
Η Οικογένεια Άνταμς
- The Addams Family
- 1991
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Ιταλικά, Γαλλικά
- Κωμωδία, Μαύρη Κωμωδία, Φαντασίας
Οι Άνταμς αναζητούν έναν θείο τους, ο οποίος έχει εξαφανιστεί εδώ και 25 χρόνια. Θέλοντας να τους εκμεταλλευτεί, κάποιος απατεώνας τούς παρουσιάζει έναν υποτιθέμενο θείο Φέστερ, ο οποίος όμως δείχνει να προσαρμόζεται γρήγορα στο περιβάλλον αυτής της περίεργης και εξωπραγματικής οικογένειας.
Σκηνοθεσία:
Barry Sonnenfeld
Κύριοι Ρόλοι:
Anjelica Huston … Morticia Addams
Raul Julia … Gomez Addams
Christopher Lloyd … Fester Addams/Gordon Craven
Christina Ricci … Wednesday Addams
Jimmy Workman … Pugsley Addams
Judith Malina … η γιαγιά
Carel Struycken … Lurch
Elizabeth Wilson … Abigail Craven/Δρ Greta Pinder-Schloss
Dan Hedaya … Tully Alford
Dana Ivey … Margaret Alford
Paul Benedict … δικαστής George Womack
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Caroline Thompson, Larry Wilson
Παραγωγή: Scott Rudin
Μουσική: Marc Shaiman
Φωτογραφία: Owen Roizman
Μοντάζ: Dede Allen, Jim Miller
Σκηνικά: Richard Macdonald
Κοστούμια: Ruth Myers
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: The Addams Family
- Ελληνικός Τίτλος: Η Οικογένεια Άνταμς
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Οικογένεια Άνταμς 2 (1993)
- Η Οικογένεια Άνταμς Επιστρέφει (1998)
- Η Οικογένεια Άνταμς (2019)
- Η Οικογένεια Άνταμς 2 (2021)
Σεναριακή Πηγή
- Καρτούν (χαρακτήρες): The Addams Family του Charles Addams.
- Τηλεοπτική σειρά: The Addams Family του David Levy.
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ κοστουμιών.
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα πρώτου γυναικείου ρόλου (Anjelica Huston) σε κωμωδία/μιούζικαλ.
- Υποψήφιο για Bafta σκηνικών και μακιγιάζ.
Παραλειπόμενα
- Το καρτούν του Charles Addams έκανε πρώτη εμφάνιση το 1938 στην εφημερίδα The New Yorker, και επανεμφανιζόταν μέχρι το 1988, όπου και έφυγε από τη ζωή ο δημιουργός του. Ενδιάμεσα οι χαρακτήρες πήραν μορφή και υπό άλλα μέσα, με κυριότερο την τηλεοπτική σειρά της δεκαετίας του 1960, και την επίσης ομότιτλη εδώ αναβίωση στον κινηματογράφο. Θεωρείται ότι επηρέασε, μεταξύ άλλων, και την ύπαρξη του στιλ της γκόθικ μόδας.
- Ο παραγωγός Scott Rudin, μέλος της 20th Century Fox, έφερε την ιδέα της διασκευής των Άνταμς, κάτι που το στούντιο αποδέχτηκε με ενθουσιασμό. Παρόλα αυτά, η Orion Pictures, που κατείχε τα δικαιώματα, δεν δέχτηκε να τα πουλήσει, καθώς ήταν σε διαδικασία κατασκευής ακόμα μίας τηλεοπτικής σειράς με τους ήρωες. Επίσης, σημαντικό μέρος των δικαιωμάτων ανήκαν στη χήρα του Charles Addams, η οποία εντέλει και τα πούλησε στην Orion. Πρόβλημα θεωρήθηκε και η συγγένεια με μία ακόμα πιο δημοφιλή σειρά των 1960, αυτή των The Munsters, που είχαν παρόμοια θεματική. Ο Rudin πάντως που είχε την αρχική ιδέα για ταινία, προσλήφθηκε ως παραγωγός.
- Η Huston είχε πει ότι περίμενε τον ρόλο της Μορτίσια να τον δώσουν στη Cher, αλλά επέμεινε ως παλιά φαν της ηρωίδας.
- Ο Tim Burton προσπέρασε την ευκαιρία να το αναλάβει (λόγω του δεύτερου Μπάτμαν), κι έτσι βρήκε την ευκαιρία ο Barry Sonnenfeld να κάνει σκηνοθετικό ντεμπούτο (ως τότε ήταν γνωστός ως διευθυντής φωτογραφίας). Σύμφωνα με τον τελευταίο, και ο Terry Gilliam αρνήθηκε να γίνει ο σκηνοθέτης του.
- Το μεγαλύτερο κομμάτι του φιλμ γυρίστηκε στο πλατό 3/8 των Hollywood Center Studios, όπου γυρίζονταν και η ομώνυμη τηλεοπτική σειρά.
- Τρεις μήνες πριν την ολοκλήρωση των γυρισμάτων, ο διευθυντής φωτογραφίας Owen Roizman παραιτήθηκε. Στη θέση του ήρθε ο Gale Tattersall, που όμως δεν άργησε να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Ήταν ο Sonnenfeld που αναγκάστηκε να εργάζεται για το τελευταίο κομμάτι του φιλμ υπό διπλή ιδιότητα.
- Επιπλέον διακοπές προέκυψαν όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στο μάτι του Raul Julia έσκασε, με τον ηθοποιό να χρίζει ανάρρωσης, ενώ και η σύζυγος του Sonnenfeld ασθένησε βαριά, με τον σκηνοθέτη να πρέπει να βρίσκεται στο πλάι της.
- Σύμφωνα με τη Huston, ο μόνος τρόπος που είχε βρει η Judith Malina για να αντέχει να φέρει πάνω της τόσο λάτεξ επί 12 ώρες την ημέρα, ήταν να κλείνεται στο τροχόσπιτο της και να καπνίζει τσιγαριλίκια.
- Σαν να μην έφταναν ένας τόνος προβλήματα, σε κάποιο προχωρημένο σημείο η Orion Pictures βρέθηκε σε δυσμενή οικονομική θέση, μετά από μια σειρά αποτυχημένων κινήσεων. Τότε βρέθηκε η Paramount Pictures, που αγόρασε τα δικαιώματα για τις ΗΠΑ, με αυτά των διεθνών πωλήσεων να βρίσκονταν ήδη στα χέρια της Columbia. Πριν κι από αυτό, η Orion ήταν σίγουρη για την αποτυχία του φιλμ, μια και συνέπιπτε με την έξοδο του Κάπταιν Χουκ του Steven Spielberg, και το ανέβασμα του μπάτζετ κατά 5 εκατομμύρια δολάρια θεωρούνταν χαμένο χρήμα. Μπορεί βέβαια η ταινία να κόστισε 30 εκατομμύρια δολάρια, αλλά απέφερε 191,5, προσθέτοντας ακόμα μια λανθασμένη κίνηση στην πορεία του στούντιο (που δεν άργησε να κηρύξει χρεωκοπία).
- Λίγο πριν την έξοδο στις αίθουσες, η Paramount Pictures μηνύθηκε από τον David Levy, τον παραγωγό της σειράς των 1960, υποστιρίζοντας ότι η ταινία παραβίαζε τα δικαιώματα που εκείνος είχε. Όταν ήρθε η επιτυχία στις αίθουσες, η Paramount έλυσε το θέμα εξωδικαστικά και με ήσυχο τρόπο, έχοντας ήδη αποφασίσει να υπάρχει και σίκουελ.
- Εκτός από διάφορα βιντεοπαιχνίδια που κυκλοφόρησαν με ήρωες του Άνταμς, βγήκε το 1992 και μια εκδοχή σε φλιπεράκι. Με 20 χιλιάδες πωλήσεις, είχε γίνει ένα από τα εμπορικότερα φλιπεράκια όλων των εποχών.
- Σε μια συνέντευξη του 2012, ο Sonnenfeld είχε πει ότι στο βασικό πλάνο ήταν να μην ξεκαθαριστεί ποτέ αν ο θείος Φέστερ ήταν απατεώνας ή όχι. Ήταν το καστ που επέμενε να είναι όντως ο χαμένος θείος, και ήταν η 10χρονη τότε Christina Ricci που παρακάλεσε εκ μέρους τους να πάρει το σενάριο αυτή την τροπή.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Πριν βγει η ταινία στις αίθουσες, προβλήθηκε το βίντεο-κλιπ με το τραγούδι Addams Groove, με ερμηνευτή τον MC Hammer.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 8/9/2019
Η αντίστοιχη τηλεοπτική σειρά είχε βγει κατά τα μέσα της δεκαετίας, όταν την ίδια ώρα η Αμερική ξεκινούσε έναν εσωτερικό πόλεμο κατά των πολλών κατεστημένων. Η εποχή που η οικογένεια Άνταμς επανήλθε στα πράγματα, το 1991, δεν είναι και πάλι τυχαία, μια και η εποχή Ρίγκαν είχε ξαναφέρει τον καθωσπρεπισμό στο προσκήνιο, σε σημείο να αμφισβητούνταν κατακτήσεις των λαϊκών κεκτημένων.
Η νοηματική που αναβλύζει από συγκεκριμένα εδώ δεν είναι τόσο ευδιάκριτη, αλλά είναι κρίμα που πολλοί εξέλαβαν την ταινία του Barry Sonnenfeld ως μία ακόμα ευχάριστη μαύρη κωμωδία. Η αλήθεια είναι ότι ο αμερικανός σκηνοθέτης δεν έρχεται να καταλύσει κανόνες του Χόλιγουντ για να υπερτονίσει το μήνυμα, και όντως πάει με τα νερά τού -ας το πούμε κι εμείς- συστήματος για να μη ρισκάρει και μια εμπορική επιτυχία. Και πώς να αποτύχει βέβαια ως προς αυτό, όταν έχει βρει τόσο ταιριαστό καστ. Julia, Huston, Lloyd, Ricci, αλλά κι επί του συνόλου, Είναι οι Άνταμς, δεν προσπαθούν απλά να τους αναβιώσουν. Πρόκειται για μια ηλεκτροφόρα εξομοίωση με τους χαρακτήρες, σπάνια για αμερικανική κωμωδία που δεν στηρίζεται μονάχα σε έναν ή δυο κεντρικούς ρόλους. Και το χιούμορ κατάμαυρο, αλλά κι ολόλευκα ατόφιο, χωρίς να γίνεται μονάχα εκμετάλλευση του ότι έχουμε κάτι γενικά ασυνήθιστο, που θα μπορούσε με ευκολία να γεννήσει τα προσωπικά του κλισέ.
Δεν ξεχάσαμε βέβαια τα περί νοηματικής, και είναι κρίμα να μην αναφερθούν καθόλου, μια και η εν λόγω ταινία όντως τα καταχωνιάζει σε δεύτερο επίπεδο. Οι Άνταμς, λοιπόν, είναι μια οικογένεια που λειτουργεί με αρμονία, όπως είναι φυσικά το σωστό για κάθε οικογένεια, αλλά το πετυχαίνει αυτό δίχως να μοιάζει με το σύνολο. Για την ακρίβεια, δεν ακολουθεί κανέναν κανόνα καθωσπρεπισμού, και δεν νοιάζεται διόλου αν δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τους «κανονικούς» ανθρώπους. Πρόκειται για μια κραυγή υπέρ της διαφορετικότητας, η οποία δεν έχει ανάγκη να ακολουθήσει κανέναν άγραφο ή γραμμένο νόμο για να είναι λειτουργική και συμβατή εντέλει με το κοινωνικό σύνολο. Όλα αυτά φυσικά ήταν πιο διακριτά επί της σειράς του 1960, μια κι εδώ οι Άνταμς έχουν αγριέψει κατά πολύ περισσότερο για χάρη ενός κινηματογράφου που είχε συνηθίσει το απλά ασυμβίβαστο, με φόβο να το έβρισκε βαρετό.
Η οικογένεια Άνταμς δεν έρχεται για να γίνει παράδειγμα προς μίμηση, αλλά για να πει σε όλους ότι δεν χρειάζεται να γίνουν ίδιοι για να συμβιώσουν. Κι αν για εμάς είναι χιουμοριστική η κατά αυτούς σοβαρή καθημερινότητα τους, και πάλι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με το να γελάσεις με αυτήν. Η ουσία είναι ότι ακόμα και να ξεκαρδιστείς με τα νάζια τους, πρέπει να τους αποδεχτείς και να σεβαστείς την ησυχία τους που κρύβουν πίσω από τα κάγκελα της σκοτεινής τους έπαυλης.
Βαθμολογία: