Εισιτήριο για τον Παράδεισο

Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος

Έκδοση Κειμένου: 8/9/2022

Γυρίσαμε στα 90s; Αυτή την απορία είχαν οι φίλοι μου όταν τους είπα ότι θα δω μια ρομαντική κομεντί με την Julia Roberts και τον George Clooney. Και έχουν δίκιο εν μέρει. Το είδος που μεσουράνησε εκείνη τη δεκαετία δεν έφυγε ποτέ από το προσκήνιο, απλώς έχασε το star-quality. Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδαμε σε γνήσια κομεντί την Julia, τον George, τον Hugh ή την Andie; Πάνω-κάτω 20 χρόνια πριν. Έτσι δημιουργείται αυτόματα μια παγίδα γύρω από το πώς αναβαθμίζεται στο σήμερα ένα είδος που στήριζε επιτηδευμένα τη γοητεία του πάνω σε κλισέ, όλα στην υπηρεσία της απόλυτης αγάπης.

Η ευκαιρία που αρπάζει με το καλημέρα το «Εισιτήριο για τον Παράδεισο» είναι να πάρει θέση για το μεγάλο «και ζήσαν αυτοί καλά», και μας λέει ότι ο φλογερός έρωτας της νεότητας σβήνει, με τους πενηντάρηδες πλέον εραστές όχι μόνο να έχουν χωρίσει αλλά να θεωρεί ο ένας τον άλλον το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του. Η Julia και ο George όμως δεν υποδύονται το μεσήλικο ζευγάρι με το δηλητηριώδες χιούμορ, αλλά δύο ανθρώπους που τελικά δεν γνωρίζονταν και τόσο καλά για να μοιραστούν μια αρμονική ζωή. Η χημεία τους επί της οθόνης είναι αδιαμφισβήτητη, και η επιλογή τους να ερμηνεύσουν τους έξοχα γραμμένους διαπληκτισμούς τους αποκλειστικά ως πηγή κωμωδίας είναι το μαγικό συστατικό που προσφέρει ταυτότητα στην ταινία και της δίνει φτερά.

Αν η Julia και ο George μάς υπενθυμίζουν ότι είναι οι άρχοντες του είδους, συμπαρασύρουν και τις υπόλοιπες ερμηνείες και τις ανεβάζουν στο επίπεδό τους. Η Kaitlyn Dever μπορεί να είναι η κόρη που τα παρατάει όλα για έναν έρωτα, αλλά δεν είναι τυφλή στη λογική. Ο Maxime Bouttier μπορεί να είναι ο θεωρητικά ακατάλληλος γαμπρός, αλλά δεν είναι διατεθειμένος να ανοίξει πόλεμο με τα πεθερικά του. Η Billie Lourd μπορεί να είναι η κολλητή-γλεντζές, αλλά ο βίος της δεν αντιμετωπίζεται ως έκλυτος. Και η οικογένεια του επαρχιώτη γαμπρού αποδεικνύεται πολύ πιο ισορροπημένη από αυτή των γιάπηδων Αμερικανών. Όλοι αυτοί οι αντεστραμμένοι όροι γύρω από χαρακτήρες που είχαμε μάθει να αντιμετωπίζουμε ως στερεοτυπικούς, δείχνουν ότι όταν υπάρχει θέληση μπορούν να γραφτούν ρόλοι που η κωμική τους διάσταση δεν προχωρά ανάλογα με τα επίπεδα της υστερίας τους. Οι κάτοικοι του Μπαλί πλέον δεν είναι εξωτικοί, αλλά απλώς κάτοικοι μιας χώρας που ζουν αξιοποιώντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά του τόπου τους. Αυτή είναι η παραγωγική συνεισφορά της πολιτικής ορθότητας στη μυθοπλασία. Το να μην προσβάλεις δεν είναι, στην καρδιά του, ένα ζήτημα απαγόρευσης, αλλά ένα ζήτημα κοινωνικής ενσυναίσθησης.

Όλα τα παραπάνω είναι στοιχεία που σε πρώτο επίπεδο περνούν απαρατήρητα, και αυτός είναι ο λόγος που η ταινία πετυχημένα λειτουργεί σαν ένα σύγχρονο εγχείρημα του είδους. Άλλωστε μια ταινία περισσότερα πράγματα λέει για την εποχή κατά την οποία γυρίστηκε. Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι εξακολουθεί να είναι υπερβολικά πλούσιο χωρίς εμφανή λόγο, ο ινδονήσιος γαμπρός ζει αρκετά συμβατικά για τα μέσα αμερικανικά μάτια ως παραγωγός τροφικής πρώτης ύλης στο εμπορικό σύστημα της παγκοσμιοποίησης, ενώ η ανάγκη του θεατή για το παραμύθι είναι κι αυτή παρούσα, με την κόρη να προσπαθεί να πείσει πως ο έρωτάς της δεν είναι μια περιπέτεια του καλοκαιριού, φέρνοντας σαν απόδειξη το πώς αισθάνεται μέσα στο ονειρικό περιβάλλον του Μπαλί. Πλάνη και λογική μέσα στην ίδια πρόταση. Οξύμωρο ίσως, αλλά βρισκόμαστε μέσα στη χολιγουντιανή μηχανή των ονείρων και γι’ αυτό την πληρώνουμε.

Ο Ol Parker, που ηγείται της σκηνοθεσίας και του σεναρίου, δείχνει να αντιλαμβάνεται πολύ σωστά τις δυνατότητες που του παρέχουν οι υψηλής ποιότητας ηθοποιοί του, και από τη μεριά του φέρνει εις πέρας τις ανάγκες ρυθμού της κωμωδίας, τόσο της λεκτικής όσο και της σωματικής, η οποία διανθίζεται συνεχώς με μικρά γκαγκ που λαμβάνουν χώρα διακριτικά μέσα στο κάδρο. Την παράσταση αναμένεται να κλέψει ο Lucas Bravo, δίνοντας μια κωμική αλλά πλήρως ρεαλιστική διάσταση στον πιο σχηματικό τύπο ρόλου που συναντάμε σε αυτές τις ταινίες.

Έχοντας πλήρη επίγνωση για τις κοινωνικές και κινηματογραφικές αλλαγές που έχουν συμβεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το «Εισιτήριο για τον Παράδεισο» δίνει μια φρέσκια οπτική πάνω στα πολυκαιρισμένα εργαλεία ενός κουρασμένου είδους αξιοποιώντας μια δυνατή ομάδα ηθοποιών. Δεν διαθέτει τη ρετρό μαγεία που αναζητούμε στις κομεντί μιας άλλης εποχής και έτσι κι αλλιώς δεν μας το υποσχέθηκε. Αυτό που μας προσφέρει ίσως είναι πιο ουσιώδες.

Βαθμολογία: