Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι
- Snow White and the Seven Dwarfs
- 1937
- ΗΠΑ
- Αγγλικά
- Κινούμενα Σχέδια, Μιούζικαλ, Οικογενειακή, Περιπέτεια, Φαντασίας
- 05 Δεκεμβρίου 1938
Η πανέμορφη Χιονάτη, καταδιωκόμενη από τη βασίλισσα μητριά της για τον λόγο ότι την ξεπερνάει σε κάλλος, βρίσκει καταφύγιο στο σπιτάκι επτά νάνων. Οι νάνοι εξοικειώνονται μαζί της και τη φροντίζουν ώστε να προστατευτεί από την σατανική βασίλισσα. Η βασίλισσα, μόλις μαθαίνει από τον μαγικό καθρέφτη ότι ο κυνηγός της δεν σκότωσε τη Χιονάτη, παίρνει την υπόθεση στα χέρια της. Αλλάζει τη μορφή της και πηγαίνει στο σπίτι των επτά νάνων για να τη δηλητηριάσει με ένα φαρμακωμένο μήλο…
Σκηνοθεσία:
David Hand
Κύριοι Ρόλοι:
Adriana Caselotti … Snow White (φωνή)
Lucille La Verne … η βασίλισσα (φωνή)
Roy Atwell … Doc (φωνή)
Pinto Colvig … Sleepy/Grumpy (φωνή)
Otis Harlan … Happy (φωνή)
Billy Gilbert … Sneezy (φωνή)
Scotty Mattraw … Bashful (φωνή)
Eddie Collins … Dopey (φωνή)
Harry Stockwell … ο πρίγκιπας (φωνή)
Moroni Olsen … ο μαγικός καθρέπτης (φωνή)
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Ted Sears, Richard Creedon, Otto Englander, Dick Rickard, Earl Hurd, Merrill De Maris, Dorothy Ann Blank, Webb Smith
Παραγωγή: Walt Disney
Μουσική: Frank Churchill, Leigh Harline, Paul J. Smith
Μοντάζ: Bill Melendez
Σκηνικά: Ken Anderson, Tom Codrick, Hugh Hennesy, Harold Miles, Kendall O’Connor, Charles Philippi, Hazel Sewell, Terrell Stapp, McLaren Stewart, Gustaf Tenggren
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Snow White and the Seven Dwarfs
- Ελληνικός Τίτλος: Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι
- Εναλλακτικός Τίτλος: Walt Disney’s Snow White and the Seven Dwarfs
- Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Η Χιονάτη και οι 7 Νάνοι
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Εφιάλτης στο Στοιχειωμένο Δάσος (1997)
- Χιονάτη (2012)
- Καθρέφτη, Καθρεφτάκι μου (2012)
- Η Χιονάτη και ο Κυνηγός (2012)
- Ο Κυνηγός: Η Μάχη του Χειμώνα (2016)
- White As Snow (2019)
- Χιονάτη (2025)
Σεναριακή Πηγή
- Παραμύθι: Snow White των Jacob Grimm, Wilhelm Grimm.
Κύριες Διακρίσεις
- Τιμητικό Όσκαρ (Walt Disney). Υποψήφιο για μουσική.
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας. Ειδικό βραβείο καλλιτεχνικού επιτεύγματος.
Παραλειπόμενα
- Τεχνική: Παραδοσιακό Σχέδιο
- Δεν είναι μόνο η πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας της Disney, αλλά και η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία παραδοσιακών κινουμένων σχεδίων στην ιστορία της έβδομης τέχνης.
- Ο David Hand είχε τη γενική εποπτεία της σκηνοθεσίας, αλλά τμηματικά συνείσφεραν και οι Perce Pearce, William Cottrell, Larry Morey, Wilfred Jackson και Ben Sharpsteen.
- Από τις αρχές των 1930, το στούντιο του Walt Disney έχαιρε μεγάλης εκτίμησης, κυρίως λόγω της επιτυχίας του Mickey Mouse και της σειράς καρτούν Silly Symphony. Ο Disney σκέφτηκε όμως ότι οι μικρού μήκους ταινίες δεν επέφεραν τα κέρδη που θα μπορούσαν να φέρουν οι μεγάλου μήκους, ενώ ήθελε επίσης να κάνει τα στόρι του πιο περίπλοκα και να αναπτυχθούν περισσότερο οι χαρακτήρες του. Την Άνοιξη του 1933 ήταν η Mary Pickford που τον προσέγγισε για μια διασκευή του Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Θα συνδύαζε ζωντανούς χαρακτήρες (με την ίδια στον κεντρικό ρόλο) και κινούμενο σχέδιο. Σύντομα όμως η Paramount Pictures ανακοίνωσε μια ζωντανή διασκευή, και το σχέδιο ακυρώθηκε. Ζητήματα δικαιωμάτων δεν άφηναν τον Disney να ασχοληθεί με το Rip Van Winkle ή το Babes in Toyland, μέχρι που την Άνοιξη του 1934 αποφάσισε οριστικά υπέρ της Χιονάτης. Έμπνευση σε αυτό αποτέλεσε μια βωβή διασκευή του 1916, όπου είχε παρακολουθήσει νεαρός στο Κάνσας.
- Η ταινία ανακοινώθηκε τον Ιούνιο του 1934 στους The New York Times, με ένα εκτιμώμενο μπάτζετ 250 χιλιάδες δολάρια, δέκα φορές περισσότερα από ένα καρτούν Silly Symphony. Αρχικά συγκεντρώθηκε ένα μικρό επιτελείο με τον Walt Disney να το εποπτεύει, αλλά τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου επιστράτευσε και το υπόλοιπο επιτελείο του στούντιο, ανακοινώνοντας πως θα ήταν μια μεγάλου μήκους ταινία. Τόσο ο αδελφός του όσο και η σύζυγος του προσπάθησαν να τον μεταπείσουν, ενώ η βιομηχανία του Χόλιγουντ σάρκαζε το μεγαλεπήβολο σχέδιο του. Για να συγκεντρώσει ένα ποσό 1,5 εκατομμυρίων δολαρίων που πλέον χρειάζονταν, έβαλε σε υποθήκη το σπίτι του και πήρε ένα τεράστιο δάνειο. Για να μπορέσει να εξασφαλίσει το τελευταίο, πρόβαλε μια πρώιμη μορφή του φιλμ στον Joseph Rosenberg της Bank of America, ο οποίος παρακολούθησε όλη την ταινία και εκμυστηρεύτηκε στον Disney ότι θα βγάλει πολλά χρήματα από αυτήν.
- 50 ονόματα νάνων μπήκαν σε διαδικασία “αποκλεισμού”, καταλήγοντας στα τελικά 7. Στο παραμύθι δεν κατονομάζονται ποτέ.
- Σε αρχικά στάδια υπήρχε μια πιο κωμική προσέγγιση της ιστορίας, με τη βασίλισσα να κάνει αποτυχημένες απόπειρες με μια δηλητηριασμένη χτένα (όπως στο παραμύθι), ενώ διάφορες προτάσεις ήθελαν τη βασίλισσα εύσωμη και τον πρίγκιπα να φέρεται σαν κλόουν. Ήταν ο Disney που αποφάσισε να κρατηθεί σοβαρό, και να δοθεί έμφαση σε στοιχεία της φύσης. Κόπηκαν όμως σκηνές των νάνων, μια και άλλαξε η κατεύθυνση που ήθελε αρχικά την ιστορία επικεντρωμένη πάνω τους, δίνοντας έτσι χώρο στη Χιονάτη με τη βασίλισσα.
- Τα πάντα που αφορούσαν τον σχεδιασμό περνούσαν από την έγκριση του Albert Hurter, ακόμα κι αν αφορούσε μια πέτρα στο πλάνο. Κύριοι σχεδιαστές ήταν οι Ferdinand Horvath και Gustaf Tenggren, που στην ουσία διαμόρφωσαν το οπτικό ύφος του φιλμ, έχοντας επιρροές από τους Arthur Rackham και John Bauer.
- Αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί το χρώμα για τα πρόσωπα της Χιονάτης και της βασίλισσας. Εντέλει βρέθηκε μια κόκκινη βαφή, που προστέθηκε με βαμβάκι σε τριπλό μολύβι, και μια υπάλληλος του τμήματος μελανιών, η Helen Ogger, ήταν αυτή που μπόρεσε να την εφαρμόσει πλάνο προς πλάνο. Αυτή η μέθοδος ήταν τόσο χρονοβόρα και δύσκολη, που ενώ χρησιμοποιήθηκε ξανά στο Πινόκιο και τη Φαντασία, όταν απομακρύνθηκε η Helen Ogger το 1941, κανείς δεν μπόρεσε να την αντικαταστήσει ποτέ.
- Η Adriana Caselotti κέρδισε τη φωνή της Χιονάτης μέσα από 150 υποψήφιες. Η τσιριχτή της φωνή είχε φέρει ανησυχίες ανάμεσα στους σχεδιαστές, ενώ και ο ίδιος ο Walt Disney είχε παραδεχτεί ότι μπορεί να ενοχλήσει το κοινό.
- Η πρεμιέρα έγινε στην αίθουσα-παλάτι Carthay Circle Theatre στις 21 Δεκεμβρίου του 1937. Το κοινό, ανάμεσα τους και οι Judy Garland, Marlene Dietrich και Charles Laughton, σηκώθηκε μετά την προβολή και χειροκροτούσε με ενθουσιασμό. Έξι ημέρες μετά, οι νάνοι βρέθηκαν στο εξώφυλλο του περιοδικού Time. Η διανομή ξεκίνησε σε δύο μόνο αίθουσες σε Νέα Υόρκη και Μαϊάμι, με τη διανομέα RKO Radio Pictures να βλέπει την επιτυχία και να επεκτείνει τις προβολές σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ. Τα άμεσα κέρδη μετρήθηκαν στα 4,2 εκατομμύρια δολάρια, που τοποθετούσαν την ταινία στην κορυφή όλων των ομιλούσων ταινιών (μέχρι την έλευση του Όσα Παίρνει ο Άνεμος). Σύμφωνα με την RKO, οι διεθνείς εισπράξεις έφτασαν στα 7,8 εκατομμύρια δολάρια. Οι επανεκδόσεις ήταν συνεχόμενες: 1944, 1952, 1958, 1967, 1975, 1983, 1987 και 1993. Έτσι, τα διαχρονικά κέρδη από τις αίθουσες εκτοξεύθηκαν στα 418 εκατομμύρια δολάρια, και το φιλμ είναι πλέον στις 10 κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών που έχουν δει οι περισσότεροι Αμερικανοί στο σινεμά.
- Οι κριτικές ήταν εξαρχής διθυραμβικές, με τους Sergei Eisenstein και Charlie Chaplin να την εκθειάζουν. Ακόμα και σήμερα δεν έχει υποβιβαστεί αυτό ούτε στο ελάχιστο, με την ταινία να φιγουράρει στις λίστες των καλύτερων ταινιών όλων των εποχών.
- Στα 11α Όσκαρ, ο Walt Disney παρέλαβε ένα κανονικό Όσκαρ και 7 μινιατούρες από τα χέρια της μικρής Shirley Temple ως αναγνώριση της μεγάλης καινοτομίας του.
- Το 1993, η ταινία αυτή ήταν η πρώτη που σκαναρίστηκε και μετατράπηκε ποτέ εξολοκλήρου σε ψηφιακή (4K resolution).
- Τη δεκαετία του 2000, τα DisneyToon Studios ξεκίνησαν σχεδιασμό για ένα ψηφιακό σίκουελ με τίτλο The Seven Dwarfs. Σκηνοθέτης είχε αναλάβει ο Mike Disa και σεναριογράφος ο Evan Spiliotopoulos. Όταν όμως ήρθε στα πράγματα ο John Lasseter, το σχέδιο ματαιώθηκε.
- Στο πλαίσιο των ζωντανών διασκευών των κινουμένων σχεδίων της Disney, η συγκεκριμένη είχε ανακοινωθεί το 2016. Ο Marc Webb ανάλαβε πόστο σκηνοθέτη, και η Rachel Zegler τον ρόλο της Χιονάτης. Ενώ όμως όλα ήταν έτοιμα για το ξεκίνημα το γυρισμάτων, πυρκαγιά στα Pinewood Studios έθεσε σε προσωρινή αναβολή το σχέδιο.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Τα τρία τραγούδια που έμελλε να γίνουν διασημότερα ήταν τα Heigh-Ho, Someday My Prince Will Come και Whistle While You Work.
- Μια και η Disney δεν είχε ακόμα δική της δισκογραφική εταιρία, τα τραγούδια δόθηκαν στην Bourne Co. Music Publishers, η οποία και τα κυκλοφόρησε. Ποτέ όμως η Disney δεν κατάφερε να πάρει πίσω τα δικαιώματα.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 9/10/2013
Η πρώτη (διασωθείσα) αμερικανική ταινία κινουμένων σχεδίων και το εναρκτήριο λάκτισμα για την ντισνεϊκή φιλμογραφία, η -βασισμένη στην ιστορία των αδελφών Γκριμ- «Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι» έχει αναμφίβολα μεγάλη κινηματογραφική αξία και παραμένει σήμερα, σχεδόν ογδόντα χρόνια μετά τη δημιουργία της, γοητευτικότατη και απολαυστική. Αν κάποιο στοιχείο του φιλμ φαντάζει ξεπερασμένο, αυτό είναι κυρίως ο ίδιος ο χαρακτήρας της Χιονάτης, όχι τόσο λόγω του άχαρου φυσιογνωμικού σχεδιασμού της (κάτι που παρατηρείται και στον μάλλον θηλυπρεπή πρίγκιπα), όσο εξαιτίας της ρηχότητας και της υπερβολικά παιδικής χαριτωμενιάς της.
Γενικώς το φιλμ απευθύνεται πολύ πιο άμεσα στις μικρές ηλικίες απ’ ό,τι τα σημερινά κινούμενα σχέδια, τα οποία έχουν εντάξει πλέον και τους ενηλίκους στο target-group τους. Παράλληλα όμως, η «Χιονάτη» του 1937 δεν διαθέτει τα κλισέ στα οποία παραδίνεται αμαχητί κάθε σύγχρονη ταινία του είδους και δεν δυσκολεύεται να κερδίσει το κοινό κάθε ηλικίας, διαθέτοντας άλλα «όπλα» γοητείας. Τα οποία, ως επί το πλείστον, συνοψίζονται στο γεγονός ότι παρόλο που το φιλμ δεν είναι live-action, γίνεται διαρκώς εντυπωσιακά αισθητό πως ανήκει στο κινηματογραφικό κλίμα μιας άλλης εποχής, το οποίο διαπνέεται από μια ακαταμάχητα νοσταλγική αθωότητα…
Η απλότητα του στόρι και η αθώα παιδικότητα σε όλους τους τομείς δημιουργούν μια ταινία που θα ήταν σχεδόν αδύνατο να σταθεί στα πόδια της αν είχε δημιουργηθεί τον εικοστό πρώτο αιώνα και ίσως ακριβώς για αυτό να γοητεύει. Τα φτωχά τεχνικά μέσα δεν στέκονται ικανά να της στερήσουν τίποτα από την ομορφιά της, οι νάνοι (και το τραγούδι τους «Heigh-Ho») είναι σκέτη απόλαυση, και το κλασικό ντισνεϊκό χιούμορ αποδεικνύεται μέχρι και ξεκαρδιστικό. Εν γένει, η «Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι» αποτελούν ένα διαμάντι για τους νοσταλγούς και ένα φιλμ αδιαμφισβήτητης ιστορικής αξίας.
Βαθμολογία: