Δυο δημοσιογράφοι των New York Times πετυχαίνουν μαζί να φέρουν στο φως μια από τις πιο σημαντικές αποκαλύψεις αυτής της γενιάς: ένα ρεπορτάζ που γέννησε το κίνημα του #Metoo και που έσπασε δεκαετίες σιωπής γύρω από το θέμα της σεξουαλικής επίθεσης στο Χόλιγουντ, αλλάζοντας μια για πάντα την αμερικανική κουλτούρα.
Σκηνοθεσία:
Maria Schrader
Κύριοι Ρόλοι:
Carey Mulligan … Megan Twohey
Zoe Kazan … Jodi Kantor
Patricia Clarkson … Rebecca Corbett
Andre Braugher … Dean Baquet
Jennifer Ehle … Laura Madden
Samantha Morton … Zelda Perkins
Ashley Judd … Ashley Judd
Sean Cullen … Lance Maerov
Angela Yeoh … Rowena Chiu
Tom Pelphrey … Vadim ‘Jim’ Rutman
Adam Shapiro … Ron Lieber
Anastasia Barzee … Lisa Bloom
Sarah Ann Masse … Emily Steel
Zach Grenier … Irwin Reiter
Mike Houston … Harvey Weinstein
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Rebecca Lenkiewicz
Παραγωγή: Lexi Barta, Dede Gardner, Jeremy Kleiner, Brad Pitt
Μουσική: Nicholas Britell
Φωτογραφία: Natasha Braier
Μοντάζ: Hansjorg Weissbrich
Σκηνικά: Meredith Lippincott
Κοστούμια: Brittany Loar
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: She Said
- Ελληνικός Τίτλος: Κάποια Μίλησε
Σεναριακή Πηγή
- Βιβλίο: She Said: Breaking the Sexual Harassment Story That Helped Ignite a Movement των Jodi Kantor, Megan Twohey.
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα δεύτερου γυναικείου ρόλου (Carey Mulligan).
- Υποψήφιο για Bafta δεύτερου γυναικείου ρόλου (Carey Mulligan) και σεναρίου.
Παραλειπόμενα
- Πρώτη αμερικανική αλλά και αγγλόφωνη σκηνοθετική δουλειά για τη γερμανίδα Maria Schrader.
- Έναν χρόνο πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο των Jodi Kantor και Megan Twohey, οι Annapurna Pictures και η Plan B Entertainment του Brad Pitt απέκτησαν τα δικαιώματα για την κινηματογραφική του μεταφορά. Αρωγός στάθηκε η Universal Pictures, που το 2021 ανήγγειλε την ταινία, προχωρώντας γρήγορα τον σχεδιασμό της.
- Το 2022, αναφέρθηκε σε ρεπορτάζ ότι η οικονομική συμμετοχή του Brad Pitt δεν ήταν διόλου τυχαία, μια και τύχαινε να γνώριζε για τις ανομολόγητες πράξεις του Harvey Weinstein ήδη από το 1996 και μέσω της τότε κοπέλας του, Gwyneth Paltrow, αλλά και ακολούθως της Angelina Jolie. Παρόλα αυτά, δεν είχε σταματήσει να συνεργάζεται με τους αδελφούς Weinstein.
- Οι δικηγόροι του Harvey Weinstein προσπάθησαν να αλλάξουν την ημερομηνία διεξαγωγής της δίκης του πελάτη τους, δικαιολογούμενοι ότι συνέπιπτε με την έξοδο της ταινίας στις αίθουσες, και κάτι τέτοιο θα ζημίωνε τον κατηγορούμενο. Η πρόταση τους όμως δεν έγινε δεκτή από τη δικαστή.
Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος
Έκδοση Κειμένου: 30/11/2022
Από τις πρώτες κιόλας σκηνές, η Patricia Clarkson, που υποδύεται την αρχισυντάκτρια των New York Times, Rebecca Corbert, διερωτάται γιατί η σεξουαλική βία είναι τόσο δύσκολο να συζητηθεί. Αυτό είναι το βασικό ερώτημα το οποίο η ταινία θέτει σαν στόχο να απαντήσει, εξίσου δυναμικά με τον τρόπο που το σύστημα εξουσίας, υποβασταζόμενο από κινηματογραφικούς παράγοντες, δικηγόρους και δημοσιογράφους, θέλει να διατηρήσει στην αφάνεια.
Χωρίς να απομακρύνεται από την προσέγγιση που όρισε το “Spotlight” του Tom McCarthy όσον αφορά την κινηματογράφηση ταινιών που ακολουθούν μια δημοσιογραφική έρευνα, η Maria Schrader διαχειρίζεται με μεγάλη αποτελεσματικότητα το βαρύ σε διάλογο σενάριο της Rebecca Lenkiewicz, διατηρώντας στο επίκεντρο τις εμπειρίες των γυναικών. Στην προκειμένη περίπτωση, το ατού που προσφέρει στο “Κάποια Μίλησε” την κινηματογραφική ιδιότητα είναι η τεχνική που ακολουθείται, η οποία ξεπερνά την απλή παρουσίαση μιας ιστορίας που ήρθε στο φως μέσω λέξεων. Το ότι οι εικόνες που επιστρατεύονται εδώ αποτελούνται εξολοκλήρου από χαρακτήρες που μπαινοβγαίνουν σε αυτοκίνητα, οδηγούν, δακτυλογραφούν σε υπολογιστές και μιλούν σε τηλέφωνα, και παρ’ όλα αυτά χτίζεται μεθοδικά η απαιτούμενη ένταση, δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο επίτευγμα.
Η ταινία πιάνεται από μικρά και κατά κανόνα αδιάφορα ερεθίσματα για να εντείνει το αίσθημα αγωνίας και κινδύνου, όπως τον ήχο ειδοποίησης του κινητού ή ενός αυτοκινήτου που κινείται δίπλα από το πεζοδρόμιο. Αντίστοιχα, πλάνα όπως σιωπηλοί διάδρομοι πολυτελών ξενοδοχείων με την ηχητική μπάντα να κατακλύζεται από ανακατεμένες φωνές γυναικών, εισάγονται σε κομβικά σημεία της ταινίας καταδεικνύοντας την αφηγηματική σημασία της στιγμής, που κάποιες εξ αυτών σπάνε τη σιωπή τους και αποφασίζουν να μιλήσουν στις δύο πρωταγωνίστριες.
Η κάμερα της Natasha Braier δεν πέφτει ποτέ στο επίπεδο της εκμετάλλευσης του τραύματος το οποίο αφηγούνται οι γυναίκες της ταινίας, σαν να επιτελεί κι αυτή το δικό της έργο συνάμα με τις δύο δημοσιογράφους των New York Times, Megan Twohey και Jodi Kantor, που ενώ πασχίζουν να αποκτήσουν το απαιτούμενο υλικό για το άρθρο τους, δεν γίνονται ποτέ παρεμβατικές με τα θύματα της ιστορίας, ένας προαπαιτούμενος σεβασμός που χωρίς αυτόν η ταινία θα κατέρρεε σε θεματικό και οπτικό επίπεδο.
Είναι δύσκολο να θεωρήσω ότι ο τρόπος που διαχειρίζεται η Schrader το υλικό της δεν είναι ο πλέον κατάλληλος για να τον αφηγηθεί στη μεγάλη οθόνη, ακόμα κι αν δεν επιτυγχάνεται το ύψος ενός Alan J. Pakula. Διάσπαρτα στοιχεία που καταδεικνύουν αυτή την αίσθηση είναι η επιλογή της Ashley Judd να υποδυθεί τον εαυτό της, τη στιγμή που άλλες προσωπικότητες ερμηνεύονται από ηθοποιούς με αμφιλεγόμενη επιτυχία, ενώ πλανάται το ερώτημα τού κατά πόσο γενναία μπορεί να θεωρηθεί η δημιουργία αυτής της ταινίας, τη στιγμή που η σημασία της επεξηγείται ενδελεχώς από τους χαρακτήρες της καθ’ όλη τη διάρκειά της. Η μίξη πραγματικών και μυθοπλαστικών στοιχείων σε μια ταινία που θέλει να τονίσει την προβληματική έλλειψη πίστης στις καταγγελίες των θυμάτων μοιάζει παρακινδυνευμένη, αλλά εδώ κατορθώνει να υποστηρίξει το στοιχείο της αυθεντικότητας.
Είναι εύκολο να λέμε ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει γύρω από ένα θέμα που δεν μας αφορά. Με τον ίδιο τρόπο που σε όλη μας τη ζωή αγνοούσαμε ή αποδεχόμασταν τις κακοποιητικές συμπεριφορές εις βάρος των γυναικών στον εργασιακό χώρο, συνεχίζουμε να υποβιβάζουμε τα σημαντικά επιτεύγματα για αμέτρητες γυναίκες στα οποία οδήγησε το γεγονός ότι “κάποια μίλησε”, μόνο και μόνο επειδή αφελώς θεωρούμε ότι δεν επηρεάζουν άμεσα τη δική μας ζωή. Σε έναν κόσμο που μετατρέπει τη “σεξουαλική παρενόχληση” και τον “βιασμό” σε γραφικές έννοιες, η δουλειά που κάνουν εδώ η σκηνοθέτις Maria Schrader, η σεναριογράφος Rebecca Lenkiewicz και το καστ που ηγούνται οι Carey Mulligan, Zoe Kazan και Patricia Clarkson είναι ούτως ή άλλως σημαντική ως καταγραφή. Το υπέροχο όμως με το “Κάποια Μίλησε” είναι ότι αξιοποιεί στο έπακρο την κινηματογραφική γλώσσα για να παρουσιάσει μέσω της μυθοπλασίας μια ουσιαστική αλήθεια.
Βαθμολογία: