Η Καλόγρια

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 6/9/2018

Ζει άραγε ο κινηματογραφικός τρόμος τα τελευταία χρόνια μια ποιοτική αναζωπύρωση όπως διαπιστώνουν τόσο κριτικοί όσο και το απλό κοινό λόγω μιας σοδειάς καλών ταινιών που έρχονται τόσο από το κύκλωμα του Χόλιγουντ (“Το Αυτό”, “Ένα Ήσυχο Μέρος”) όσο κι εκτός αυτού (“Το Εξπρές των Ζωντανών Νεκρών”, “Έρχεται τη Νύχτα”, “Raw”); Η αλήθεια είναι ότι θετικές εκπλήξεις ξεπηδούν όλο και συχνότερα, αλλά δυστυχώς, ο μεγάλος σωρός των παραγωγών που με μια λογική ταχυφαγείου (γρήγορη κατανάλωση, γρήγορες απολαύσεις, γρήγορα κέρδη) επενδύουν στη φτηνή τρομάρα του ξαφνιάσματος και μόνο παραβλέποντας παράγοντες όπως η αισθητική, η οικοδόμηση χαρακτήρων, ακόμη και μια στοιχειώδη λογική στην εξέλιξη της πλοκής. Η “Καλόγρια”, ακόμη μια προσθήκη στο δεύτερο κινηματογραφικό σύμπαν που δημιούργησε ο James Wan μετά από αυτό της “Παγιδευμένης Ψυχής”, ανήκει δυστυχώς στην προαναφερθείσα αυτή κατηγορία, έχει όμως και την επιπρόσθετη ατυχία να μη βρίσκεται στο σκηνοθετικό τιμόνι της ένας έστω ικανός τεχνίτης (όχι όμως και δημιουργός) σαν τον ιθύνοντα νου πίσω από τη συγκεκριμένη σειρά φιλμ ώστε τουλάχιστον την απώλεια ουσίας και πραγματικού τρόμου να την αντικαταστήσει μια όμορφη πλανοθεσία και μια κατασκευαστική αρτιότητα γενικότερα. Μπροστά σε αυτό το εγχείρημα, ακόμη και το ευπρόσωπο μεν, άχρωμο δε “Κάλεσμα 2” που το ενέπνευσε φαντάζει να έχει εκτόπισμα ανάλογο της κιουμπρικικής “Λάμψης”.

Πέραν του γεγονότος ότι ένας «περπατημένος» θεατής θα βρει αδύνατο το να τρομάξει εδώ, καθώς ο τρόπος με τον οποίο η σκηνοθεσία προδίδει την και καλά ξαφνική επερχόμενη αναμπουμπούλα, πάντοτε με ένα μικρό διάστημα σιωπής να προηγείται ή με μια κίνηση που προδίδει λανθασμένο συναγερμό πριν έρθει το πραγματικό κοψοχόλιασμα, ο Corin Hardy αδυνατεί να χτίσει ικανοποιητικά ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας γνώριμα κλισέ (το νεκροταφείο, η υποφωτισμένη εκκλησία, μέρη με ομίχλη) μπας και καταφέρει κάπως μέσα από γνώριμες συνταγές να πιάσει τουλάχιστον τη βάση, πρόκειται για ένα προϊόν δίχως προσωπικότητα, σαν να βγήκε μέσα από κάποια νοητή κινηματογραφική κιμαδομηχανή. Αν γενικότερα οι ταινίες της σχολής James Wan έχουν ένα πρόβλημα στο να αφήσουν ένα προσωπικό στίγμα επειδή ακόμη κι αυτές που επιμελείται σκηνοθετικά ο ίδιος στην πλειοψηφία τους είναι δημιουργίες με αμέτρητα δάνεια από ιστορικές στιγμές του τρόμου στο σινεμά, χωρίς όμως να συνδυάζονται και με ένα ιδιαίτερο δημιουργικό άγγιγμα που θα καθιστούσε το μείγμα κάτι το ξεχωριστό (το τρανταχτό παράδειγμα που έρχεται στο μυαλό εδώ είναι ο Tarantino που κοπιάρει από παντού, κι όμως τελικά καταφέρνει πάντοτε να παραδώσει ένα «δικό του» έργο) και όχι απλά μια μίμηση εδραιωμένων πρακτικών, εδώ αυτό ισχύει στο πολλαπλάσιο, και τελικά καταλήγει να είναι αυτό που ενοχλεί περισσότερο από όλα, ακόμη κι από την έλλειψη πραγματικού τρόμου.

Από σεναριακής άποψης δε, το όλο θέαμα φλερτάρει με το γελοίο, με τη σοβαροφάνεια του ύφους του φιλμ να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Ακόμη κι αν οι δύο, προς το παρόν, ταινίες του “Καλέσματος” είχαν μια παρόμοιου τύπου προσέγγιση απέναντι στη θρησκευτικότητα (η οποία εξίσου, αν όχι περισσότερο αντιδραστική, υπάρχει και στον αυθεντικό “Εξορκιστή”, μόνο που εκεί έχουμε μια καινοτόμα περίπτωση ταινίας), τουλάχιστον ποτέ δεν παρεκτρέπονταν στη σφαίρα του φαιδρού. Οι δε βασικοί ερμηνευτές είναι όλοι τους το λιγότερο αμήχανοι, με πιο απογοητευτική επίδοση όλων αυτή του συνήθως ικανού Demián Bichir, ο οποίος εδώ βγάζει μάτι ότι βαριέται απίστευτα και απλά περιμένει τα γυρίσματα να τελειώσουν. Στην κατρακύλα παρασύρεται μέχρι και ο κατά τα άλλα άκρως αξιόπιστος ποιοτικά Abel Korzeniowski, παραδίδοντας ένα σάουντρακ γεμάτο με τις «στοκ» λύσεις για ένα τυπικό έργο τρόμου (εκκλησιαστικές ψαλμωδίες, επιθετικά βιολιά για να τονίσουν τα σκηνοθετικά ξαφνιάσματα). Όπως και να έχει πάντως, αυτή η διαφοροποίηση σε νοοτροπία που παρατηρείται από τις ποιοτικώς εξέχουσες περιπτώσεις του είδους που κυκλοφόρησαν τα τελευταία χρόνια στις αίθουσες δε φαίνεται να αναστρέφεται, παρόλο που παραδείγματα όπως η “Καλόγρια” φαίνεται να αποτελούν ο κανόνας. Αν συνεχίσουν αισίως οι εξαιρέσεις αυτές να χαράζουν το δικό τους δρόμο, ίσως σε βάθος χρόνου να δούμε ουσιαστικές αλλαγές…

Βαθμολογία: