Στο Τέλος του Δρόμου

Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος

Έκδοση Κειμένου: 5/4/2013

Μέρος πρώτο: ο Λουκ, κασκαντέρ που περιοδεύει με τσίρκο κάνοντας με μοτοσικλέτα τον «γύρο του θανάτου», φτάνοντας στην πόλη που ζει μια παλιά του αγάπη, την βρίσκει με μωρό δικό του, αλλά ζώντας με άλλον. Θέλοντας να αναλάβει την ευθύνη του παιδιού του, δέχεται την πρόταση ενός τύπου που έχει συνεργείο αυτοκινήτων, να κάνουν μαζί ληστείες τραπεζών. Παρακάτω, ο τύπος θεωρεί ότι έχουν εκτεθεί αρκετά και τα παρατάει, όχι όμως και ο Λουκ. Έτσι, σε μια νέα ληστεία βρίσκεται κυνηγημένος από έναν φρέσκο και φιλόδοξο αστυνομικό, τον Έιβερι, ο οποίος χωρίς την ψυχραιμία της πείρας, τον σκοτώνει.

Μέρος δεύτερο: ο Έιβερι, αποκρύπτοντας ότι τράβηξε πρώτος πιστόλι, γίνεται ήρωας στο τμήμα, αλλά παρακάτω, διεφθαρμένοι μπάτσοι τον εμπλέκουν στις βρωμοδουλειές τους. Εκείνος κάνει έναν έξυπνο κι όχι πολύ ηθικό ελιγμό και τελικά ανεβαίνει στην ιεραρχία.

Μέρος τρίτο: 15 χρόνια μετά, τα παιδιά τους γνωρίζονται στο ίδιο σχολείο. Ο γιος του Έιβερι, Εϊ Τζέι, είναι κωλόπαιδο που καταναλώνει ναρκωτικά (με τον πατέρα του να τον ξελασπώνει) και που προσπαθεί να παρασύρει τον πιο μετριοπαθή Τζέισον στον δρόμο του. Ο Τζέισον μαθαίνει για το παρελθόν του δικού του πατέρα και στριμώχνει τον Έιβερι.

Ο σκηνοθέτης του Blue Valentine, Ντέρεκ Τζιανφράνς, εφαρμόζει κι εδώ την αποσπασματικότητα στην αφήγηση, όμως δεν έχει να κάνει με ερωτικό δράμα δωματίου αλλά με μια σάγκα δύο γενεών, έχοντας να διαχειριστεί στοιχεία θρίλερ με ληστείες και κυνηγητά, διαφθορές, πολλά πρόσωπα και σχέσεις καθώς και το πέρασμα του χρόνου. Έτσι, ενώ η αποσπασματικότητα στην προηγούμενη ταινία βοηθούσε σε μια ψυχολογική βυθομέτρηση χωρίς αφηγηματικές συμβάσεις (σαν «σκηνές από ένα γάμο»), εδώ αναγκαστικά τον καλεί σε κάτι πολύ διαφορετικό. Τον καλεί σε κοινωνική μελέτη, αφού το σενάριο περνά εν τάχει, συνοπτικά τα συναισθηματικά δρώμενα. Αλλά χωρίς δραματικές εντάσεις πώς θα κάνεις μια τέτοια σάγκα; Ο Τζιανφράνς είχε μια ευκαιρία να παραδώσει ένα δραματοποιημένο δοκίμιο πάνω στην παγίδευση των ανθρώπων μέσα στα γρανάζια των αντιφατικών αναγκών. Και οι δυο ήρωες κινούνται σε μια γκρίζα ζώνη, θέλοντας μια θέση στον ήλιο έστω και με παρατυπίες. Όμως, κάτι θα πληρώσουν. Αυτό είναι αναπόφευκτο στην κοινωνία κι αυτό συνιστά πάντα την τραγωδία. Έπρεπε λοιπόν να επιμείνει στην μελέτη του συστήματος, της κοινωνικής μηχανής, «ψυχρά», αφήνοντας το δράμα να αναδυθεί απλά και μόνο από την ίδια την κατάσταση. Αν είχε σταματήσει την ιστορία του στο τέλος του δεύτερου μέρους, εμπλουτίζοντας το με κάποιες παραπάνω λεπτομέρειες, αν παράταγε το τρίτο, θα το είχε καταφέρει. Είχε ολοκληρώσει σχεδόν την ταινία του (όχι έπος) και δεν το κατάλαβε. Προχωρώντας στο «αμαρτίες γονέων…», όσο κι αν χειρίζεται με ψυχραιμία το υλικό του, παραστρατεί στο παλιό χολιγουντιανό μελόδραμα, χωρίς μελόδραμα. Και τελικά τι να το κάνεις αν δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο;

Δεν είναι τυχαίο που το φιλμ δεν περπάτησε στην Αμερική. Δεν περπάτησε γιατί δεν έχει προσανατολισμό, παρά τη σκηνοθετική μαστοριά, παρά τα θρυλικά στοιχεία και παρά το άψογο καστ με τους Ράιαν Γκόσλινγκ, Μπράντλεϊ Κούπερ, σε δεύτερο ρόλο τον Ρέι Λιότα, τους δυο πιτσιρικάδες Ντέιν ΝτεΧάαν και Έμορι Κοέν, αλλά και την Εύα Μέντες που αποδίδει αυτό που της απαιτήθηκε. Εξαιρετικός και ο Μπεν Μέντελσον στον ρόλο του τύπου που έχει το γκαράζ. Παρόλα αυτά, είναι από κείνα τα φιλμ που έχει νόημα να τα δεις.

Βαθμολογία: