Τρεις Χιλιάδες Χρόνια Προσμονής (2022)

ΣΥΝΟΨΗ

Η Δρ. Μπίνι είναι ικανοποιημένη με τη ζωή και έρχεται στον κόσμο με έναν υγιή σκεπτικισμό. Παρόλα αυτά, συναντά ένα Τζίνι που της προσφέρει τρεις ευχές σε αντάλλαγμα για την ελευθερία του. Αυτό είναι ένα πρόβλημα γιατί η ίδια μελετάει τις διηγήσεις και γνωρίζει όλες τις προειδοποιητικές ιστορίες σχετικά με τις επιθυμίες που πήγαν στραβά. Εκείνος υποστηρίζει την υπόθεσή του λέγοντάς της φανταστικές ιστορίες από το παρελθόν του. Τελικά ξεγελιέται και κάνει μια ευχή που τους εκπλήσσει και τους δύο.

Σκηνοθεσία:

George Miller

Κύριοι Ρόλοι:

Tilda Swinton … Δρ Alithea Binnie

Idris Elba … το Τζίνι

Aamito Lagum … βασιλιάς Sheba

Nicolas Mouawad … βασιλιάς Solomon

Ece Yuksel … Gulten

Matteo Bocelli … πρίγκιπας Mustafa

Lachy Hulme … σουλτάνος Suleiman

Megan Gale … Hurrem

Burcu Golgedar … Zefir

Ogulcan Arman Uslu … Murad

Jack Braddy … Ibrahim

Kaan Guldur … Murad IV

Alyla Browne … Alithea Binnie (νεαρή)

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: George Miller, Augusta Gore

Παραγωγή: George Miller, Doug Mitchell

Μουσική: Junkie XL

Φωτογραφία: John Seale

Μοντάζ: Margaret Sixel

Σκηνικά: Roger Ford

Κοστούμια: Kym Barrett

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Three Thousand Years of Longing
Ελληνικός Τίτλος: Τρεις Χιλιάδες Χρόνια Προσμονής

Σεναριακή Πηγή

Διήγημα: The Djinn in the Nightingale’s Eye του A.S. Byatt.

Παραλειπόμενα

Το The Djinn in the Nightingale’s Eye είναι μια ανθολογία μυθικών διηγημάτων, που ο βρετανός A.S. Byatt έκδωσε το 1994. Τα τρία διηγήματα σε αυτήν δανείζονται διάσημα παραμύθια και λαϊκούς μύθους για να μιλήσουν για τον σύγχρονο κόσμο. Η ταινία προέρχεται από το ομότιτλο κομμάτι του βιβλίου.
Τα γυρίσματα έγιναν στην Αυστραλία και την Τουρκία, με την πανδημία να αναβάλει τα προγραμματισμένα για τη Μεγάλη Βρετανία.
Όταν το σχέδιο ήταν ακόμα στα χαρτιά, κατά τη δεκαετία του ’00, ήταν ο Nick Enright να συνυπογράψει το σενάριο. Πριν φύγει από τη ζωή, αυτός ήταν που πρότεινε στον φίλο του την Augusta Gore για τη θέση του.
Ο John Seale ανέβαλε για δεύτερη φορά τη συνταξιοδότηση του για χάρη και πάλι του George Miller. Μαζί είχαν κάνει και την προηγούμενη ταινία του Αυστραλού, που ήταν 7 χρόνια πριν (Mad Max: Ο Δρόμος της Οργής).
Μόλις η 3η από τις 10 σκηνοθετικές δουλειές του George Miller από το 1979, που δεν ανήκει σε κάποιο franchise.
Η πρεμιέρα στο φεστιβάλ Κανών βρήκε το κοινό να χειροκροτεί, αλλά τους κριτικούς διχασμένους.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Ο Junkie XL έγραψε για την ταινία το Cautionary Tale, και το ερμηνεύει πλάι στον Matteo Bocelli.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 31/8/2022

Από το πώς αναπτύσσονται οι στιχομυθίες μεταξύ Tilda Swinton και Idris Elba προετοιμάζεται κανείς για έναν υπερφιλόδοξο στοχασμό πάνω στη διαχρονική δύναμη της μυθοπλασίας και την ανθρώπινη φύση, και όντως, με όχημα την ιστορία του, ο George Miller προχωράει σε κάποιους φιλοσοφικούς προβληματισμούς που έχουν «ζουμί». Όσο κυλάει όμως ο χρόνος, το «Τρεις Χιλιάδες Χρόνια Προσμονής» εξελίσσεται σε κάτι διαφορετικό, πιο απλό και άμεσο. Κι ενώ δεν είναι απαραίτητα λάθος ο δρόμος που επιλέγεται, και μάλιστα μπορεί να «κερδίσει» και μεγάλο μέρος του κοινού, ταυτόχρονα δίνει την εντύπωση ότι περιορίζει την εμβέλεια του όλου εγχειρήματος, καθώς και το βάθος της αναλυτικής του ματιάς.

Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για ένα οπτικά πληθωρικό και άκρως εντυπωσιακό φιλμ. Οι αφηγήσεις του τζίνι του Elba, πέραν του ότι ξεδιπλώνουν την προβληματική του Miller και της Augusta Gore στο σενάριο, είναι και μια αφορμή για φαντασμαγορικές εικαστικές συνθέσεις, ανατολίτικου τύπου, που επιβεβαιώνουν για μία ακόμη φορά την αδιαμφισβήτητη βιρτουοζιτέ που χαρακτηρίζει τον βετεράνο σκηνοθέτη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Miller επιλέγει και πάλι τον John Seale στη φωτογραφία μετά το «Mad Max: Ο Δρόμος της Οργής», ο οποίος αναβιώνει με άκρως σαγηνευτικά χρώματα ένα σύμπαν που έχει το ένα πόδι στην ιστορική καταγραφή και το άλλο στο παραμύθι. Κρίμα βέβαια που το «παρόν» της ταινίας δεν είναι εξίσου δελεαστικά κινηματογραφημένο, έστω κι αν αυτή η απόφαση είναι συνειδητή για να τονίσει και τη διαφορά μεταξύ των βιωμάτων των δύο κεντρικών χαρακτήρων.

Η μεταβολή στο ύφος και τη στόχευση του φιλμ από ένα σημείο κι έπειτα φαίνεται να αλλάζει και την ουσία των νοημάτων. Ενώ οι εξιστορήσεις του τζίνι σχηματίζουν μια απαισιόδοξη εικόνα για τον άνθρωπο και τον περιγράφουν ως καταδικασμένο να είναι για πάντα έρμαιο των παθών του, όταν γίνεται η μετάβαση στο σήμερα παρουσιάζεται ένα όραμα σαφώς περισσότερο οπτιμιστικό για την πορεία του κόσμου. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που έμμεσα προτείνεται είναι μια χρυσή τομή ανάμεσα στον καλώς εννοούμενο συναισθηματισμό και τον ρασιοναλισμό της επιστήμης. Σίγουρα εναπόκειται στην κρίση του εκάστοτε θεατή αν θα συμφωνήσει με το θετικό πνεύμα του συλλογισμού που «χτίζεται» όσο πλησιάζει το φινάλε.

Αναμενόμενα, το πρωταγωνιστικό ζεύγος δεν απογοητεύει, τόσο μεμονωμένα όσο και σ’ επίπεδο χημείας. Η μεν Swinton όχι μόνο εκπέμπει την εκλεπτυσμένη ακαδημαϊκή αύρα που απαιτεί ο ρόλος της, αλλά πείθει και στο να φτιάξει μια συγκινησιακή διάσταση για την ηρωίδα της, που λειτουργεί υπόγεια. Ο δε Elba είναι όσο μυστηριώδης πρέπει, αποκαλύπτοντας σταδιακά, μέσω ενός εκφραστικού «ανοίγματος», κι ένα συναισθηματικό φορτίο που όχι μόνο συμπληρώνει ιδανικά τον χαρακτήρα του, αλλά τον «δένει» και στον δέοντα βαθμό με τη συμπρωταγωνίστριά του. Αμφότεροι καθιστούν το κινηματογραφικό αυτό ταξίδι τουλάχιστον ενδιαφέρον, ακόμη και αν τα μηνύματα υστερούν κάπως.

Αυτό που μένει ως τελική αίσθηση είναι ότι το όλο εγχείρημα έχει κάτι το πολύ προσωπικό στον πυρήνα του, γι’ αυτό και δεν μπορεί παρά να το παραδεχτεί κανείς στα βασικά, ακόμη κι αν είναι άνισο ως προς την εκτέλεση. Εξίσου ενθαρρυντικό, ανεξαρτήτως εμπορικού αποτελέσματος, είναι κι ότι ένας προϋπολογισμός μεγάλου βεληνεκούς δαπανήθηκε για μια δημιουργία η οποία δεν είναι μπλοκμπαστερικών βλέψεων με την παραδοσιακή έννοια.

Βαθμολογία: