Ο Χιτών

Ο ρωμαίος εκατόνταρχος Μαρσέλους Γκάλιο είναι από τα υποδείγματα στρατιωτικών και πιστός ειδωλολάτρης. Όταν ο αυτοκράτορας τον στέλνει σε αποστολή στα Ιεροσύλημα, η ζωή του στρατηγού θα αλλάξει για πάντα. Θα αναλάβει υπεύθυνος της σταύρωσης του Ιησού, και μεθυσμένος θα κερδίσει στα ζάρια τον χιτώνα Του. Αλλά οι εφιάλτες και τα οράματα τον βασανίζουν, και επιστρέφει στην Παλαιστίνη για να αναζητήσει το ποιος ήταν στην πραγματικότητα ο άνθρωπος που σταύρωσε.

Σκηνοθεσία:

Henry Koster

Κύριοι Ρόλοι:

Richard Burton … Marcellus Gallio

Jean Simmons … Diana

Victor Mature … Δημήτριος

Michael Rennie … Πέτρος

Jay Robinson … Caligula

Dean Jagger … Justus

Torin Thatcher … γερουσιαστής Gallio

Richard Boone … Pontius Pilate

Betta St. John … Miriam

Jeff Morrow … Παύλος

Ernest Thesiger … αυτοκράτορας Tiberius

Dawn Addams … Junia

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Philip Dunne, Gina Kaus, Albert Maltz

Παραγωγή: Frank Ross

Μουσική: Alfred Newman

Φωτογραφία: Leon Shamroy

Μοντάζ: Barbara McLean

Σκηνικά: George W. Davis, Lyle R. Wheeler

Κοστούμια: Emile Santiago

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: The Robe
• Ελληνικός Τίτλος: Ο Χιτών
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Ο Χιτώνας [τηλεόραση]

Άμεσοι Σύνδεσμοι

• Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι (1954)

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: The Robe του Lloyd C. Douglas.

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ σκηνικών και κοστουμιών. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, πρώτο αντρικό ρόλο (Richard Burton) και φωτογραφία.
• Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (δράμα).

Παραλειπόμενα

• Είναι η πρώτη ταινία σε CinemaScope, δηλαδή με αναλογία 2,35:1. Για την ακρίβεια είναι η δεύτερη χρονικά, αλλά η πρώτη που προβλήθηκε στην οθόνη. Αυτή που έχασε το ιστορικό χρίσμα ήταν το Πώς να Παντρευτείτε έναν Εκατομμυριούχο. Η πρωτιά αυτή οφείλεται σε καθαρή πολιτική του στούντιο. Όταν η Twentieth Century Fox είδε ότι το νέο θαύμα δούλευε μια χαρά στην άλλη της ταινία, σταμάτησε τα γυρίσματα και τα ξανάρχισε από την αρχή με το νέο κάδρο.
• Κυκλοφόρησε σε δύο εκδοχές, τη μία CinemaScope και την άλλη με το συνηθισμένο κάδρο της εποχής. Παρότι αυτό αφορούσε τυπικά τον τρόπο που μπορούσε ανά αίθουσα να προβληθεί, οι δύο εκδοχές είχαν μερικές διαφορές μεταξύ τους. Η τηλεόραση φυσικά πρόβαλλε την ταινία στο στάνταρ 1.33:1 (που κάποιοι το θεωρούν καλύτερο από το ορίτζιναλ), ενώ στο σύγχρονο Home Cinema έχουμε την αυθεντική widescreen εκδοχή.
• Όπως και άλλες πρώιμες CinemaScope ταινίες, γυρίστηκε με τους αυθεντικούς αναμορφικούς φακούς Hypergonar του αστρονόμου Henri Jacques Chretien.
• Ο Albert Maltz συμμετείχε ενεργά στο σενάριο, αλλά επειδή βρίσκονταν στη μακαρθική μαύρη λίστα, “κρύφτηκε” από στους τίτλους. Το όνομα του αποκαταστάθηκε μπαίνοντας στις εκδοχές του DVD και του Blu-ray.
• Ο παραγωγός Frank Ross αγόρασε τα δικαιώματα του μυθιστορήματος του 1942 πριν αυτό κυκλοφορήσει στα βιβλιοπωλεία. Του κόστισαν 100 χιλιάδες δολάρια.
• Η RKO είχε ανακοινώσει την ταινία για εντός της δεκαετίας του 1940, με σκηνοθέτη τον Mervyn LeRoy. Παρόλα αυτά, προτίμησαν να πουλήσουν τα δικαιώματα τους στην Twentieth Century Fox.
• Ο Jeff Chandler είχε ανακοινωθεί πρώτος για τον ρόλο του Δημήτριου, ενώ άλλες πηγές θέλουν τον ρόλο να πέρασε κι από τον Burt Lancaster.
• Ο ρόλος του Μαρσέλους αρχικά προσφέρθηκε στον Tyrone Power, ως δέλεαρ για να ανανεώσει το συμβόλαιό του με τη Fox, αλλά τον αρνήθηκε για χάρη του θεάτρου.
• Στο αυθεντικό πόστερ υπάρχει ένα μεγάλο λάθος. Η γυναίκα δεν είναι η Jean Simmons (που αρχικά είχε τον ρόλο της Diana), μια και ήρθε ως αντικαταστάτρια της Jean Peters που φαίνεται εδώ, όταν η δεύτερη έμεινε έγκυος.
• Ο Richard Burton ήταν άθεος, και δεν έδινε βάση στον θρησκευτικό χαρακτήρα του φιλμ.
• Λέγεται ότι ο Stewart Granger απείλησε με όπλο τον Burton, που στα γυρίσματα είχε συνάψει σχέση με τη σύζυγο του πρώτου, την Jean Simmons.
• Η ιστορία συνεχίζεται στην ταινία Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι (1954), που ξεκίνησε ταυτόχρονα παραγωγή. Η αρχική σκηνή του Χιτώνα είναι μια σκηνή που είχε γυριστεί ταυτόχρονα, αλλά για το σίκουελ. Σε αυτή φαίνεται ο Jay Robinson-Καλιγούλας να χαιρετάει του μονομάχους στο Κολοσσαίο.
• Από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες, κρατάει ακόμα μια υψηλή θέση στο προσαρμοσμένο τιμαριθμικά κατάλογο όλων των εποχών. Με μπάτζετ που υπολογίζεται ανάμεσα στα 4,1 και 4,6 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ έβγαλε 36 μόνο στις ΗΠΑ.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Το καταξιωμένο σκορ του Alfred Newman έλειπε από τις υποψηφιότητες των Όσκαρ, προκαλώντας ένα μικρό σκάνδαλο στον ακαδημαϊκό κλάδο των συνθετών. Ένας από αυτούς, ο βραβευμένος Franz Waxman, παραιτήθηκε από την ακαδημία. Όταν όμως άμεσα ο Newman τού πρότεινε να συνθέσει αυτός το Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι, ο Waxman αντιπρότεινε να διασκευάσει τα θέματα που είχαν ήδη γραφτεί για τον Χιτώνα.