για τον ρόλο του Γουόλτερ, κι ενώ η αρχική επιλογή ήταν ο Christopher Plummer.
- Ο σκηνοθέτης εμφανίζεται στον μικρό ρόλο ενός τούρκου αστυνομικού, αλλά σε σημαντικότερο ρόλο βρίσκεται ο αδελφός του, Joe Dassin, γνωστός για τις μουσικές του ασχολίες.
- Πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση για τον Gilles Segal, που έγινε διάσημος για τα ακροβατικά του κόλπα. Διόλου τυχαία, κυρίως μέσου αυτού, ο Bruce Geller είχε δηλώσει πως εμπνεύστηκε τη σειρά Επικίνδυνες Αποστολές μέσα από αυτή την ταινία.
- Ο Peter Ustinov δεν ήταν παρών στην απονομή των Όσκαρ, και ο κωμικός Jonathan Winters ήταν που παρέλαβε για αυτόν το βραβείο.
- Μία από τις αγαπημένες ταινίες του Christopher Nolan.
- Εκτός από την Κωνσταντινούπολη, γυρίσματα έγιναν και σε Παρίσι, Καβάλα.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 15/3/2010
Ο Ζιλ Ντασέν επιστρέφει στις ληστείες μετά το καταπληκτικό του «Ριφιφί», και πετυχαίνει να κλέψει και πάλι τις συμπάθειες. Εδώ, όμως, δεν έχουμε κάποιον συγγενή των νουάρ, αλλά ατόφια caper-movie από αυτές που μεσουρανούσαν στα 1960. Με ελαφριά διάθεση για πλάκα, ή να το πούμε κέφι (μαζί και κάτι σαν παρωδία του Ριφιφί), αφήνει την αγαπημένη του Μελίνα Μερκούρη και το ανατολίτικο τοπίο να παρασύρουν το έργο σε μια περίτεχνη χορογραφία διασκέδασης. Μιλάμε για ψυχαγωγικό σινεμά κι όχι για μια ταινία που θα σε βάλει σε σκέψεις. Αν η ταινία δεν παίρνει «Όσκαρ» για την οργάνωση του εγκλήματος, σαρώνει με την εκτέλεση του. Η ληστεία είναι υπόδειγμα για το είδος κι έχει επηρεάσει πολλούς μετέπειτα δημιουργούς με τη χρήση του μοντάζ και την αγωνιώδη της εξέλιξη. Ο εκπληκτικός Πίτερ Ουστίνοφ καταφέρνει να κλέψει τα φώτα από τη Μελίνα, κάτι που εύκολα κανείς θα μπορούσε να αποκαλέσει αδιανόητο, και κερδίζει επάξια Όσκαρ δεύτερου ρόλου, αν και ήταν πρώτος. Παραδόξως, δεν έχει γίνει ακόμα ριμέικ…
Βαθμολογία: